Trang thiết bị y tế: Vì sao có tình trạng mỗi nơi một mức giá?

Việc mua sắm trang thiết bị y tế tại cơ sở y tế công lập được thực hiện theo các quy định của Luật đấu thầu. (Ảnh: T.G/Vietnam+)

Trang thiết bị y tế là một loại hàng hóa đặc biệt có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, chủng loại đa dạng, luôn được cập nhật ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ mới, thế hệ công nghệ luôn thay đổi.

Trong công tác điều trị, trang thiết bị y tế đã trở thành yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả, chất lượng của công tác y tế, hỗ trợ cho người thầy Thu*c trong chẩn đoán và điều trị bệnh nhân được chính xác, nhanh chóng, an toàn và hiệu quả.

[Xử phạt nghiêm khắc doanh nghiệp lợi dụng dịch bệnh “thổi giá”]

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, có hiện tượng một số trang thiết bị y tế tại các cơ sở bị thổi giá, đội giá gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới lợi ích của người dân và uy tín của ngành y tế.

Giá bán điều tiết bởi cơ chế thị trường

Theo ông nguyễn minh tuấn - vụ trưởng vụ trang thiết bị và công trình y tế (bộ y tế), giá trang thiết bị y tế thông qua đấu thầu mua sắm tại các cơ sở y tế theo quy định của luật giá và các văn bản hướng dẫn có liên quan. mặt hàng trang thiết bị y tế không thuộc nhóm mặt hàng nhà nước quản lý, điều tiết về giá. giá bán trang thiết bị y tế được quyết định, điều tiết bởi cơ chế thị trường thông qua quy luật cạnh tranh và quy luật cung cầu.

Việc mua sắm trang thiết bị y tế tại cơ sở y tế công lập được thực hiện theo các quy định của luật đấu thầu, văn bản quy phạm pháp luật và quy định hướng dẫn có liên quan của bộ kế hoạch đầu tư, bộ tài chính cũng như thực hiện theo cơ chế phân cấp thực.

Ngoài ra, theo quy định của luật quản lý ngoại thương, luật thương mại, bộ y tế quản lý chất lượng và không quản lý về số lượng cũng như trị giá đối với trang thiết bị y tế nhập khẩu, trong đó không quy định các giấy tờ như hóa đơn, chứng từ tài chính, chứng từ mua bán...

Phân tích về việc có tình trạng “thổi giá,” nâng giá trong thời gian qua, ông tuấn nhấn mạnh nguyên nhân chủ quan là do trang thiết bị y tế là loại hàng hóa đặc thù, việc quản lý và sử dụng có yêu cầu riêng biệt so với các loại hàng hóa khác; cùng chủng loại nhưng có nhiều mức giá khác nhau phụ thuộc vào yêu cầu chuyên môn, cấu hình, tính năng kỹ thuật và các dịch vụ đi kèm.

Ngoài ra, chủ đầu tư chưa coi trọng, làm tốt công tác xác định nhu cầu, không tham khảo đầy đủ thông tin về trang thiết bị y tế có mặt trên thị trường để làm cơ sở xây dựng kế hoạch mua sắm mà cỉ tập trung vào mặt hàng , chủng loại dự kiến mua sắm. việc xây dựng dự toán chưa thực hiện nghiêm túc, đúng quy định.

Bên cạnh đó, công tác quản lý, mua sắm và sử dụng trang thiết bị y tế tại một số đơn vị bệnh viện, địa phương còn chưa được quan tâm đầy đủ, chưa đánh giá hết vai trò và tầm quan trọng của trang thiết bị y tế đối với lĩnh vực y tế, thiếu đầu mối chuyên trách, làm việc kiêm nhiệm. vì vậy, dẫn đến việc chưa nắm bắt, cập nhật và thực hiện đầy đủ quy định về đầu tư, mua sắm trang thiết bị y tế.

Đặc biệt, một số chủ đầu tư không thực hiện nghiêm túc quy trình đầu tư, chưa coi trọng vai trò của cán bộ kỹ thuật trang thiết bị y tế và đơn vị sử dụng, chưa thực hiện công khai minh bạch việc xin ý kiến thống nhất của hội đồng khoa học cơ sở dẫn đến việc lựa chọn thiết bị không đúng nhu cầu, không đáp ứng đầy đủ yêu cầu chuyên môn, thiếu công khai, minh bạch.

Ông Nguyễn Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ trang thiết bị và Công trình y tế. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Vụ trưởng vụ trang thiết bị và công trình y tế chỉ rõ nguyên nhân khách quan là do một số đơn vị thẩm định giá không thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ, không thực hiện đúng quy định về việc thẩm định giá không có kinh nghiệm thẩm định về giá.

Bên cạnh đó, việc tra cứu, tham khảo về giá thị trường (giai đoạn trước) gặp nhiều khó khăn do chưa có cơ sở dữ liệu đầy đủ để đánh giá. Chính sách bán hàng của các công ty chưa đồng bộ , nhất quán dẫn đến việc có sự chênh lệch về giá bán giữa các đơn vị, địa phương.

Chính vì vậy, việc quản lý trang thiết bị y tế là một ngành đặc thù, cần được sự quan tâm đầu tư đúng mức về chính sách, nhân lực, công tác quản lý mặt hàng này tại các cơ sở y tế nói riêng và trong toàn ngành nói chung cần phải được quan tâm chỉ đạo chặt chẽ.

Công khai giá niêm yết gần 18.000 sản phẩm

Theo thống kê của bộ y tế, trang thiết bị y tế trên thị trường việt nam chủ yếu là nhập khẩu và việt nam đã là thành viên, tham gia các hiệp định thương mại, hội nhập quốc tế. trước tình hình trên, bộ y tế và các đơn vị có liên quan đã thảo luận, thống nhất phương án công khai giá trang thiết bị y tế.

Việc công khai giá và các yếu tố cấu thành giá sản phẩm trang thiết bị y tế là cần thiết theo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Y tế. Đây là cơ sở cho các cơ sở y tế tham khảo để quyết định việc mua sắm

Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế đã giao cho đơn vị chức năng là Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế nghiên cứu thực hiện việc công khai giá trang thiết bị y tế để giúp các đơn vị thực hiện mua sắm đúng quy định và đảm bảo sử dụng hiệu quả kinh phí. Do hiện nay trang thiết bị y tế không thuộc danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá, trước mắt