Đau dây thần kinh tọa ở chân được đặc trưng bởi các triệu chứng đau nhức chân thậm chí có thể dẫn tới tê liệt chân không thể vận động được. Người bệnh cần nhanh chóng phát hiện nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm khác có thể xảy ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng đời sống.
Đau dây thần kinh tọa ở chân là tình trạng các dây thần kinh tại cột sống bị chèn ép khiến các cơn đau lan xuống hông, chân và mặt sau ở cẳng chân. Bên thường có xu hướng chỉ xuất hiện ở một bên chân khiến việc vận động của người bệnh gặp rất nhiều khó khăn, đi lệch người, lâu ngày khiến việc đi lại không được bình thường. Chất lượng cuộc sống và tính thẩm mỹ khi di chuyển cũng suy giảm theo.
Đau dây thần kinh tọa ở chân là tình trạng chèn ép các dây thần kinh tọa chạy dọc theo chân gây đau nhức trầm trọng tại đây
Để hiểu rõ hơn thì dây thần kinh tọa chính là dây thần kinh có chiều cao lớn nhất trên toàn bộ cơ thể. Chúng kéo dài từ thắt lưng xuống dưới chân, đảm nhiệm vai trò điều chỉnh cảm giác, chi phối các động tác di chuyển đi lại của đôi chân và tham gia các hoạt động như bình thường,
Khi dây thần kinh tọa bị ảnh hưởng ở một bộ phận cũng khiến cho toàn bộ đường dây bị ảnh hưởng theo, trong đó có thể thấy đau dây thần kinh tọa ở chân chính là biến chứng do các dây thần kinh bị chèn ép lâu ngày nhưng không được điều trị. Bệnh dù không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng gây ra rất nhiều bất cập trong cuộc sống khiến sức khỏe và tinh thần suy giảm nhanh chóng.
Bệnh thường đặc trưng bằng các triệu chứng cơ bản sau
Bệnh để lâu ngày khiến các chi không hoạt động và teo dần sinh bại liệt. Do đó cần phát hiện sớm nguyên nhân và hướng điều trị phù hợp nhất để tránh các biến chứng nguy hiểm này có thể xảy ra.
Như đã nói, đau thần kinh tọa ở chân có liên quan mật thiết đến chứng đau thần kinh toạ, vì vậy nhìn chung các nguyên nhân gây bệnh khá tương đồng nhau. Bệnh có thể liên quan đến tuổi tác, bệnh lý về xương hoặc do những chấn thương từ bên ngoài tác động khiến dây thần kinh bị chèn ép trầm trọng.
Nhìn chung các triệu chứng gây bệnh chính bao gồm
Chấn thương tại chân hay vùng từ thắt lưng trở xuống được đánh giá là một trong những bệnh lý chủ yếu gây đau thần kinh tọa ở chân rất nhiều người gặp phải. Các chấn thương té ngã do tai nạn giao thông, tai nạn nghề nghiệp hay các tác động va đập bất ngờ vào chân không thế khiến các sụn khớp bị tổn thương mà còn làm cho các dây thần kinh tại đây bị chèn ép nghiêm trọng.
Ngã hay chấn thương là một trong những nguyên chân chính gây đau dây thần kinh tọa ở chân
Nguyên nhân này thường gặp nhiều ở các vận động viên tham gia các bộ môn có tính đối kháng cao, thường xuyên tập luyện với cường độ lớn, trong lúc thi đâu dễ bị té ngã, va chạm hay các chấn thương ở chân. Các chấn thương dù nhỏ cũng có thể đần tích tụ lại và kéo dài lên cột sống đĩa đệm và gây bệnh.
Có rất nhiều bệnh lý liên quan gây ra các cơn đau dây thần kinh tọa kéo dài xuống chân, thường là các bệnh ở lưng và thắt lưng. Một số bệnh thường gặp bao gồm
Không chỉ với các bệnh lý xương khớp, những người mắc các bệnh toàn thân khác cũng có nguy cơ cao bị đau thần kinh tọa ở chân nếu không điều trị bệnh trước đó triệt để hoàn toàn. Các bệnh lý có liên quan như cảm, sốt rét hay thương hàn đều có thể khiến các dây thần kinh tọa bị tổn thương.
