Cảnh giác nhiễm trùng uốn ván từ vết thương đơn giản

Mắc bệnh vì chủ quan
Vừa qua BV Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận điều trị bệnh nhân N V C. (17 tuổi) ở TháiBình bị uốn ván nặng. Gia đình bệnh nhân C. cho biết trước đấy anh cùng bạn đi đá bóng vàkhông may giẫm phải đinh. Nghĩ không sao, anh chỉ rửa chân qua loa.

Tuy nhiên mấy hôm sau, anh cóbiểu hiện đau cổ, gáy, cứng hàm, co giật. Gia đình vội đưa đến bệnh viện gần nhà nhưng do tìnhtrạng bệnh diễn biến nặng nên anh C. được chuyển tiếp lên BV Bệnh nhiệt đới trungương.
BS Nguyễn Trung Cấp, Phó Khoa Cấp cứu - BV Nhiệt đới Trung ương cho biết bệnh nhân C. nhậpviện đã hơn 1 tuần nhưng trong tình trạng hôn mê sâu, toàn thân co giật, phải dùng Thu*c an thầnliều cao.

Tiếp đó, bệnh nhân được mở khí quản, thở máy. Tuy nhiên, do có bội nhiễm phổi nên việcđiều trị phức tạp, tiên lượng bệnh nhân phải nằm điều trị ít nhất 1 tháng với chi phí cả trăm triệuđồng.
Trước đây, BV cũng đã tiếp nhận điều trị bệnh nhân N.T N một thanh niên 28 tuổi ở Hà Nam cũngbị uốn ván phải thở máy vì một vết thương ở mu bàn chân do T*i n*n giao thông.
BS Cấp cho biết bệnh uốn ván là tình trạng nhiễm khuẩn nguy hiểm, có tỉ lệ Tu vong cao gâyra bởi một độc tố protein mạnh là tetanospasmin do Clostridium tetani tiết ra.

Vi khuẩn gây uốn váncó ở mọi nơi trong đất, cát, bụi; phân trâu, bò, ngựa và gia cầm; nơi cống rãnh hay dụng cụ phẫuthuật không tiệt trùng kỹ… Trong các môi trường này, vi khuẩn uốn ván dễ dàng xâm nhập vào các vếtthương hở dù chỉ là trầy xước.
Đáng lưu ý là nha bào uốn ván có thể tồn tại nhiều năm trong môi trường, chỉ bị tiêu diệttrong nước sôi 30 phút, trong môi trường dung dịch sát khuẩn 20 phút.

Khi lọt được vào trong vếtthương yếm khí (vết thương bị dập nát dính cát bẩn, không có không khí, vết thương bị băng bó chặt,bó lá...), nha bào trở thành vi khuẩn, tiết độc tố uốn ván.

Các độc tố này sẽ xâm nhập vào cơ thể,đi vào hệ thần kinh và gây ra co cứng hoặc co giật cơ khi có kích thích, rất nguy hiểm" - BSCấp nhấn mạnh.

Bệnh uốn ván là một bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm, diễn biến khólường trước được, điều trị phức tạp và có tỷ lệ Tu vong cao. Ảnh minh họa

Không nên coi thường bệnh uốn ván
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mắc uốn ván nhưng có những nguyên nhân hết sức đơn giản bìnhthường như bị dằm đâm vào tay hay một vết xước nhỏ trong lúc lao động, chơi thể thao…
Dấu hiệu điển hình của bệnh uốn ván là tăng trương lực cơ và co cứng toàn thân. Lúc đầu tăngtrương lực cơ ở các cơ nhai, nuốt khó và cứng hay đau các cơ cổ, vai, lưng. Kế tiếp các cơ kháccũng bị tăng trương lực gây ra cứng bụng và cứng các cơ ở gốc chi, do co cứng liên tục các cơ mặt,tạo ra một vẻ mặt nhăn nhó hay kiểu cười nhăn, co cứng cơ lưng tạo ra một tư thế lưng cong ưỡnlưng.
Ở một số bệnh nhân xuất hiện các cơn co cứng toàn thân kịch phát, với cường độ mạnh, những cơnđau làm cho bệnh nhân xanh tím và đe dọa ngừng thở. Các cơn này có thể lặp đi lặp lại, có thể là tựphát hoặc do kích thích dù là rất nhẹ. Ở mức độ nhẹ, bệnh nhân chỉ bị tình trạng cứng cơ và có mộtvài cơn co cứng hoặc không có cơn co cứng nào.
Trường hợp nặng, bệnh nhân bị nhiều cơn kịch phát, có thể bị sốt (phần lớn không sốt). Cácphản xạ khác có thể bao gồm nuốt khó hoặc chướng bụng làm cho bệnh nhân ăn uống khó khăn.
Uốn ván ở trẻ sơ sinh, thường khởi phát trong 2 tuần đầu sau khi sinh với các dấu hiệu trẻ bỏbú, cứng cơ và các cơn co cứng, thường là uốn ván toàn thân và dễ dẫn đến Tu vong nếu không điềutrị thời.
Ngoài ra uốn ván còn gây ra một số biến chứng về tim mạch có thể gặp là hạ huyết áp vàchậm nhịp tim, đôi khi xuất hiện ngừng tim đột ngột. Những biến chứng khác là viêm phổi, gãy xương,vỡ cơ, loét do nằm và ly giải cơ vân.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo thực hiện phòng chống bệnh uốn ván bằng cách tốt nhất là tiêmphòng với trẻ nhỏ tiêm vắc xin DPT hoặc DT. Người lớn cần tiêm Td/UV.
Phụ nữ có thai bắt buộc phải tiêm phòng uốn ván để phòng uốn ván cho mẹ và uốn ván sơsinh cho con).
Khi bị thương, xây xước bởi đinh, sắt, cát, bụi bẩn… cần xử lý sạch vết thương ngay sauđó đến bệnh viện để khám và điều trị đề phòng uốn ván.
Giữ vệ sinh sạch sẽ vết thương tránh nhiễm trùng đề phòng hoại tử.
Kể cả những người đã từng mắc uốn ván cũng không có miễn dịch tự nhiên nên vẫn cần phải tiêmchủng.

Theo Minh Tuyết - Trí thức trẻ

Mạng Y Tế