Những thói quen gây loãng xương sớm

Loãng xương là hiện tượng suy giảm về mật độ xương khiến xương trở nên giòn và dễ gãy. Thông thường loãng xương chỉ xảy ra ở tuổi 50, tuy nhiên hiện nay, một số yếu tố khiến tỷ lệ người bị loãng xương ở tuổi 30 đang gia tăng.

Nhận biết bệnh loãng xương

Trong giai đoạn đầu, khi xương bị mất, cơ thể không bị đau nhức hoặc có bất cứ triệu chứng nào khác. Nhưng khi xương đã bị yếu do loãng xương, bạn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng như: đau lưng có thể là những cơn đau dữ dội do cột sống bị nứt hoặc đau cột sống do xẹp các đốt sống hoặc rối loạn tư thế cột sống. Khó thực hiện được các động tác quay lưng, ngửa, cúi... Chiều cao cơ thể dần thấp lại, dáng đi khòm lưng. Dễ gãy xương, thường gặp là gãy đầu trên xương đùi, xương cánh tay, đầu dưới xương cẳng tay, xương sườn, xương chậu và xương cùng; thường bị nứt xương cột sống, xương cổ tay, xương hông hoặc xương ở các khu vực khác...

loãng xương sớm, vì sao?

Các yếu tố không thể thay đổi

Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc loãng xương nhiều hơn nam giới.

Tuổi: Tuổi càng cao, nguy cơ loãng xương càng tăng.

Tiền sử gia đình: Người có cha mẹ bị gãy xương do loãng xương có nguy cơ bị loãng xương cao hơn so với những gia đình khác.

Khung cơ thể: Người có khung xương nhỏ có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn so với người cao lớn.

Nồng độ hormon: Loãng xương có thể xảy ra ở người bệnh có quá nhiều hoặc quá ít một số loại hormon. Tiêu biểu nhất là sự giảm nồng độ hormon estrogen ở phụ nữ và testosterone ở nam giới.

Tình trạng tuyến giáp: Tăng hormon tuyến giáp làm tăng nguy cơ hủy xương. Loãng xương còn liên quan đến các bệnh lý cường hoạt động của tuyến cận giáp và tuyến thượng thận.

Loãng xương gây ra nhiều biến chứng.

Các thói quen xấu dễ gây loãng xương sớm

Chế độ ăn: Loãng xương có thể xảy ra ở những đối tượng có chế độ ăn ít canxi, dẫn đến loãng xương. Người mắc phải chứng biếng ăn, cung cấp không đủ dẫn đến thiếu năng lượng, protein và canxi, có nguy cơ cao bị loãng xương. Một yếu tố liên quan tình trạng loãng xương sớm là ăn nhiều muối. Mỗi người mỗi ngày chỉ cần ăn tổng cộng khoảng 5g muối/ngày là đủ. Ăn nhiều muối bao nhiêu, sẽ làm thất thoát lượng canxi trong cơ thể bấy nhiêu. Mà canxi càng tổn thất bao nhiêu, thì xương cốt lại mềm yếu bấy nhiêu.

Thói quen uống quá nhiều nước ngọt có ga, cà phê hoặc trà sẽ làm hỏng xương: Những người uống nhiều bia rượu sẽ bị loãng xương sớm. Nguyên nhân do rượu gây cản trở sự hấp thụ canxi của cơ thể, càng uống rượu, cơ thể càng thiếu canxi.

Giảm cân không đúng cách: Trong quá trình chuyển hóa dinh dưỡng, lượng lipid hợp lý sẽ chuyển hóa thành estrogen, giúp tăng khả năng hấp thụ canxi, thúc đẩy quá trình hình thành xương và ngừa loãng xương. Tuy nhiên, khi giảm cân quá mức sẽ giảm dinh dưỡng cung cấp cho xương, làm giảm mật độ xương, loãng xương.

Hút Thu*c lá: Có những bằng chứng cho thấy hút Thu*c lá làm cho xương yếu đi. Thời gian hút Thu*c càng lâu, lượng Thu*c hút mỗi ngày càng nhiều, sức khỏe của xương lại càng tồi tệ. Thường xuyên tiếp xúc với khói Thu*c lá (hút Thu*c lá thụ động), cơ thể sẽ không thể hình thành các mô xương mới khỏe mạnh.