Người sốt cao đột ngột vào kéo dài cũng có nguy cơ cao bị đau dây thần kinh tọa ở chân
Trong một số trường hợp, cơn đau thay vì xuất hiện ở thắt lưng sẽ bắt đầu đầu ở chân và quay ngược lên thắt lưng sau đó. Đồng thời với các bệnh lý nhiễm khuẩn nếu không điều hoàn toàn khiến vi khuẩn có thể xâm nhập gây ra rất nhiều bệnh khác, hệ miễn dịch cũng bị suy yếu làm việc điều trị gặp nhiều khó khăn hơn.
Những người có các yếu tố sau cũng là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh rất cao cần phải chú ý phòng tránh
Như đã nói, bệnh thường chỉ xảy ra ở một bên chân mà rất hiếm khi xảy ra ở cả hai chân, tuy nhiên vẫn tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm cần phải điều trị ngay lập tức để ngăn ngừa các biến chứng xảy ra. Người bệnh cần phải nhanh chóng đi khám bệnh và làm một số xét nghiệm để kiểm tra mức độ và nguyên nhân gây bệnh, từ đó mới có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Với những trường hợp bệnh cấp tính mới xuất hiện trong vài tuần việc điều trị sẽ đơn giản hơn rất nhiều, có thể chỉ định dùng thuốc kết hợp với các phương pháp chăm sóc tại nhà đơn giản. Tuy nhiên nếu cơn đau đã xuất hiện trên 3 tháng, tiến triển sang giai đoạn mãn tính thì việc điều trị cần tốn nhiều thời gian, chi phí hơn mới có thể can thiệp để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm hiệu quả.
Do đó bệnh nhân cần sớm đi khám để được chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Hầu hết các trường hợp mới chỉ trong giai đoạn cấp tính đều được hướng dẫn điều trị tại nhà, thậm chí không cần dùng thuốc nếu cơn đau mới chỉ xuất hiện vài ngày. Lúc này người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi ăn uống đúng cách kết hợp với một vài phương pháp đơn giản có thể giảm đau và chấm dứt bệnh vô cùng nhanh chóng.
Với những cơn đau cấp tính, người bệnh không nên quá lạm dụng thuốc vì sẽ khiến cơ thể dần phụ thuộc vào thuốc đồng thời tiềm ẩn nhiều biến chứng khác. Thay vào đó, áp dụng liệu áp dùng nhiệt đơn giản tại nhà vừa có thể kiểm soát cơn đau nhanh chóng lại vừa hỗ trợ phục hồi một số tổn thương tại đây, từ đó giúp giải quyết bệnh hiệu quả.
Áp dụng các biện pháp dùng nhiệt chính là cách để kiểm soát cơn đau tuy đơn giản mà hiệu quả nhất
Một số phương pháp thường dùng như sau
Bệnh nhân có thể sử dụng song song hai phương pháp này để vừa giảm đau vừa hỗ trợ quá trình phục hồi tại các dây thần kinh tọa ở chân, hạn chế các chèn ép làm tổn thương cơ quan này đáng kể. Bên cạnh việc chườm nóng, người bệnh cũng nên ngâm chân hay tắm nước ấm kết hợp với một số loại thảo dược để tăng cường hiệu quả hơn.
Một số loại thảo dược có thể dùng làm nước tắm, nước ngâm chân cho người đau dây thần kinh tọa ở chân như lá lốt, lá ngải cứu, gừng, sả, hoa cúc, muối khoáng.. Hoặc trên thị trường hiện nay cũng có bán một số sản phẩm ngâm chân thảo dược đã được sơ chế sẵn, chỉ cần bỏ vào ngâm cùng nước nóng, bạn có thể tham khảo thêm.
Ngâm chân và nghỉ ngơi đúng cách mỗi ngày có thể kiểm soát tần suất của cơn đau đáng kể đồng thời ngăn chặn bệnh tiến triển nặng hơn hiệu quả mà không cần tốn quá nhiều thời gian và chi phí. Vì vậy hãy tham khảo các điều trị này với cả những trường hợp bệnh cấp và mãn tính.
