| Bác sĩ BV Da liễu TPHCM khám cho một bệnh nhân bị bệnh vảy nến - Ảnh: L.TH.H. |
| Ảnh do bệnh viện cung cấp |
ThS.BS Nguyễn Trọng Hào, phó giám đốc BV Da liễu TP.HCM, cho biết như vậy tại hội thảo nhân Ngày vảy nến thế giới (29/10), do BV Da liễu TP tổ chức sáng 29/10.
Vảy nến là bệnh đứng hàng thứ tư trong các loại bệnh da liễu có số lượng bệnh nhân đến điều trị nhiều ở Bệnh viện Da liễu TP. Dù bệnh có triệu chứng rất kinh khủng nhưng đây là bệnh không lây, mang tính chất gia đình.
Theo BS Trọng Hào, tỉ lệ mắc bệnh vảy nến tại VN khoảng 2-3% dân số (tương đương 1,8-2,7 triệu người).
Vảy nến có hai loại: type 1 (chiếm 2/3 trường hợp mắc bệnh) thường liên quan đến yếu tố di truyền, khởi phát sớm (16-22 tuổi) và bệnh diễn tiến nặng; type 2: khởi phát muộn (57-60 tuổi mới mắc bệnh), diễn tiến nhẹ hơn.
Nguyên nhân gây bệnh là do hệ thống miễn dịch phát những tín hiệu sai làm da phát triển quá nhanh, các tế bào da mới được tạo ra chỉ trong vài ngày chứ không phải vài tuần như người bình thường.
Ðiều này dẫn đến lớp vảy cũ chưa kịp bong ra ngoài để thay thế bằng lớp vảy mới thì lớp vảy mới đã tích tụ, xếp thành lớp trên bề mặt da gây nên những mảng vảy nến.
Vảy nến có nhiều dạng: vảy nến mảng, vảy nến giọt, vảy nến mủ, vảy nến đảo ngược và vảy nến đỏ da toàn thân.
Trong đó, vảy nến mảng là loại thường gặp nhất, chiếm tới 80-90% trường hợp mắc bệnh này. Vảy nến giọt thường liên quan đến một đợt nhiễm trùng nào đó của cơ thể. Vảy nến mủ ít gặp hơn nhưng đây là dạng vảy nến cấp tính, thường liên quan đến sử dụng Thu*c không đúng.
Khi bị vảy nến mủ toàn thân, bệnh nhân phải nhập viện do bệnh có thể ảnh hưởng đến tổng trạng sức khỏe của người bệnh, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Khi bị vảy nến mủ toàn thân, bệnh nhân có triệu chứng đỏ da, mệt mỏi, kiệt sức, sốt, lạnh run, ngứa nhiều, mạch nhanh, chán ăn, yếu cơ.
Nếu bị vảy nến đỏ da toàn thân, bệnh nhân cũng phải nhập viện để được bác sĩ chuyên khoa da liễu điều trị, tránh những biến chứng nặng có thể xảy ra.
“Vảy nến là bệnh diễn tiến mãn tính, không thể điều trị khỏi hẳn và dễ tái phát khi có các yếu tố nguy cơ làm kịch phát bệnh vảy nến” - BS Trọng Hào cho biết.
Những yếu tố gây khởi phát trên người có gen vảy nến hoặc trên người đã bị vảy nến là stress (căng thẳng thần kinh), viêm họng, dùng Thu*c lithium (điều trị tâm thần), dùng Thu*c kháng sốt rét, thay đổi thời tiết, khí hậu khô, lạnh, có một vết cắt trên da hoặc bị trầy xước, phỏng da.
Theo BS Trọng Hào, vảy nến phải điều trị theo nhiều giai đoạn (tấn công, chuyển tiếp, duy trì) và theo nguyên tắc.
Tùy tình trạng bệnh, type bệnh mà bệnh nhân sẽ được bác sĩ chọn lựa phương pháp điều trị nào, bằng Thu*c gì như Thu*c bôi ngoài da, Thu*c uống, Thu*c tiêm hoặc quang trị liệu (chiếu tia cực tím trên vùng da vảy nến) để làm giảm triệu chứng, giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều bệnh nhân chưa tuân thủ điều trị của bác sĩ, tự chạy chữa làm bệnh nặng hơn, khó chữa trị hơn.
Có người nghe quảng cáo, người quen mách bảo đã tìm đến một số cơ sở điều trị không chính thống để mua những loại Thu*c không rõ nguồn gốc, được giới thiệu là “Thu*c đông y gia truyền điều trị dứt hẳn bệnh vảy nến”.
Trong khi những Thu*c này có thể bị pha trộn thạch tín, corticoide. Sau khi uống những loại Thu*c này một thời gian, bệnh nhân đỏ da toàn thân, xuất hiện vảy nến mủ phải vào BV Da liễu TP cấp cứu, điều trị.
Thậm chí có bệnh nhân còn tự mua Thu*c methotrexate về uống do Thu*c này rẻ tiền, điều trị tốt nhưng hậu quả là bệnh nhân bị suy gan, xơ gan.
Theo BS Trọng Hào, trước khi dùng Thu*c này, người bệnh phải được làm một số xét nghiệm về gan, thận, máu xem có chống chỉ định không do Thu*c có tác dụng phụ gây thiếu máu, tăng men gan, ảnh hưởng đến thận.
Nếu có chỉ định của bác sĩ, khi uống Thu*c còn phải theo dõi các tác dụng phụ bằng xét nghiệm định kỳ mỗi 1, 2 hoặc 3 tháng. Nếu có tác dụng phụ phải ngưng điều trị.
Bệnh nhân phải giữ nền tảng sức khỏe tốtTheo BS Trọng Hào, để vảy nến không bùng phát nặng, người bệnh kéo dài được thời gian sống không xuất hiện vảy nến, bệnh nhân cần hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để giảm thiểu những tác động của vảy nến lên chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, người bệnh cần hiểu rõ về vảy nến và các yếu tố nguy cơ, chú ý đến những đợt tái phát, biết phát hiện sớm biến chứng, kiểm soát ngứa và giữ nền tảng sức khỏe tốt. Để giữ nền tảng sức khỏe tốt, bệnh nhân phải bỏ hút Thu*c lá, hạn chế rượu bia, sống vui vẻ để giảm stress, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc, tập thể dục, thư giãn và có chế độ ăn hợp lý. Bệnh nhân nên ăn nhiều loại thức ăn, đủ chất dinh dưỡng, dùng muối và đường vừa phải, giảm thức ăn nhiều mỡ và cholesterol, tránh thức ăn có tương tác với Thu*c điều trị, bổ sung sinh tố. Nên ăn các loại thực phẩm có chất chống oxy hóa (nho và bưởi, các loại đậu, quả hạch, mơ, nho khô, mận, ngũ cốc, cây đinh hương, cây quế); Các thực phẩm có beta carotene (cà rốt, rau lá xanh, quả mơ, xoài), có folate (ngũ cốc, đậu lăng, lúa mì, đậu Hà Lan, cây bông cải xanh, cải bắp, giá và nước cam), có kẽm (sò và các thực phẩm có ngũ cốc), có axit béo Omega-3 (cá mòi, cá thu và cá hồi, các loại hạt lanh, hạt hướng dương và hạt mè). Hạn chế ăn đường, thực phẩm chiên xào và chế biến sẵn, thức ăn cay, tiêu, chocolate, trứng (một số bệnh nhân)... |