Lối sống ít vận động: Làm cho con người có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn nhiều lần những người thích vận động. Nếu đặc thù công việc ngồi yên một chỗ, cơ bắp sẽ bị lão hóa một cách nhanh chóng. Ngoài ra, các khớp xương không được vận động sẽ trở nên yếu hơn so với người hay vận động.

Uống Thu*c mà chưa hiểu tác dụng phụ của Thu*c: Theo thói quen, nhiều người có bệnh là tự đi mua Thu*c uống mà không để ý tác dụng phụ của Thu*c. Một số loại Thu*c uống dài ngày sẽ tác động tiêu cực đến xương như Thu*c chống động kinh và corticosteroid có thể gây mất hoặc hao hụt xương. Ngoài ra, loãng xương còn có thể xảy ra khi dùng các Thu*c điều trị co giật, trào ngược dạ dày thực quản, ung thư và chống thải ghép.

Tại sao phụ nữ dễ bị loãng xương hơn nam giới?

Phụ nữ có xương nhỏ và mỏng hơn nam giới: Xương của phụ nữ nhỏ và mỏng hơn nam giới nên khi mất cùng một lượng xương thì mật độ xương của nữ giới sẽ giảm mạnh hơn từ đó làm tăng nguy cơ loãng xương.

Nam giới có nhiều cơ hơn: Cơ đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa xương. Dưới áp lực liên tục của cơ tạo ra cho hệ xương, các xương sẽ luôn trong quá trình bị kích thích tạo xương khiến xương vững chắc hơn.

Phụ nữ hay mắc các bệnh về tuyến giáp hơn nam giới: Các bệnh về tuyến giáp thường gây ra sự mất cân bằng hormon, làm giảm khả năng hấp thụ cũng như tái hấp thụ canxi của cơ thể. Ngoài ra, các bệnh về tuyến giáp cũng làm giảm lượng vitamin D trong cơ thể. Hai yếu tố này kết hợp làm nguy cơ loãng xương tăng vọt.

Do thay đổi nội tiết: Sự thay đổi nội tiết tố trong các giai đoạn khác nhau (khi mang thai, nuôi con bú, tiền mãn kinh, mãn kinh...) là một nguyên nhân gây loãng xương sớm. Đồng thời sự sụt giảm mạnh về nồng độ hormon estrogen khi mãn kinh còn làm gia tăng quá trình hủy xương. Khi mang thai và sinh con, xương phụ nữ thường bị mất một lượng canxi khá lớn. Do thai nhi sẽ lấy trực tiếp khoáng chất và canxi từ cơ thể người mẹ. Nếu cơ thể người mẹ không đủ canxi thì lượng canxi cần thiết cho thai nhi sẽ được lấy trực tiếp từ xương của mẹ. Do đó, càng sinh nở nhiều lần, lượng canxi trong xương mất đi càng nhiều, nguy cơ loãng xương càng cao.

Vận động ít hơn: Nam giới thường vận động thể lực nhiều hơn nữ giới. Mà sự vận động này lại giúp bộ xương phát triển tốt hơn và chắc khỏe hơn.

Lời khuyên của thầy Thu*cLoãng xương là bệnh diễn ra âm thầm mà không có triệu chứng, vì vậy việc dự phòng các yếu tố nguy cơ gây loãng xương sớm là rất quan trọng để ngừa hậu quả sau này. Nên có chế độ ăn cung cấp đủ lượng canxi mỗi ngày. Nguồn thức ăn cung cấp nhiều canxi bao gồm: sữa và các sản phẩm sữa chứa ít chất béo, rau xanh, hải sản, các sản phẩm từ đậu nành, ngũ cốc và hoa quả tươi... Tập luyện mỗi ngày giúp mọi người có khung xương chắc khỏe và cơ thể khỏe mạnh... Khi thấy có những biểu hiện của bệnh loãng xương thì cần đi khám bệnh ngay để có giải pháp điều trị.BS. HOÀNG HẠNH

Mạng Y Tế