Tình hình trên thúc đẩy ngành y tế tư triển khai dịch vụ khám bệnh từ xa: bệnh nhân khám và nhận chẩn đoán thông qua điện thoại hoặc máy vi tính.
Ghi nhận xu hướng khám bệnh từ xa ngày càng phổ biến từ tháng 12.2019 - sớm hơn cả lúc dịch COVID-19 bùng phát ở đặc khu, Ủy ban Y tế Hồng Kông lập tức ban hành bộ hướng dẫn về những vấn đề liên quan đến dịch vụ này (kê đơn Thu*c, lập hồ sơ y tế, đánh giá bệnh nhân,…).
Bác sĩ Nichola Salmond làm việc tại phòng khám Optimal Family Health bắt đầu dùng ứng dụng Zoom từ giữa tháng 3, mỗi ngày khám cho vài bệnh nhân. Bà đánh giá cách thức mới đáp ứng quy định và hiệu quả cho người tái khám hoặc tình trạng sức khỏe rõ ràng, nhưng khó khăn với trường hợp cần xem xét kỹ.
Lấy ví dụ một thiếu niên nghi ngờ viêm amidan do bị sốt, bác sĩ Salmond mô tả: “Quá trình khám tổng quát rất khó thực hiện. Người mẹ không có que đè lưỡi, cũng không thể khiến cô bé mở miệng đủ to. Khám trực tiếp sẽ dễ dàng hơn”.
Chẩn đoán vấn đề cơ xương khớp, phát ban, ung thư hắc tố cũng gặp trở ngại. Theo bác sĩ Salmond: “Bên cạnh gửi hình nốt phát ban thì còn phải dựa vào cảm giác của bệnh nhân. Còn với ung thư hắc tố chúng tôi phải dùng đến kính lúp đặc biệt”.
Bệnh viện quốc tế Matilda ra mắt nền tảng RingMD từ tháng 2. Bệnh nhân quét mã QR để xem và đặt lịch hẹn, rồi kết nối với bác sĩ qua video.
Bác sĩ Hans Schrader làm việc tại bệnh viện Matilda cho biết: “Phía chúng tôi rất dễ dàng, tuy nhiên phía bệnh nhân vẫn đang mất thời gian làm quen. Người lớn tuổi cảm thấy hơi khó khăn. Nền tảng có quá nhiều nút, quá nhiều bước”.
Ông cũng nhận xét video tốt hơn điện thoại: “Khi bạn thấy hoàn cảnh lẫn ngôn ngữ cơ thể bệnh nhân, bạn mới tương tác hiệu quả và hiểu rõ vấn đề mà họ đang chịu”. Tuy vậy khám qua điện thoại lại khám được nhiều hơn qua RingMD.
Bác sĩ Namrata Arora làm việc tại một phòng khám khu Trung Hoàn cũng ghi nhận lượng bệnh nhân khám từ xa tăng mạnh. Hiện tại bà chẩn đoán qua điện thoại kết hợp hình ảnh người bệnh gửi, phòng khám chuẩn bị tung ra nền tảng kết nối video.
“Bạn không thể nghe nhịp đập tim, đo thân nhiệt hay xem mạch. Vì vậy phải mất nhiều thời gian hỏi thông tin. Chưa kể không biết bệnh nhân có sẵn nhiệt kế để tự đo thân nhiệt hay không”, bác sĩ Arora chia sẻ. Theo bà, mấu chốt của quan hệ bác sĩ - bệnh nhân là gặp mặt trực tiếp: trò chuyện và thu thập những thông tin phi ngôn ngữ.
Bác sĩ Schrader đánh giá mọi người sẽ quay lại khám bệnh trực tiếp sau khi COVID-19 qua đi, nhưng khám bệnh từ xa vẫn phổ biến cho công tác chẩn đoán trước hoặc sau phẫu thuật.
Bác sĩ Salmond hy vọng công nghệ tương lai sẽ cải thiện chất lượng khám bệnh từ xa, bệnh nhân có thể tự kiểm tra huyết áp hay đường huyết rồi gửi kết quả cho bác sĩ gia đình.