Công trình nghiên cứu này được đăng trên Tạp chí khoa học Nature và được cho là nghiên cứu đầu tiên liên quan tới những người đã trải qua quá trình quét não trước và sau khi mắc Covid-19. 785 người ở Anh tham gia nghiên cứu, độ tuổi từ 51 đến 81. Mỗi tình nguyện viên trải qua 2 lần quét não cách nhau khoảng 3 năm, đồng thời họ còn được làm một số bài kiểm tra nhận thức cơ bản.
Giữa hai lần quét, kể từ tháng 3/2020 đến tháng 4/2021, 401 người dương tính với Covid-19, trong đó có 15 người phải nhập viện. 384 người còn lại trở thành nhóm đối chứng vì chưa nhiễm virus. Hai nhóm này đều tương đồng về tuổi tác, giới tính, tiền sử bệnh lý và tình trạng kinh tế xã hội.
Nghiên cứu ở Anh đã phát hiện ra những tác động đáng kể của Covid-19 lên não bộ, ngay cả ở nhóm có triệu chứng nhẹ. |
Với quá trình lão hóa bình thường, con người sẽ mất đi một phần nhỏ chất xám mỗi năm. Các nhà nghiên cứu cho biết, ở các vùng liên quan đến trí nhớ, tỷ lệ hao tổn hàng năm dao động từ 0,2% đến 0,3%.
Tuy nhiên, các bệnh nhân Covid-19 trong nghiên cứu - những người trải qua lần quét não thứ 2 sau khi bị nhiễm virus khoảng 4,5 tháng – mất lượng chất xám nhiều hơn so với người không nhiễm Covid-19 từ 0,2% đến 2%. Ngoài ra, khối lượng não tổng thể của họ bị giảm nhiều hơn, có nhiều mô não bị tổn thương hơn ở một số khu vực nhất định. Tổn thương chủ yếu xảy ra ở vùng não liên quan đến khứu giác.
Tiến sĩ Serena Spudich, Trưởng khoa nhiễm trùng thần kinh tại Trường Y Đại học Yale (Mỹ), đồng thời là người nghiên cứu những tác động của Covid-19 lên hệ thần kinh, nhận xét: “Tôi cảm thấy rất ngạc nhiên khi lượng chất xám lại mất đi nhiều như vậy”. Bà cũng cho rằng nghiên cứu này đặc biệt được chú ý vì nó bao gồm cả bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng nhẹ, không cần nhập viện.
Mô hình kỹ thuật số chỉ ra những vùng não mất nhiều chất xám nhất ở các bệnh nhân Covid-19. |
Tác giả chính của nghiên cứu, Gwenaëlle Douaud, giáo sư khoa thần kinh tại Đại học Oxford (Anh), cho biết, tuy số lượng bệnh nhân nhập viện trong nghiên cứu chỉ là 15 người, quá ít để đưa ra kết luận, nhưng kết quả cho thấy họ bị teo não, tình trạng nghiêm trọng hơn nhóm có triệu chứng nhẹ.
Người mắc Covid-19 còn suy giảm nhận thức nhiều hơn so với nhóm chưa nhiễm bệnh, hiệu quả khi họ làm các công việc phức tạp cũng giảm xuống. Song các chuyên gia lưu ý, nghiên cứu này vẫn còn thô sơ, quy mô nghiên cứu chưa đủ lớn để cho biết số liệu tổn thương chất xám và mô có ảnh hưởng đến kỹ năng cơ bản của người từng nhiễm Covid-19 hay không.
Ví dụ, vùng mất chất xám lớn nhất là ở các khu vực liên quan đến khứu giác, bao gồm cả vỏ não trước và vùng hồi hải mã - những khu vực ảnh hưởng đến trí nhớ và các chức năng khác. Nhưng trong các bài kiểm tra trí nhớ, bệnh nhân Covid-19 không hề có kết quả tệ hơn so với người không nhiễm bệnh.
Bài đánh giá nhận thức chính cho thấy bệnh nhân Covid-19 bị mất chất xám nhiều hơn so với người bình thường là bài kiểm tra tạo đường mòn (Trail Making Test- một loại bài tập nối bộ dấu chấm càng nhanh càng tốt trong khi vẫn duy trì độ chính xác). Với bài kiểm tra này, bệnh nhân Covid-19 đã mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành, cho thấy tốc độ xử lý và các kỹ năng khác của họ yếu hơn.
Các chuyên gia thần kinh nhận định, nghiên cứu này có giá trị và rất độc đáo, nhưng các tác động của virus đến não bộ vẫn chưa rõ ràng. Vì vậy, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định những thay đổi này có kéo dài hoặc tiếp tục xấu đi theo thời gian hay không, cũng như việc điều trị có tác dụng đến quá trình này không.
“Chúng tôi không biết liệu đó có phải chỉ là một sự thay đổi thoáng qua và sẽ được cải thiện khi sức khỏe của bệnh nhân phục hồi hay không”, Tiến sĩ Benedict Michael, phó giáo sư về nhiễm trùng thần kinh tại Đại học Liverpool (Anh) nói.
Xem thêm:
Nhiều quốc gia châu Âu đang loại bỏ toàn bộ quy tắc hạn chế của COVID-19 bất chấp cảnh báo từ các nhà khoa học
Phong Vũ
Theo Người đưa tin
Chủ đề liên quan: