Chụp mạch máu não là một kỹ thuật hình ảnh nhằm khảo sát các mạch máu trong não. Một máy quét được sử dụng để chụp hình ảnh các mạch máu, sau đó tái tạo hình ảnh ba chiều (3-D) bằng cách sử dụng phần mềm chuyên dụng trên máy tính. Các hình ba chiều giúp các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh (radiologist) xem chính xác hơn cấu trúc của mạch máu trong các bệnh như: phình động mạch, hẹp mạch trong sọ hoặc ngoài sọ, và đột quỵ…
Chụp mạch máu não (Cerebral Angiography) là gì?
Chụp
mạch máu não là một kỹ thuật hình ảnh nhằm khảo sát các mạch máu trong não. Một máy quét được sử dụng để chụp hình ảnh các mạch máu, sau đó tái tạo hình ảnh ba chiều (3-D) bằng cách sử dụng phần mềm chuyên dụng trên máy tính. Các hình ba chiều giúp các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh (radiologist) xem chính xác hơn cấu trúc của mạch máu trong các bệnh như: phình động mạch, hẹp mạch trong sọ hoặc ngoài sọ, và đột quỵ…
Chụp mạch máu thông thường (Catheter angiography) là gì?
Chụp mạch máu thông thường là một kỹ thuật hình ảnh y học đã được sử dụng để khảo sát các mạch máu từ lâu. Một ống thông mạch (catheter) rất nhỏ và dài, được luồn qua động mạch đùi để đến các mạch máu cần khảo sát.
Chụp mạch máu não bằng CT hoặc MRI (CT or MRI Cerebral Angiography) là gì?
Chụp
mạch máu não bằng CT và MRI là kỹ thuật mới không xâm lấn. Những kỹ thuật mới này đang được sử dụng nhiều hơn như một sự thay thế chụp mạch máu thong thường.
Chụp CT mạch máu (CTA) sử dụng Thu*c cản quang tiêm tĩnh mạch để tăng cường khả năng hiển thị của các mạch máu.
Chụp cộng hưởng từ mạch máu (MRA) cũng thường sử dụng Thu*c tương phản từ tiêm tĩnh mạch.
Chụp
mạch máu não bằng CT và MRI rất hữu ích trong việc khảo sát các mạch máu của não. Khi bệnh nhân đến nhập viện do xuất huyết trong não, các kỹ thuật này thường được thực hiện đầu tiên để xác định nguồn gốc của xuất huyết não và lên kế hoạch điều trị. Đối với phần lớn các trường hợp cấp cứu, chụp
mạch máu não bằng CT được ưu tiên lựa chọn hơn MRI vì cho kết quả nhanh hơn. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá bệnh nhân đột quỵ cấp (acute stroke).
Các kỹ thuật này cũng rất hữu ích trong các tình huống không khẩn cấp. Chúng có thể được dùng để tầm soát ở những người không có triệu chứng và / hoặc có nguy cơ bị các bệnh như phình động mạch não và hẹp hoặc tắc động mạch não. Bằng cách chủ động tầm soát phình động mạch đe dọa mạng sống, chúng ta có thể điều trị ngăn ngừa nguy cơ đột tử. Những kỹ thuật này cũng được sử dụng để giúp điều trị và theo dõi những bệnh nhân bị hẹp hoặc tắc mạch.
Sau đây là một số nguy cơ liên quan đến chụp mạch bằng CT và MRI:
Chụp mạch máu bằng cộng hưởng từ (MRA):
Nguy cơ phản ứng dị ứng với Thu*c tương phản từ.
-
-
Chụp mạch máu bằng CT (CTA):
Nguy cơ nhiễm xạ, tuy nhiên, nó cũng dưới mức gây ra ảnh hưởng bất lợi cho cơ thể.
-
Hãy để chúng tôi biết:
Trước khi bạn được chụp, hãy để bác sĩ chẩn đoán hình ảnh hoặc kỹ thuật viên (radiologist or technologist) biết nếu có các trường hợp sau đây:
Chụp mạch bằng cộng hưởng từ (MRA):
Hiện đang có thai hoặc cho con bú.
-
-
-
-
-
-
Chụp mạch bằng CT (CTA):
Hiện đang có thai hoặc cho con bú.
-
-
-
-
Hướng dẫn chuẩn bị:
Sau đây là các hướng dẫn chuẩn bị chung cho chụp mạch máu bằng CT và MRI. Bạn có thể nhận được các hướng dẫn bổ sung hoặc khác biệt tuỳ vào tình hình cụ thể của bạn. Xin vui lòng liên hệ với bệnh viện nơi bạn sẽ được chụp mạch máu nếu bạn có bất kỳ câu hỏi gì.
Không ăn thức ăn đặc trong 4 giờ trước khi chụp.
-
-
Những điều mong đợi:
Trước khi chụp:
Trước khi chụp mạch máu bằng CT hoặc MRI, bạn sẽ điền vào giấy tờ và phiếu cam kết để bác sĩ chẩn đoán hình ảnh biết bệnh sử của bạn.
