bệnh gout là một dạng viêm khớp phổ biến, được đặc trưng bởi những cơn đau, sưng đột ngột ở khớp. nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tổn thương thận, biến dạng khớp,…
Bệnh gout (gút) còn có tên gọi khác là bệnh thống phong. Đây là một bệnh lý xảy ra do sự rối loạn chuyển hóa nhân purin trong thận. Từ đó khiến hoạt động lọc axit uric từ trong máu của thận bị suy giảm.
Axit uric được hình thành trong cơ thể và thường không gây hại. Sau khi hình thành, hàm lượng axit uric trong cơ thể sẽ nhanh chóng được đào thải thông qua phân và nước tiểu.
Đối với những bệnh nhân mắc bệnh gout, lượng axit uric trong máu sẽ tích tụ và lắng đọng theo thời gian. Khi nồng độ axit uric quá cao, các tinh thể nhỏ của loại axit này sẽ hình thành. Những tinh thể của axit uric nhanh chóng tập trung tại các khớp, đồng thời gây sưng, viêm kèm theo biểu hiện đau đớn nghiêm trọng.
Những đợt viêm khớp cấp tái phát là đặc trưng của bệnh gout. Bệnh nhân sẽ thường xuyên có cảm giác đau đớn đột ngột vào giữa đêm, các khớp sưng đỏ khi đợt viêm cấp bùng phát.
Tình trạng sưng đỏ, đau đớn đột ngột vào giữa đêm có thể xảy ra ở bất kỳ khớp xương nào của cơ thể. Trong đó các khớp ở ngón chân cái được xác định là vị trí chịu nhiều ảnh hưởng nhất. Ít gặp hơn ở khớp tay (khuỷu tay, cổ tay, bàn tay), các khớp khác của chân (bàn chân, mắt cá chân, đầu gối), cả cột sống cũng có thể chịu nhiều ảnh hưởng bởi bệnh gout.
Bệnh Gout xảy ra khi các tinh thể urate tích tụ trong khớp, các tinh thể này thường được hình thành khi người bệnh có nồng độ axit uric trong máu cao. Axit uric vốn được sản xuất trong quá trình phân hủy purin – một hợp chất hóa học được tìm thấy nhiều trong một số loại thực phẩm như thịt và hải sản.
Thông thường, axit uric sẽ hòa tan vào máu và được đào thải khỏi cơ thể qua nước tiểu. Nhưng nếu axit uric quá nhiều hoặc cơ thể khó bài tiết axit uric (thường do mất nước) điều này dẫn đến sự tích tụ các tinh thể urate.
Triệu chứng của bệnh gout còn phụ thuộc vào tình trạng cấp tính hay mãn tính, có thể khác nhau ở mỗi cá nhân.
Các triệu chứng của bệnh gout cấp tính xuất hiện đột ngột, tiến triển nặng nhất trong vòng 12 đến 24 giờ rồi biến mất. nhưng trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể kéo dài đến 10 ngày. những triệu chứng này bao gồm:
Với bệnh gout mãn tính, các cơn gout sẽ lặp đi lặp lại gây ra nhiều đau đớn và khó chịu kéo dài. cùng với đau khớp, viêm, đỏ và sưng, bệnh gout mãn tính sẽ làm giảm khả năng vận động của khớp. thậm chí sau khi bệnh gout được cải thiện thì vùng da xung quanh khớp bị ảnh hưởng có thể bị ngứa và bong tróc.
Bệnh Gout mãn tính có thể ảnh hưởng đến nhiều khớp trên khắp cơ thể bạn. Thông thường, cơn Gout đầu tiên sẽ xảy ra ở các khớp ngón chân cái. Sau đó, ảnh hưởng đến khớp ở vị trí khác như:
Theo các chuyên gia và bác sĩ chuyên khoa xương khớp, bệnh gout không có khả năng lây lan từ cơ thể người bệnh sang người khỏe mạnh. nguyên nhân là do bệnh lý này hình thành và phát triển bởi sự tăng bất thường lượng axit uric trong máu. lâu ngày hình thành các tinh thể muối urat và lắng đọng tại những mô mềm xung quanh khớp. từ đó khiến khớp bị viêm sưng và gây đau nhức.
Trong trường hợp thận khỏe mạnh, chức năng thận được đảm bảo và có khả năng đào thải axit uric ra khỏi cơ thể thì tinh thể urat sẽ không xuất hiện và không lắng đọng tại các khớp. Từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh gout. Chính vì thế bạn không cần phải áp dụng các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm khi tiếp xúc với những bệnh nhân bị gout.
Bệnh gout có thể khiến bệnh nhân đau đớn, mất ngủ, căng thẳng và suy nhược. Tuy nhiên bệnh lý này được xác định là một bệnh xương khớp lành tính, bệnh nhân có thể sử dụng Thu*c để khống chế bệnh và phòng ngừa các đợt cấp xuất hiện bằng việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học.
Hàm lượng axit uric trong máu có dấu hiệu tăng lên. tuy nhiên ở giai đoạn này các triệu chứng của bệnh gout vẫn chưa xuất hiện. thông thường bệnh nhân chỉ cảm nhận được triệu chứng đầu tiên của bệnh gout ngay sau khi bệnh sỏi thận xuất hiện.