Bên cạnh việc dùng nhiệt thì dùng rượu xoa bóp cũng có thể đem đến những hiệu quả tuyệt vời trong điều trị đau dây thần kinh tọa ở chân mà bạn không nên bỏ qua. Phương pháp này vừa kết hợp với yếu tố nhiệt vừa kết hợp với việc xoa bóp để làm dịu cơn đau đáng kể.
Đặc biệt nếu bạn là người biết một chút về xoa bóp bấm huyệt thì có thể kết hợp với phương pháp này để cải thiện một số bất thường ở các đốt sống đang chèn ép lên dây thần kinh gây đau nhức. Tuy nhiên nếu không có kiến thức về các phương pháp này tốt nhất bạn chỉ nên thực hiện các phương pháp xoa bóp massage thông thường để làm giảm đau cơ bản để tránh gây nguy hiểm hơn cho người bệnh.
Thường việc ngâm rượu thuốc có thể mất một thời gian dài và người bệnh không thể chờ đợi được. Do đó bạn nên tham khảo một số bài thuốc đơn giản có thể thực hiện và sử dụng sau 1 tuần để có thể nhanh chóng kiểm soát bệnh như sau
Khi dùng các bài thuốc này trên da cũng tạo cảm giác nóng dần khiến các mạch máu trong chân được thư giãn và lưu thông hiệu quả hơn. Kết hợp với các tinh chất trong rượu thấm vào có thể làm cải thiện tình trạng đau nhức tê bì chân tay chỉ trong một thời gian ngắn.
Dân gian thường luôn có cách để tận dụng tối ưu các loại thảo dược xung quanh trong điều trị rất nhiều bệnh lý để có thể đem lại những tác dụng tốt nhất cho sức khỏe người bệnh. Các loại thảo dược không chỉ có thể làm thuốc uống, thuốc rượu mà còn được dùng để đắp lên chân giúp cải thiện các triệu chứng đau nhức nhanh chóng.
Sử dụng các bài thuốc đắp từ thảo dược vừa giúp giảm đau vừa giúp hỗ trợ phục hồi các tổn thương nhanh chóng
Đây cũng là một phương pháp tương đương phương pháp dùng nhiệt nhưng có thể đem lại kết quả tối ưu hơn do có các tinh chất từ thảo dược thấm sâu vào da để kích thích khả năng tự phục hồi tại đây. Một số bài thuốc đơn giản, nguyên liệu dễ làm mà bất cứ ai cũng có thể thực hiện sau
Với các triệu chứng bệnh đã xuất hiện hơn 1 tuần thì việc dùng thuốc Tây bắt đầu được chỉ định để có thể kiểm soát cơn đau cho người bệnh. Tuy nhiên mục đích chính của các loại thuốc này vẫn là giảm đau, chống sưng viêm chứ tạm thời chưa thể hoàn toàn điều trị bệnh dứt điểm. Người bệnh cũng có thể được chỉ định thêm một số loại thuốc kích thích phục hồi tại đây nhưng vẫn cần kết hợp thêm một vài liệu pháp khác.
Các loại thuốc tây có thể hỗ trợ điều kiểm soát cơn đau nhanh chóng tuy nhiên không thể điều trị bệnh hoàn toàn
Các loại thuốc chính thường được sử dụng trong đau dây thần kinh tọa ở chân bao gồm
Như đã nói do các loại thuốc Tây gây ra rất nhiều tác dụng phụ nên người bệnh sau khi sử dụng thuốc nên nghỉ ngơi nhiều hơn. Tuyệt đối không lạm dụng thuốc ngoài sự chỉ định của bác sĩ vì có thể gây ra rất nhiều biến chứng khác như đau dạ dày hay cản trợ chức năng thận.
