Qua nghiên cứu của who, virus bệnh dại có nhiều trong chó nhà và chó hoang. chó là nguồn truyền bệnh dại chủ yếu. nguy cơ bệnh dại lây truyền từ chó qua vết cắn, cào chiếm 96,1%. nguy cơ bệnh dại lây truyền qua vết cắn từ các động vật khác chiếm 3,9%.
Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí của vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng vi rút xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.
Bộ y tế cho biết, bệnh dại thường tăng cao vào mùa nắng nóng từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm, gặp ở mọi lứa tuổi và hầu hết các trường hợp Tu vong do bệnh dại đều không tiêm vaccine. bệnh dại là một trong những bệnh lâu đời và nguy hiểm nhất.
Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do virus dại gây ra, lây truyền từ động vật sang người. khi đã có dấu hiệu lâm sàng thì tỷ lệ Tu vong là 100%. mặc dù đã có vaccine phòng bệnh hiệu quả nhưng ước tính hàng năm có khoảng 59.000 người ở hơn 150 quốc gia, chủ yếu từ những nhóm dân cư nghèo hoặc dễ bị tổn thương, Tu vong do bệnh dại. khoảng 40% nạn nhân là trẻ em dưới 15 tuổi. tại việt nam, mỗi năm có khoảng 70-110 người Tu vong vì bệnh dại trong vòng 10 năm qua.
Theo pgs.ts trần đắc phu, nguyên cục trưởng cục y tế dự phòng (bộ y tế) cho biết, bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus dại gây nên, thường tác động lên hệ thần kinh con người. bệnh dại lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liếm của động vật (thường là chó, mèo). thông thường thời kỳ lây truyền bệnh dại ở chó nhà là từ 3 - 7 ngày trước khi ch*t, và trong khoảng thời gian từ 1 - 3 ngày trước khi có biểu hiện dại thì virus dại đã thải ra đến tuyến nước bọt của con vật. vì vậy, nếu bị cắn trong giai đoạn này vẫn có thể mắc bệnh, mặc dù tại thời điểm bị cắn thấy chó vẫn bình thường.
Theo bs nguyễn trung cấp, phó giám đốc bv bệnh nhiệt đới trung ương, hầu hết những trường hợp Tu vong vì bệnh dại là do không tiêm phòng sau khi bị chó cắn.
“đáng nói là nhiều trường hợp nghĩ chó nhà nuôi cắn thì không sao và trước đó con chó cũng không có biểu hiện gì đặc biệt nên nhiều người chủ quan không tiêm phòng. chỉ đến khi bất ngờ lên cơn dại mới vội vàng tiêm vaccine phòng bệnh thì đã quá muộn. lúc này, virus bệnh dại đã lên não và phát bệnh thì không có Thu*c nào chữa được. người nhiễm virus dại khi đã lên cơn dại thì tỷ lệ Tu vong là gần như 100%” - bs cấp cho biết.
Tại việt nam, trong những năm qua, mỗi năm ghi nhận 240-300 ca Tu vong do bệnh truyền nhiễm thì có đến 1/3 là Tu vong do bệnh dại. theo đánh giá từ cục y tế dự phòng (bộ y tế), bệnh dại thường tăng cao vào mùa nóng nắng từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm, gặp ở mọi lứa tuổi và hầu hết các trường hợp Tu vong do bệnh dại đều không tiêm vaccine.
Hiện nay chưa có Thu*c đặc trị để điều trị bệnh, tuy nhiên có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vaccine và huyết thanh kháng dại. tiêm vaccine phòng bệnh dại kịp thời cho người bị chó nghi dại cắn là biện pháp hiệu quả để phòng, chống bệnh dại ở người.
Ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nhấn mạnh, chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại. Nếu tiêm phòng cho chó chỉ mất 20.000-40.000 đồng/con nhưng nếu người bị cắn phải điều trị dự phòng thì tốn 1,5-2 triệu đồng/người. Ngoài ra, tuyệt đối không dùng Thu*c nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại. Rất có thể sẽ dẫn đến những biến chứng ch*t người.
Về việc cung ứng vaccine phòng dại, cục quản lý dược (bộ y tế) cho biết: do đặc thù của vaccine phòng dại là nhu cầu sử dụng phụ thuộc vào số lượng nạn nhân bị súc vật cắn. do đó, việc tiên lượng, dự báo nhu cầu vaccine phòng dại là tương đối khó khăn so với các loại vaccine khác. cục y tế dự phòng khuyến cáo người dân tiêm phòng đầy đủ cho chó mèo nuôi và tiêm nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; không thả rông chó mèo, ra đường phải đeo rọ mõm.
Khi không may bị chó mèo cắn, cào, liếm phải rửa sạch vết thương bằng nước sạch và xà phòng liên tục trong 15 phút, sau đó sát trùng lại bằng cồn hoặc cồn iod. Nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch và các thứ có sẵn trong nhà như dầu gội đầu, sữa tắm, rượu, cồn. Không tự ý nặn vết thương và khâu, rạch, băng kín vết thương.
Đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời, bởi tiêm vaccine là biện pháp duy nhất để phòng bệnh dại. tuyệt đối không dùng Thu*c nam, không tự chữa, không đến thầy lang chữa bệnh dại. nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân sử dụng các biện pháp chưa được công nhận để khám, điều trị cho người bị chó, mèo cắn hoặc người bị lên cơn dại.
Bệnh dại là bệnh do virus hướng thần kinh, gây viêm não tủy cấp tính và là bệnh lây truyền từ động vật sang người. bệnh dại có thể gặp ở tất cả động vật máu nóng và lây truyền cho người thông qua các chất bài tiết có chứa virus dại từ vết cắn, cào, liếm của động vật mắc bệnh. khi đã lên cơn dại, tỷ lệ Tu vong là 100% (kể cả người và động vật). tuy nhiên, bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vaccine và huyết thanh kháng dại. tiêm vaccine dại cho cả người và động vật (chủ yếu là chó) là biện pháp hiệu quả để phòng chống bệnh dại.