Nồng độ axit uric ở giai đoạn 2 rất cao. Từ đó khiến các tinh thể hình thành và lắng đọng ở ngón chân hay còn gọi là nốt tophi. Thông thường nốt tophi phát triển chậm, chúng có thể xuất hiện sau hàng chục năm khi cơn gout đầu tiên xảy ra nhưng cũng có khi sớm hơn.
Khi xuất hiện, khối lượng và số lượng của các nốt tophi có thể tăng nhanh, đồng thời gây loét. Người bệnh có thể nhìn thấy những nốt này trên sụn vành tai, sau đó đến khuỷu tay, gót chân, ngón chân cái, gân gót và mu bàn chân.
Trong giai đoạn 2, người bệnh sẽ thường xuyên có cảm giác đau đớn nghiêm trọng. tuy nhiên cơn đau thường không kéo dài. sau một thời gian các triệu chứng khác của bệnh gout sẽ xuất hiện với tần suất và cường độ ngày càng tăng.
Các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm và không biến mất. bên cạnh đó ở giai đoạn 3, các tinh thể axit uric sẽ tấn công và nhanh chóng lắng đọng ở nhiều khớp.
Hầu hết các trường hợp bị gout chỉ dừng lại ở giai đoạn 1 và giai đoạn 2. rất hiếm trường hợp có bệnh gout tiến triển đến giai đoạn 3. điều này xuất hiện là do các triệu chứng của bệnh gout đã được kiểm soát và chữa trị đúng cách ở giai đoạn 2.
Tuy nhiên nếu bệnh nhân không sớm chẩn đoán, điều trị và áp dụng các phương pháp chăm sóc phù hợp, bệnh gout có thể tiến triển và chuyển sang giai đoạn 3. từ đó phát sinh ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Thông thường sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu bệnh nhân sử dụng Thu*c để kiểm soát cơn đau và các triệu chứng khó chịu khác của bệnh. ngoài ra ở một số trường hợp khác, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn sử dụng Thu*c kết hợp với một số biện pháp chữa bệnh tại nhà để làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Trong điều trị bệnh gout, phương pháp chính là sử dụng Thu*c để giảm đau và viêm. có ba loại Thu*c được sử dụng cho mục đích này gồm: nsaid, colchicine và corticosteroid. và có 2 loại Thu*c khác được sử dụng hàng ngày để giúp ngăn ngừa các cơn gout trong tương lai là Thu*c ức chế xanthine oxyase và probenecid.
Thu*c chống viêm không steroid (nsaid) giúp làm giảm cả đau và viêm, những loại Thu*c thường được sử dụng điều trị gout là:
Colchicine (colcrys) là một loại Thu*c được sử dụng chủ yếu để điều trị bệnh gout. Thu*c có công dụng ngăn chặn sự hình thành các tinh thể urate. tuy nhiên, colchicine cũng gây ra tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, nôn và tiêu chảy. nó thường được chỉ định cho những bệnh nhân không thể sử dụng Thu*c chống viêm không steroid (nsaid).
Corticosteroid rất hiệu quả trong việc giảm viêm, tuy nhiên nó sẽ gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng như tiểu đường, loãng xương, huyết áp cao, đục thủy tinh thể,…nếu sử dụng lâu dài. vì vậy, Thu*c chỉ được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân không thể dùng nsaid hoặc colchicine. corticosteroid dùng cho bệnh gout bao gồm:
Chất ức chế xanthine oxyase làm giảm lượng axit uric do cơ thể sản xuất. Có 2 loại Thu*c thường được sử dụng là:
Tuy nhiên, những loại Thu*c này có thể kích hoạt một cơn gout cấp tính khi bạn sử dụng lần đầu tiên hoặc khiến cơn gout trở nên tồi tệ hơn. vì lý do này, những người bị bệnh gout sẽ được kê đơn một liệu trình colchicine ngắn khi bắt đầu dùng Thu*c ức chế xanthine oxyase.
Probenecid (Probalan) là một loại Thu*c giúp thận loại bỏ axit uric trong máu hiệu quả hơn. Nhưng nó cũng gây ra một số tác dụng phụ là phát ban, đau dạ dày và sỏi thận.
Để giảm đau và cải thiện một số triệu chứng khó chịu khác do bệnh gout gây ra, người bệnh có thể thêm một số loại thảo dược thiên nhiên vào quá trình điều trị bệnh. cụ thể:
Chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh gout. bởi nếu điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp, bổ sung những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, người bị bệnh gout có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng và tần suất của cơn đau. đồng thời làm giảm tình trạng viêm sưng, phòng ngừa bệnh tái phát hoặc phát triển theo chiều hướng xấu.
Đối với những trường hợp áp dụng chế độ ăn uống thiếu khoa học, làm tăng áp lực lên thận khiến cơ quan này suy yếu, bệnh gout sẽ nhanh chóng chuyên sang giai đoạn nặng, làm nặng hơn mức độ nghiêm trọng của triệu chứng. đồng thời làm tăng nguy cơ phát sinh biến chứng nguy hiểm.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh gout tập trung vào việc ngăn chặn các cơn gout trong tương lai hoặc giảm bớt mức độ nghiêm trọng.
Ngoài ra, thay đổi chế độ ăn uống cũng có thể làm giảm trọng lượng cơ thể. Bởi béo phì là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh Gout.
Trên đây là một số thông tin quan trọng về bệnh Gout, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, người bệnh nên tham khảo trực tiếp với bác sĩ.
bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, thuocdantoc.vn không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị thay cho bác sĩ chuyên khoa.