Cần lưu ý rằng vật lý trị liệu chỉ nên áp dụng cho các trường hợp bệnh mãn tính đã kéo dài trên 3 tháng nhưng chưa tiến đến những giai đoạn quá nguy hiểm. Các chuyên gia khuyên người bệnh không nên áp dụng các phương pháp này quá sớm ngay trong giai đoạn cấp tính vì sẽ khiến việc điều trị về sau có thể gặp nhiều khó khăn hơn.
Áp dụng các phương pháp vật lý trị liệu thường dùng trong các trường hợp bệnh mãn tính kéo dài.
Các phương pháp vật lý trị liệu cho người đau dây thần kinh tọa ở chân thường được sử dụng bao gồm
Cần chú ý rằng các phương pháp vật lý trị liệu thường gồm nhiều liệu trình điều trị, tuy có thể đem đến tác dụng tức thì nhưng không thể kéo dài mãi mãi. Hầu hết các phương pháp này chỉ có thể duy trì kết quả trong vài năm, hoặc ngắn hơn nếu người bệnh vẫn không có chế độ sinh hoạt hay dinh dưỡng một cách phù hợp.
Do chức năng vận động của chân đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng nên bên cạnh các phương pháp điều trị người bệnh cần phải tiến hành thực hiện các bài tập để nhanh chóng lấy lại việc đi lại ổn định cân bằng như bình thường. Với những trường hợp bệnh cấp tính người bệnh có thể tự tập luyện tại nhà, tuy nhiên nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính thì cần phải có sự hỗ trợ từ bác sĩ để có thể đảm bảo thực hiện đúng tư thế.
Một số bài tập luyện đơn giản người bệnh có thể tham khảo như sau
Ngoài ra khi tình trạng bệnh đã dần ổn định người bệnh cũng nên tham gia thêm các bộ môn yoga, thiền hay dưỡng sinh, chạy bộ nhẹ nhàng để phục hồi chức năng vận động như bình thường nhanh chóng nhất.
Phẫu thuật rất hiếm khi được sử dụng cho những cơn đau đã xuất hiện từ giai đoạn cấp tính nên người bệnh có thể sớm phát hiện và điều trị ngay. Tuy nhiên trong trường hợp đau dây thần kinh tọa ở chân đã chuyển sang giai đoạn mãn tính lâu ngày, tái phát nhiều lần biến chứng hội chứng chùm đuôi ngựa hoặc việc dùng thuốc đã không còn đem lại tác dụng thì bắt buộc phải phẫu thuật để ngăn ngừa nguy cơ bại liệt.
Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các triệu chứng bệnh đã quá trầm trọng, không thể điều trị bằng các phương pháp bảo tồn khác
Ngoài ra do sau phẫu thuật người bệnh có thể không đảm bảo chức năng vận động có thể quay lại 100% như ban đầu đồng thời có thể xuất hiện một số biến chứng nên thường rất hạn chế sử dụng. Trong trương hợp nhất định phải áp dụng các biện pháp can thiệp ngoại khoa, tùy tình trạng của bệnh nhân những phương pháp sau sẽ được lựa chọn
Dù ở giai đoạn cấp hay mãn tính, việc điều trị đau dây thần kinh tọa ở chân cũng đều là còn đường lâu dài, không phải ngày một ngày hai là có thể khỏi. Ngoài ra bệnh còn rất dễ tái phát do đó nếu không có chế độ phòng tránh và cải thiện chế độ sinh hoạt hằng ngày tốt hơn bệnh vẫn có thể quay trở lại với những biến chứng trầm trọng hơn rất nhiều. Do đó người bệnh không được chủ quan dù đã điều trị hoàn thành bệnh.
Để đảm bảo đau dây thần kinh tọa ở chân có thể điều trị nhanh chóng và hạn chế nguy cơ tái phát, người bệnh cần chú ý những vấn đề sau
Dù đau dây thần kinh tọa ở chân được đánh giá là bệnh có tiên lượng khá tốt nhưng người bệnh không nên chủ quan mà cần đi điều trị nhanh chóng. Chú ý thường xuyên tập luyện thể dục thể thao phù hợp để giúp xương khớp dẻo dai hơn cũng như phòng tránh các bệnh lý liên quan đến xương khớp hiệu quả nhất.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
Chủ đề liên quan: