Cây ngũ trảo hay còn được gọi với các tên khác như: Ngũ chảo, Chân chim, Mẫu kinh, Hoàng kinh, Ngũ trảo phong, Ô liên mẫu, Ngũ trảo răng cưa và có tên khoa học là Folium Viticis negundo.
Ngũ trảo là loại cây ưa ẩm, ưa sáng, thường mọc trên đất ẩm, leo lên các cây bụi hoặc cây ven rừng. Cây sinh trưởng mạnh trong xuân hè, ra hoa quả nhiều nhất ở những cây được chiếu sáng nhiều. Ở Việt Nam, cây mọc hoang và được trồng ở nhiều nơi như Lạng Sơn, Bắc Ninh, Thái Bình, Tiền Giang, Kiên Giang… để làm hàng rào vì cành lá đẹp, có mùi thơm và có thể ứng dụng làm thuốc.
Lá ngũ trảo biết đến với công dụng chữa đau nhức xương khớp |
Ngũ trảo thuộc dạng cây thân gỗ nhỏ, sống lâu năm. Khi phát triển, cây có thể cao 3 – 5 m, thân nhẵn hoặc có ít lông. Lá của ngũ trảo hình chân chim, mọc đối, kép. Hoa mọc thành chùm nhỏ ngay ở đầu cành, màu tím nhạt hoặc màu tím lam, kích thước khá nhỏ. Quả ngủ trảo mọng, đỉnh quả thường lõm nhẹ, có đài bao bọc, bên trong chứa 4 hạt. Khi còn non, quả mọng nước có màu xanh nhạt nhưng khi chín chuyển sang màu vàng đen hoặc đen.
Vậy cây ngũ trảo có tác dụng gì? Ngũ trảo được xem là một loại thảo dược bởi cây ngũ trảo chữa viêm khớp dạng thấp, bại liệt do tai biến; hay các bệnh thông thường như cảm mạo, hỗ trợ cho lưu thông huyết mạch, kích thích hệ tiêu hóa…vùng. Chắc hẳn bạn đã nghe nói đến một trong những cái tên như cây mẫu kinh, hoàng kinh, ngũ trảo phong, chân chim… vẫn là cây ngũ trảo theo tên gọi chính thống.
Cây ngũ trảo dù có rất nhiều tác dụng nhưng không phải là một cây hiếm hay mọc trên rừng núi, cây thường thấy mọc hoang hoặc trồng làm hàng rào cảnh. Lá ngũ trảo chữa đau nhức xương khớp, trừ thấp, bại liệt do tai biến; hay các bệnh thông thường như cảm mạo, hỗ trợ cho lưu thông huyết mạch, kích thích hệ tiêu hóa…
Theo ý học hiện đại, thành phần hóa học của cây ngũ trảo gồm: Lá Ngũ trảo tươi chứa 0.05% tinh dầu và lá khô chứa một lượng Alcaloid vừa phải. Rễ cây chứa Alcaloid, tinh bột, crôm, nhựa và tanin. Vỏ quả ngũ trảo có chứa Cayratinin, Delphilipin3- Coumaroyl- Sophorosid-5-Monoglucosid. Các chất này đều được chứng minh tốt cho sức khỏe, đặc biệt là có công dụng giảm đau hiệu quả.
Trong y học cổ truyền , lá ngũ trảo được dùng làm thuốc chữa bệnh cực kỳ hữu hiệu và lành tính cho cơ thể. Lá có tính ấm, vị hơi the đắng và mùi thơm tươi ngái.
Từ lâu trong dân gian đã biết đến tác dụng của cây dùng làm thuốc để chữa các bệnh như:
- Cảm, sổ mũi, nhức đầu, sốt.
- Đau bụng kinh, kinh bế gây ra đau bụng.
- Cải thiện tình trạng của hệ tiêu hoá: giúp dễ tiêu, lấy lại cảm giác ngon miệng.
- Trị đau nhức xương khớp, bong gân, hỗ trợ trong điều trị đau lưng do gai cột sống gây ra.
| Tác dụng của lá ngũ trảo trong y học |
Bên cạnh các loại cây quen thuộc như ngải cứu, lá lốt, đinh lăng, dây đau xương, tơ hồng, lá ngũ trảo chữa đau nhức xương khớp được biết đến như một bài thuốc nam hiệu quả, lành tính và mang lại tác dụng nhanh chóng mà không hề tốn kém.
Chữa các bệnh lý về đau xương khớp, biểu hiện ra các triệu chứng cụ thể như bong gân, va đập bầm tím, đau lưng do gai cột sống... là một trong những công dụng điển hình thường được áp dụng của lá ngũ trảo
Để cải thiện tình trạng đau nhức từ xương, thực hiện bài thuốc dùng lá ngũ trảo với công đoạn sau:
Bước 1: Dùng lá ngũ trảo tươi đã rửa sạch, để nước cho vào nồi sao đến khi nóng lên và thấy lá chuyển sang màu sậm.
Bước 2: Lấy ngay phần lá vừa sao cho vào một miếng vải dài, để vừa đủ ấm bọc vào phần xương khớp bị đau, bong gân hay trật.
Bước 3: Chờ cho lá nguội tiếp tục sao và băng tiếp.
Mỗi ngày thực hiện 3 lần, lặp lại đều đặn trong vòng 5 ngày liên tiếp. Tình trạng đau nhức xương khớp của người bệnh sẽ cải thiện rõ rệt.
Bên cạnh công dụng giảm đau nhức xương khớp thông thường, bệnh đau nhức cột sống lưng do gai xương chèn ép cũng nên thực hiện dùng bài thuốc từ lá ngũ trảo kết hợp cùng 2 loại thảo dược khác là bồ công anh và lá đại tướng quân.
Lá ngũ trảo chữa đau lưng do gai cột sống |
Bước 1: Lá ngũ trảo, bồ công anh và lá đại tướng quân sau khi rửa sạch, để ráo cho vào cối giã nhỏ. Cũng có thể xay đều cùng với ít muối hột.
Bước 2: Trộn thêm ít rượu trắng 40 độ vào hỗn hợp vừa giã.
Bước 3: Lấy thuốc vừa trộn cho lên sao nóng, cho vào tấm vải dài, hoặc đắp trực tiếp lên cột sống lưng bị đau nhức.
Liên tục thực hiện bài thuốc này mỗi ngày, đều đặn trong 1 tuần người bệnh có thể cử động thắt lưng bình thường.
Tuy loại thảo dược này có công dụng hữu ích để chữa bệnh đặc biệt là chữa đau xương khớp, bong gân, bầm tím và chữa đau lưng do gai cột sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể sử dụng tốt và hiệu quả vị thuốc này. Đặc biệt những người sau đây không nên sử dụng:
- Người có thể trạng yếu, đang bị suy nhược hay táo bón
- Dị ứng hay mẫn cảm với bất kỳ hoạt chất nào có trong dược liệu.
Có thể thấy rằng, cây ngũ trảo là một dược liệu cổ truyền được sử dụng từ rất lâu trong dân gian. Tuy nhiên, để có thể phát huy hết công dụng của vị thuốc đối với sức khỏe, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe trước khi áp dụng dùng loại thảo dược này để chữa đau nhức xương khớp.
Ánh Hồng
Theo Tạp chí Sống Khỏe
Chủ đề liên quan: