Bác sĩ Đỗ Doãn Trọng, khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Bãi Cháy, ngày 7/7 cho biết hầu hết trường hợp đều tự ý dùng corticoid để điều trị bệnh lý tai mũi họng, xương khớp hoặc dị ứng.
Corticoid (hay corticosteroid) là nhóm hoạt chất có tác dụng kháng viêm mạnh, chống dị ứng, ức chế miễn dịch, thường được sử dụng để điều trị cho nhiều bệnh lý khác nhau, từ các bệnh về da như kích ứng do côn trùng đốt, eczema, chàm, vẩy nến...; các bệnh như viêm khớp, viêm phổi; các bệnh tự miễn như dị ứng, lupus ban đỏ hệ thống.
Thu*c được sử dụng rộng rãi do có nhiều tác dụngnhưng khi lạm dụng dễ dẫn đến tác dụng phụ như đái tháo đường, tăng huyết áp, nhiễm trùng, loãng xương,... Phổ biến nhất là suy thượng thận do corticoid sẽ ức chế các hoạt động của tuyến thượng thận. Đến khi ngừng uống, tuyến mất khả năng phục hồi về trạng thái hoạt động bình thường. Nếu người bệnh gặp phải stress mạnh về tinh thần hoặc thể chất như chấn thương, phẫu thuật..., tình trạng có thể trở nên trầm trọng và gây nguy hiểm cho tính mạng.
Bác sĩ dẫn chứng trường hợp bệnh nhân nam, 77 tuổi, đến khám do đau lưng nhiều, kéo dài và lan xuống hai chân, hạn chế vận động, mệt mỏi, ăn uống kém. Trước đó, bệnh nhân đã tự mua Thu*c giảm đau có thành phần corticoid sử dụng một thời gian dài.
Kết quả xét nghiệm cho thấy tình trạng hạ Natri máu, cortisol thấp. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị rối loạn điện giải, hạ Natri máu, suy tuyến thượng thận do sử dụng Corticoid, đau lưng, đau khớp háng. Bệnh nhân được điều trị bằng đặt catheter tĩnh mạch trung tâm bù Natri, sử dụng Thu*c hydrocotisol.
Bác sĩ đánh giá, bệnh nhân này là trường hợp điển hình khi sử dụng Thu*c coticorid dài ngày không theo hướng dẫn dẫn đến suy tuyến thượng thận, loạn điện giải trong cơ thể và nhiều tác dụng phụ khác.
Bác sĩ Đỗ Doãn Trọng, khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Bãi Cháy, thăm khám cho bệnh nhân bị suy tuyến thượng thận. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Bác sĩ khuyến cáo, tự ý sử dụng các Thu*c có corticoid nói riêng không theo hướng dẫn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm. đặc biệt, người cao tuổi, người thoái hóa xương khớp lạm dụng Thu*c dễ suy thượng thận cấp gây trụy mạch, rối loạn điện giải nặng, còn phải kể đến các biến chứng như viêm loét dạ dày - tá tràng gây chảy máu tiêu hóa, tăng huyết áp, đái tháo đường do Thu*c...
Những người mắc các bệnh lý như dị ứng, xương khớp, tai mũi họng... cần đến khám tại bệnh viện để được bác sĩ tư vấn, hướng dẫn uống Thu*c corticoid theo đơn.
Người mắc suy thượng thận cần đi khám đều đặn để uống Thu*c đủ liều hoặc được tư vấn thay đổi tăng hoặc giảm liều uống cho phù hợp.
Mọi người cần hiểu về thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng và dùng Thu*c theo chỉ định, không tự ý mua Thu*c về dùng.