Chăm sóc bàn chân ở người đái tháo đường
Nếu như tai biến mạch máu não có thể gây đột tử thì biến chứng mạch máu là bệnh thường gây nguy hiểm cho người bệnh đái tháo đường (ĐTĐ).
Biến chứng mạch máu ngoại vi bàn chân là bệnh khó tránh khỏi ở bệnh nhân ĐTĐ, bệnh gây nguy hiểm, thậm chí nhiều người phải cắt cụt chi do hoại tử. Vì vậy, người bệnh cần có biện pháp chăm sóc bàn chân đúng cách.
Những bệnh hay gặp ở bàn chân người đái tháo đường
Bệnh thần kinh ngoại vi: Đường huyết cao làm hủy hoại lớp áo ngoài của các dây thần kinh, là nơi tiếp nhận cảm giác. Người bệnh có thể không cảm thấy đau khi bị bỏng hay dẫm phải vật sắc nhọn, nóng hay lạnh ở chân. Vì vậy, một vết thương dù nhỏ cũng có thể bị loét rộng và trở nên trầm trọng. Triệu chứng sớm phát hiện là: cảm giác lạnh, ngứa hoặc tê ở chân; bứt rứt khó chịu, nóng ran ở hai chân.
Bệnh mạch máu ngoại vi: Thường xảy ra ở các mạch máu nhỏ và hẹp, làm giảm dòng máu tới chân, khiến da chân trở nên khô, nứt nẻ, dễ bị loét và nhiễm khuẩn. Biểu hiện bệnh thường khó nhận biết như: thay đổi màu sắc da, lạnh hoặc tê chân, đau chân lúc nghỉ ngơi...
Bệnh mạch máu ngoại vi nếu phối hợp với thần kinh ngoại vi, sẽ làm vết thương lâu lành. Đường huyết cao là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và làm giảm sức đề kháng của cơ thể. Vì thế, vết thương có thể bị loét, nhiễm khuẩn hoặc hoại tử nếu không được điều trị đúng và kịp thời. Khi đó nguy cơ cắt cụt chi rất cao.
Loét bàn chân dễ xảy ra nếu có nhiều yếu tố nguy cơ sau đây hoặc có một nguy cơ nhưng ở mức độ nặng.
- Người bệnh ĐTĐ trên 10 năm hoặc tuổi trên 60;
- Kiểm soát đường huyết kém;
- Có biến dạng bàn chân, chai chân, phồng rộp da chân...;
- Đã từng bị loét bàn chân;
- Có biểu hiện của tổn thương thần kinh ngoại vi và/hoặc tổn thương mạch máu ngoại vi;
- Giảm thị lực;
- Biến chứng thận;
- Đi giày dép không phù hợp với bàn chân...
Chăm sóc bàn chân khi bị bệnh đái tháo đường
Kiểm tra và vệ sinh bàn chân mỗi ngày:
- Kiểm tra chân, tìm xem có các vết nứt trên da, các vết phỏng rộp, vết thâm, các nốt chai chân và những chỗ đau trên da.
- Nên rửa chân với nước ấm, không ngâm chân trong nước quá lâu. Nhiệt độ nước không quá 37oC.
Cắt móng chân khi thấy dài: không nên cắt sâu vào các khóe móng. Nếu chân có các cục chai, không được tự ý cắt bỏ, cũng không dùng dao cạo, băng dính để loại bỏ vết chai.
Giữ cho mạch máu được lưu thông:
- Đặt chân ở tư thế ngang khi ngồi.
- Không bắt chéo chân quá lâu.
- Không mang vớ chật, đàn hồi hoặc có vòng cao su ở quanh cổ chân.
- Tập cử động các ngón chân vài lần trong ngày, mỗi lần khoảng 5 - 10 phút.
- Đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe là những bài tập thể dục tốt và dễ cho bàn chân vận động, giúp cải thiện lưu thông mạch máu.
Chọn giày dép phù hợp
- Luôn mang giày dép thích hợp để bảo vệ bàn chân kể cả khi đi lại trong nhà hay ngoài trời.
- Mang vớ để giảm chấn thương hoặc khi trời lạnh.
- Không dùng các chai nước nóng hoặc vật nóng đặt lên chân để làm ấm.
- Trong lòng giày dép nên có miếng lót mềm. Với những đôi giày mới, nên đi thử một vài tuần cho quen chân.
Luôn giữ giày và vớ sạch sẽ khô ráo để tránh những bệnh về da
- Không nên để chân trần tiếp xúc với bề mặt nóng như cát nóng, bề mặt xi măng ngoài trời nắng...
- Giày dép phải luôn khô ráo. Nên có hơn 2 đôi giày dép đi lại trong ngày với kiểu dáng khác nhau giúp bàn chân không tì đè mãi ở một vị trí,. Tuyệt đối không dùng giày cao gót và đeo trang sức ở bàn chân.
Theo Sức khỏe & đời sống
Mạng Y Tế
Nguồn: Alo bác sĩ (http://alobacsi.com/cham-soc-ban-chan-o-nguoi-dai-thao-duong-n1282.html)