Sức khỏe hôm nay

Xơ vữa động mạch ở người cao tuổi

Xơ vữa động mạch (XVĐM) là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch như tăng huyết áp, nhối máu cơ tim, thiểu năng mạch vành, đột quỵ… bệnh thường gặp nhất ở người cao tuổi (NCT).
xơ vữa động mạch (XVĐM) là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch như tăng huyết áp, nhối máu cơ tim, thiểu năng mạch vành, đột quỵ… bệnh thường gặp nhất ở người cao tuổi (NCT).

Đây là hiện tượng thành lòng động mạch bị xơ cứng, hẹp lại, tắc cục bộ gây biến chứng nguy hiểm.

XVĐM có thể gặp ở mọi vị trí trong cơ thể nhưng nguy hiểm nhất vẫn là ở động mạch nuôi tim (động mạch vành), động mạch não.

Các nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân gây nên XVĐM ở NCT nhưng nguyên nhân chính là do lượng cholesterol trong máu tăng cao(bình thường cholesterrol trong máu < 5,2mmol/l), đặc biệt là loại LDL - C (Low Density Lipoprotein Cholesterol).

Bình thường LDL - C trong máu nhỏ hơn 3,4mmol/lít (< 130mg/dl). Khi dư thừa LDL - C sẽ xuất hiện hiện tượng tích tụ lớp mỡ trong lòng động mạch ngày một nhiều hoặc khi bị giảm HDL - C (High Density Lipoprotein Cholesterol) thì nguy cơ xơ vữa động mạch sẽ xuất hiện. Chất lipoprotein có tính chất bảo vệ thành mạch, khác với LDL - C, nếu giảm HDL-C là có nguy cơ cao với hiện tượng xơ vữa động mạch (bình thường HDL - C trong máu > 0,9mmol/l, khi HDL - C dưới chỉ số này tức là có hiện tượng bị giảm).

Người ta nghiên cứu và tổng kết cho thấy rằng, nguyên nhân của sự gia tăng cholesterol máu lệ thuộc rất nhiều vào chế độ ăn quá nhiều thức ăn có chứa cholesterol như: phủ tạng động vật, thịt có màu đỏ (thịt chó, thịt trâu, thịt bò, thịt ngựa), tôm, trứng, dầu dừa, mỡ các loại động vật sữa toàn phần (là những thực phẩm có dầu mang nhiều acid béo bão hòa) hoặc ăn dư thừa năng lượng gây béo phì.

Có một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng, tăng lượng cholesterol trong máu cũng có thể do tính chất gia đình (di truyền) hoặc do mắc một số bệnh như suy giáp trạng, hội chứng thận hư, đái tháo đường, một số bệnh gây rối loạn protein máu (đa u tuỷ xương…).

Ở những người do ít vận động: thợ may, người đánh máy, lái xe chuyên nghiệp, nhân viên tổng đài… cũng có nguy cơ XVĐM.

Ở NCT có một số do ít vận động lại thường ăn chế độ nhiều đạm, nhiều mỡ khiến cho năng lượng tích tụ lại thành mỡ làm tăng lượng LDL – C (cholesterol xấu) và giảm lượng HDL - C( cholesterol tốt) cũng là những yếu tố thuận lợi cho XVĐM.

Một số biểu hiện của bệnh

Bệnh XVĐM có tính chất từ từ và xảy ra trong một thời gian dài nếu không phát hiện kịp thời thì sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình. XVĐM sớm muộn cũng làm cho thành động mạch xơ cứng, lòng động mạch bị hẹp lại làm cho máu cung cấp cho các cơ quan giảm đi. XVĐM vành gây thiếu máu cục bộ, thiếu máu cơ tim, gây đau thắt ngực và có thể gây cơn đau tim đột ngột làm đột quỵ và Tu vong.

Nếu XVĐM ở não thì não sẽ bị xơ cứng, lòng động mạch não nên gây hiện tượng rối loạn tuần hoàn não và nặng hơn là đột quỵ do tắc mạch não hoặc nhũn não. XVĐM ở NCT có thể xảy ra ở bất kỳ động mạch nào trong cơ thể.

Trong những giai đoạn đầu của bệnh XVĐM, triệu chứng rất nghèo nàn, vì vậy NCT cần được khám bệnh định kỳ và làm xét nghiệm máu để biết có tăng cholesterol máu hay không.

Khi làm xét nghiệm cần lưu ý xét nghiệm cholesterol toàn phần(cholesterol) và cả cholesterol tốt (HDL - C) và cholesterol xấu (LDL - C). Ngoài ra cũng nên kiểm tra đường máu lúc đói và đo huyết áp định kỳ.

Phòng bệnh

Chế độ ăn là hết sức quan trọng đối với việc phòng bệnh XVĐM ở NCT.

