Trong tác phẩm này, thầy Soyal tập trung vào các vấn đề làm sao để hiểu ý nghĩa thực thụ của sự sống, làm sao để chấp nhận cái Ch?t, và làm sao để giúp đỡ người sắp Ch?t, và người đã Ch?t.
Ch?t là một phần tự nhiên của sự sống, mà tất cả chúng ta chắc chắn sẽ phải đương đầu không sớm thì muộn. theo tôi thì có hai cách để xử với cái Ch?t trong khi ta còn sống. hoặc là ta tảng lờ nó, hoặc là ta chạm trán với viễn ảnh cái Ch?t của chính mình, và bằng cách tư duy sáng suốt về nó, ta cố giảm thiểu những khổ đau mà cái Ch?t có thể mang lại. tuy nhiên, trong cả hai cách, không cách nào chúng ta có thể thực thụ chinh phục được sự Ch?t.
Là một phật tử, tôi xem Ch?t là chuyện bình thường, là một thực tại mà tôi phải chấp nhận, khi tôi còn hiện hữu trên trái đất. đã biết không thể nào thoát khỏi, thì lo lắng làm gì. tôi có khuynh hướng nghĩ đến sự Ch?t cũng như thay bộ y phục khi nó đã cũ mòn, hơn là một cái gì hoàn toàn chấm dứt. tuy vậy cái Ch?t không thể biết trước: ta không biết được khi nào cái Ch?t đến với ta, và ta sẽ Ch?t như thế nào. bởi thế tốt hơn cả là ta hãy dự phòng một số việc trước khi cái Ch?t thực sự xảy ra.
Đương nhiên phần đông chúng ta đều muốn có một cái Ch?t an ổn, nhưng một điều cũng hiển nhiên nữa, là ta không thể hy vọng Ch?t một cách thanh bình nếu đời sống của ta đầy những bạo hành, hoặc nếu tâm ta thường giao động vì những cảm xúc mạnh như giận dữ, ái luyến, hay sợ hãi. bởi thế, nếu ta muốn Ch?t tốt, ta phải học cách sống tốt. nếu ta mong có được một cái Ch?t an lành, thì ta phải đào luyện sự bình an trong tâm ta, và trong lối sống của ta.
Như bạn đọc sẽ thấy trong sách này, theo quan điểm Phật giáo thì cái kinh nghiệm thực thụ về Ch?t rất quan trọng. Mặc dù sự tái sinh của chúng ta, nơi tái sinh của ta phần lớn tùy thuộc vào năng lực của nghiệp, song tâm trạng ta vào lúc Ch?t có thể ảnh hưởng tới tính chất của tái sanh kế tiếp. Vậy, vào lúc Ch?t, mặc dù ta đã tích lũy đủ loại nghiệp, nhưng nếu ta làm một nỗ lực đặc biệt để phát sinh một tâm lành, thì có thể tăng cường và khởi động một nghiệp thiện, và do đó đem lại một tái sinh hạnh phúc.
Lúc Ch?t thực sự cũng là lúc mà những kinh nghiệm nội tâm lợi lạc sâu xa nhất có thể xảy ra. Do thường thực tập tiến trình Ch?t trong khi thiền định, một thiền giả tu cao có thể sử dụng lúc Ch?t của mình để đạt những chứng ngộ lớn lao. Đấy là lý do những hành giả có kinh nghiệm thường nhập định vào lúc họ Ch?t. Một dấu hiệu của sự đắc đạo nơi họ là thi thể họ thường không thối rửa sau khi họ đã Ch?t rất lâu trên phương diện lâm sàng.
Ngoài sự chuẩn bị cái Ch?t của riêng mình, một việc khác không kém phần quan trọng là giúp người khác có một cái Ch?t tốt đẹp. khi mới sinh ra đời, chúng ta đều là những hài nhi yếu đuối; nếu không nhờ sự săn sóc tử tế mà chúng đã nhận được, thì chúng ta đã không thể sống còn. người sắp Ch?t cũng thế, không thể tự túc được, nên ta phải giúp họ thoát khỏi những bất tiện và lo âu, và cố hết sức để giúp họ có một cái Ch?t thanh thản. điều quan trọng nhất là tránh làm điều gì khiến cho tâm người sắp Ch?t thêm rối loạn. mục đích trước nhất của chúng ta giúp người sắp Ch?t là làm cho họ được thoải mái. có nhiều cách để làm việc này. với người đã quen tu tập, nếu khi họ sắp Ch?t mà ta nhắc nhở chuyện tu hành, tinh thần họ có thể thêm phấn chấn. một lời trấn an đầy từ ái của ta có thể gợi cho người sắp Ch?t một thái độ bình an, thoải mái.
Cái Ch?t và tiến trình Ch?t có thể cung cấp một giao điểm gặp gỡ giữa Phật giáo Tây Tạng và khoa học tân tiến. Tôi tin rằng hai bên có thể cống hiến cho nhau rất nhiều về hiểu biết và thực hành. Thầy Sogyal Rinpoche đúng là người để làm cho cuộc gặp gỡ này thêm dễ dàng, vì thầy đã sinh ra và trưởng thành trong truyền thống Tây Tạng, đã thụ giáo với một vài vị lạt ma tên tuổi nhất của Tây Tạng, đồng thời thầy cũng được hấp thụ một nền giáo dục tân tiến, đã sống và giảng dạy nhiều năm ở Tây phương và đã quen thuộc với lề lối tư duy của người phương Tây.
Sách này không chỉ cống hiến cho độc giả một trình bày lý thuyết về sự Ch?t, mà còn cung cấp những cách thực tiễn để hiểu và tự chuẩn bị cho mình lẫn người khác (về cái Ch?t) một cách thản nhiên và viên mãn.
"Tạng Thư Sống Ch?t không những là một tuyệt tác về tâm linh mà còn là một sách dẫn, một cẩm nang, sách tham khảo, và một nguồn cảm hứng thiêng liêng.
"Trong một thời đại cực kỳ nguy hiểm như ngày nay, khi nhiều người trong chúng ta đang tìm kiếm sự hướng đạo minh triết và những giải đáp soi sáng cho ta về cách sống cuộc đời mình và cách đối mặt với cái Ch?t, thì tác phẩm này đang cống hiến một sự hướng đạo như thế, một vài lời giải đáp như thế. Nó đã được viết ra để gợi cảm hứng cho người đọc khởi sự cuộc hành trình tiến về giác ngộ, để thành những "sứ giả hòa bình" theo như tác giả gọi, những người làm việc với trí tuệ và tình thương, để trực tiếp góp phần vào sự cứu vãn tương lai nhân loại".
Dịch giả Trí Hải
Chủ đề liên quan:
cách để cái chết cái chết theo quan điểm Phật giáo còn sống làm thế nào để chết được an lạc sách về cái chết sự chết tạng thư sống chết tử thư Tây tạng