Lo lắng và trầm cảm có thể ảnh hưởng nặng nề đến phụ nữ ở độ tuổi trung niên. thay đổi tâm trạng cũng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của thời kỳ tiền mãn kinh - thời gian chuyển tiếp trước kỳ kinh nguyệt cuối cùng, thường bắt đầu ở tuổi 40.
Tiền mãn kinh bắt đầu khi chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ trở nên không đều, có thể kéo dài từ ba năm tới hơn 10 năm, trung bình là 6 đến 7 năm. thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ tiền mãn kinh có thể gây ra các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm và nhiều triệu chứng khác. theo một số nghiên cứu, có tới một phần ba phụ nữ trải qua triệu chứng trầm cảm trong thời kỳ này.
"hầu hết họ không được điều trị. tôi không biết rằng liệu phụ nữ có nhận ra điều này trong giai đoạn tiền mãn kinh hay không", pauline maki, giáo sư tâm thần học, tâm lý học và sản phụ khoa tại đại học illinois chicago, cho biết.
Tiến sĩ maki, tác giả bộ hướng dẫn phương pháp điều trị cho người trầm cảm tiền mãn kinh năm 2019, cho biết liệu pháp hormone có thể làm giảm các triệu chứng như bốc hỏa, thay đổi tâm trạng. bệnh nhân cũng nhanh chóng biết được liệu phương pháp này có phù hợp hay không, bởi các thay đổi về mặt cảm xúc thường xảy ra trong khoảng một tuần.
Liệu pháp hormone có cơ chế tương tự thuốc tránh thai, nhưng với liều lượng thấp hơn. Bác sĩ thường kê đơn estradiol - một dạng estrogen dán da cùng thuốc progesterone đường uống để giảm nguy cơ ung thư tử cung. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã chấp thuận liệu pháp này nhằm điều trị các triệu chứng như bốc hỏa và mất mật độ xương.
Liệu pháp hormone từng phổ biến trong điều trị các triệu chứng mãn kinh, nhưng đã giảm mạnh kể từ năm 2002 sau khi một nghiên cứu do chính phủ tài trợ bị tạm dừng. Các chuyên gia khi ấy cho biết liệu pháp làm tăng nguy cơ ung thư vú và bệnh tim mạch ở phụ nữ.
Những phân tích sau đó cho thấy nguy cơ chủ yếu tập trung ở người cao tuổi, sau mãn kinh. các loại thuốc sử dụng trước năm 2002 cũng khác với ngày nay. dù vậy, một số bác sĩ và bệnh nhân vẫn cảnh giác với liệu pháp hormone.
Phụ nữ thường thay đổi tâm lý trong thời kỳ tiền mãn kinh. Ảnh: Freepik
Bên cạnh đó, rối loạn cảm xúc ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh thường được chỉ định điều trị bằng thuốc. tiến sĩ maki cho biết đây có thể là lựa chọn tốt cho một số người. tuy nhiên, một số chuyên gia lưu ý thuốc chống trầm cảm có thể gây ra tác dụng phụ.
Các bác sĩ thường không sàng lọc triệu chứng tiền mãn kinh bằng biện pháp như chiếu chụp. vì vậy, việc thảo luận và báo cáo các biểu hiện tâm lý hoàn toàn phụ thuộc vào bệnh nhân. theo stephanie faubion, giám đốc phòng khám phụ nữ mayo clinic, phụ nữ từng có các vấn đề sức khỏe tâm thần liên quan đến hormone dễ thay đổi tâm trạng, rối loạn cảm xúc hơn trong thời kỳ tiền mãn kinh.
Dù vậy, các bác sĩ ít được đào tạo về lĩnh vực mãn kinh và tiền mãn kinh. một số phụ nữ cho biết bác sĩ gia đình không nhận thức được bệnh nhân của mình đang trải qua thời kỳ tiền mãn kinh, bỏ qua sự nhạy cảm và những biến động nội tiết tố khiến tâm trạng thay đổi. những phụ nữ khác cho rằng bác sĩ của họ đôi khi bỏ qua các triệu chứng do căng thẳng hoặc thiếu hoạt động.
Cuộc khảo sát trên 183 bác sĩ nội trú cho thấy 20% được giảng dạy về tiền mãn kinh trong thời gian học tập. tuy nhiên, chỉ khoảng 7% cảm thấy sẵn sàng để điều trị cho những người đang gặp tình trạng này.
Chủ đề liên quan:
khám chữa bệnh phân tích phụ nữ sức khỏe sinh lý Thường thức về sức khỏe tiền mãn kinh