Trong khi chụp:
Chụp mạch bằng MRI (MR Angiography):
1. Một kỹ thuật viên sẽ hỏi bạn một số câu hỏi an toàn và trả lời câu hỏi của bạn.
2 . Bạn sẽ phải tháo tất cả các vật dụng kim loại, chẳng hạn như kính mắt, thắt lưng, kẹp tóc và đồ trang sức. Bạn cũng sẽ thay đồ và mặc áo choàng. Bạn có thể được sử dụng một tủ khóa an toàn để cất giữ đồ cá nhân của bạn trong lúc bạn chụp mạch.
3 . Nếu bạn cần tiêm Thu*c tương phản từ hoặc Thu*c an thần, một đường truyền tĩnh mạch sẽ được thực hiện ở tay của bạn.
4 . Bạn sẽ đi đến phòng chụp. Các kỹ thuật viên sẽ giúp bạn nằm lên bàn MRI.
5 . Trong quá trình chụp, kéo dài ít nhất là mười phút, máy MRI sẽ tạo nhiều âm thanh lớn lập đi lập lại. Bạn sẽ được cung cấp với nút tai hoặc tai nghe để bảo vệ thính giác của bạn. Bạn có thể được cho đeo tai nghe để nghe nhạc hoặc nút tai để chặn tiếng ồn, để bảo vệ thính giác của bạn trong quá trình chụp. Điều vô cùng quan trọng là phải nằm im trong quá trình chụp MRI để tránh làm mờ hình ảnh.
6 . Bạn sẽ được tiêm Thu*c tương phản từ nếu cần thiết. Bạn có thể cảm thấy một cảm giác nóng khi Thu*c được tiêm vào cơ thể của bạn.
7 . Nếu một đường truyền tĩnh mạch sẽ được thực hiện ở tay của bạn, nó sẽ được gỡ bỏ sau khi chụp xong.
8 . Bạn sẽ thay lại quần áo của bạn.
Các kỹ thuật viên sẽ không ở trong phòng trong quá trình chụp, nhưng bạn có thể nói chuyện với họ thông qua hệ thống liên lạc.
Chụp mạch bằng CT (CT Angiography):
1. Một kỹ thuật viên sẽ hỏi bạn một số câu hỏi an toàn và trả lời câu hỏi của bạn.
2 . Bạn sẽ phải tháo tất cả các vật dụng kim loại, chẳng hạn như kính mắt, thắt lưng, kẹp tóc và đồ trang sức. Bạn cũng sẽ thay đồ và mặc áo choàng. Bạn có thể được sử dụng một tủ khóa an toàn để cất giữ đồ cá nhân của bạn trong lúc bạn chụp mạch.
3 . Một đường truyền tĩnh mạch sẽ được thực hiện ở tay của bạn.
4 . Bạn sẽ đi đến phòng chụp. Các kỹ thuật viên sẽ giúp bạn nằm lên bàn CT.
5 . Trong quá trình chụp, kéo dài chưa đầy mười phút, bạn sẽ nghe thấy tiếng ù và tiếng ồn khi máy quét CT xoay quanh cơ thể của bạn. Điều vô cùng quan trọng là phải nằm im trong quá trình chụp CT để tránh làm mờ hình ảnh.
6 . Sau khi một hình ảnh được chụp, một lượng Thu*c cản quang nhỏ được đưa vào cơ thể bạn để khảo sát thời gian Thu*c đến được não. Sau đó máy bơm tiêm tự động bơm một lượng lớn Thu*c cản quang hơn vào cơ thể bạn. Bạn có thể cảm thấy một cảm giác nóng hoặc vị kim loại trong miệng khi Thu*c được tiêm vào cơ thể của bạn. Máy sẽ chụp nhanh tất cả các hình ảnh và máy bơm tiêm tự động sẽ bơm Thu*c cản quang khi cần thiết.
7 . Đường truyền tĩnh mạch sẽ được gỡ bỏ sau khi chụp xong.
8 . Bạn sẽ thay lại quần áo của bạn.
Các kỹ thuật viên sẽ không ở trong phòng trong quá trình chụp, nhưng bạn có thể nói chuyện với họ thông qua hệ thống liên lạc.
Sau khi chụp:
Bạn có thể trở lại hoạt động bình thường ngay sau khi chụp. Bạn nên uống nước thêm một ngày để loại bỏ nhanh hơn Thu*c từ cơ thể của bạn.
Kết quả chụp:
Những hình ảnh chụp được sẽ được đọc bởi một bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh có kinh nghiệm. Bác sĩ này sẽ gửi kết quả đến bác sĩ của bạn (người đã chỉ định chụp mạch máu bằng CT hoặc MRI). Bác sĩ của bạn sẽ thảo luận về các kết quả cũng như giải thích ý nghĩa của chúng cho bạn.
Trong lúc chụp, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh hoặc kỹ thuật viên của chúng tôi sẽ thấy hạnh phúc khi trả lời các câu hỏi của bạn về quá trình chụp, tuy nhiên, họ sẽ không thể cung cấp ngay lập tức cho bạn các kết quả chụp mạch máu của bạn.
Tài liệu tham khảo
http://www.riainvision.com/exams/cerebral_angiography.aspx
http://cmi4mri.com/Case_StudiesActual_Scans.cfm
http://www.angiocalc.com/images/about/Image5.jpg
http://www.angiocalc.com/images/about/Image3.jpg