Cần hạn chế ăn mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà mà thay thế vào đó là dùng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng. Không nên ăn loại dầu dừa vì dầu dừa có nhiều acid béo béo bão hòa dễ gây nên hiện tượng XVĐM. Nên ăn các thức ăn có nguồn gốc từ đậu nành như đậu phụ.

Mỗi tuần nên ăn cá từ 2 – 3 ngày, bởi vì trong mỡ của cá có nhiều chất béo omega - 3 rất tốt cho thành động mạch. Không nên ăn các loại lòng như lòng lợn, lòng trâu, bò và hạn chế ăn tôm, trứng. Các bữa ăn hàng ngày nên tăng cường lượng rau xanh, hoa quả.

Cần vận động cơ thể như tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, chơi thể thao tùy theo sức mình.

Nếu vận động đều, có bài bản và phù hợp thì có thể làm tăng lượng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu và đồng thời làm giảm huyết áp đối với người đang bị tăng huyết áp mạn tính.

Nếu đã áp dụng tất cả các biện pháp nhằm làm giảm lượng cholesterol mà không đạt kết quả thì phải dùng Thu*c. Tất nhiên dùng loại Thu*c gì và dùng liều lượng ra sao, trong thời gian bao lâu đều cần có chỉ định của bác sĩ.

PGS.TS. BÙI KHẮC HẬU

Mạng Y Tế
Nguồn: Nguồn Internet (news-xo-vua-dong-mach-o-nguoi-cao-tuoi-5052.html)

Tin cùng nội dung

  • Xơ vữa động mạch (atherosclerosis) là bệnh làm động mạch của bạn trở nên cứng và hẹp đi. Thậm chí, động mạch có thể bị tắc hoàn toàn. Động mạch là những mạch máu mang máu từ tim đến những phần còn lại của cơ thể.
  • Nong động mạch cảnh (Carotid angioplasty) là một thủ thuật nhằm mở rộng lòng động mạch cảnh bị hẹp để phòng ngừa hay điều trị đột quỵ. Động mạch cảnh là động mạch nằm ở hai bên vùng cổ và là động mạch chính cấp máu cho não. Thủ thuật này liên quan đến việc luồn và bơm phồng một bóng nhỏ để nong và mở rộng lòng động mạch cảnh bị hẹp.
  • Ngược đãi người cao tuổi là khi người nào đó lợi dụng hoặc gây hại cho người cao tuổi. Ngược đãi người cao tuổi có thể dưới nhiều hình thức khác nhau. Tìm hiểu thêm
  • Hãy dùng danh sách các câu hỏi dưới đây để giúp bạn đánh giá một nơi ở thích hợp cho người cao tuổi, chẳng hạn như nhà dưỡng lão, hay nhà dành cho người cao tuổi tích cực,...
  • Giúp đỡ người cao tuổi đối diện với những thay đổi lớn trong cuộc sống. Nếu bạn là người chăm sóc người cao tuổi hoặc nếu bạn dành nhiều thời gian cho người cao tuổi, hãy học cách giúp họ đối diện với sự mất mát.
  • Viêm phổi là hiện tượng nhiễm khuẩn cấp tính ở phổi, do nhiều nguyên nhân gây nên. Ở nước ta, viêm phổi chiếm khoảng 12% các bệnh về phổi.
  • Đông y gọi viêm phế quản là khái thấu, đàm ẩm. Bệnh do ngoại cảm phong hàn, phong nhiệt, khí táo hoặc do công năng của 3 tạng phế, tỳ, thận giảm sút. Hàn thấp làm tổn thương tỳ sinh đàm ẩm; nhiệt làm thương phế, thận; phế thận âm hư dẫn đến ho, đờm nhiều. Đông y có rất nhiều phương pháp chữa bệnh này, xin giới thiệu một số bài Thuốc theo kinh nghiệm dân gian rất đơn giản, dễ tìm mà hiệu quả.
  • Dịch vụ phòng ngừa là rất quan trọng cho tất cả mọi người, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Đó là vì nguy cơ gặp các vấn đề về sức khỏe tăng lên khi bạn có tuổi. Bằng cách ngăn ngừa, hoặc xác định chúng ở giai đoạn sớm, bạn có nhiều khả năng sống một cuộc sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn, và thỏa mãn hơn.
  • Suy dinh dưỡng là khi cơ thể bạn không nhận được đủ chất dinh dưỡng từ các loại thực phẩm bạn ăn để hoạt động tốt. Chất dinh dưỡng bao gồm chất béo, tinh bột, chất đạm, vitamin và các khoáng chất. Những chất này cung cấp năng lượng cho cơ thể của bạn. Chúng giúp cơ thể phát triển, sửa chữa mô và điều hòa các quá trình sống.
  • Virus papilloma ở người (HPV) là một loại virus có thể lây truyền từ người này sang người khác qua tiếp xúc da với da.
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY