Biết được vị trí đau do sỏi mật và nguyên nhân gây đau sẽ giúp bạn lựa chọn được cách làm giảm đau hiệu quả và có biện pháp dài hạn để ngăn chặn sỏi mật xuất hiện.
Sự mất cân bằng giữa các thành phần trong dịch mật có thể khiến sỏi xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trong đường mật: túi mật, cuống mật, ống mật trong gan, ống mật chủ. Sỏi mật gây ứ trệ dịch mật và dẫn đến các quặn gan, quặn mật. Vị trí đau có thể khu trú ở mạn sườn phải (vùng gan, mật) hoặc lan ra toàn bộ vùng bụng phía dưới ức kèm theo tình trạng đầy trướng bụng, do khó tiêu, táo bón, nôn sốt.
Nếu cơn đau do sỏi mật không quá nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng một số cách sau đây để làm dịu cơn đau tại nhà mà chưa phải dùng Thu*c.
Đây là cách ít được nhắc tới nhưng nó thực sự hữu hiệu để giảm triệu chứng đau do sỏi mật. Tư thế nằm hoặc ngồi tốt nhất là cong gập cơ thể, thu đầu gối lên sát ngực để giảm kích thích đau.
Bạn có thể áp chai nước hoặc túi sưởi vào bụng bên phải và giữ trong vòng 20 - 30 phút. Sức nóng tỏa ra từ túi sưởi hoặc chai nước ấm sẽ giúp giãn cơ trơn đường mật, giúp dịch mật lưu thông trở lại hoặc làm giảm tình trạng sỏi bị mắc kẹt nên giúp bạn dịu bớt cơn đau.
- : Chất acid ở trong giấm táo có thể giúp giảm nhanh cơn đau do sỏi mật chỉ trong vòng 15 phút. Pha 1 muỗng cafe giấm táo (5ml) với khoảng 250ml nước ép táo để uống trong ngày. Nếu uống được, bạn có thể thử tăng lượng giấm táo lên 60ml, pha với 250ml nước ép để giúp giảm cơn đau tốt hơn. Tuy nhiên cách này không phù hợp với người bị đau dạ dày.
: Vài lát nghệ tươi đun hoặc hãm với nước sôi có thể cắt được cơn đau do ứ tắc mật. Bạn cũng có thể dùng một thìa cà phê tinh nghệ hòa với nước ấm và mật ong để uống. Hoạt chất curcumin trong củ nghệ có tác dụng lợi mật, tăng lưu thông dịch mật nên giúp giảm bớt tình trạng đau, viêm do tắc nghẽn dịch mật.
- : Dùng một miếng gạc nhúng vào dầu Thầu dầu nguyên chất (loại được chiết xuất lạnh), đắp lên vùng bụng bị đau. Kế đó, đặt 1 tờ giấy ăn lên và trên cùng đặt 1 chai nước ấm hoặc túi chườm. Thời gian đắp kéo dài 30 - 40 phút, sau đó rửa sạch vùng da đã đắp đầu. Đắp liên tục trong 3 ngày. Với cách này, tinh dầu Thầu dầu thẩm thấu qua da làm giảm đau viêm.
Một điều đáng chú ý là những cơn đau do sỏi mật có tính chất tái diễn và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì thế giảm đau tức thời là chưa đủ, người bệnh cần có những giải pháp dài hạn cho căn bệnh này.
Một chế độ ăn lành mạnh đóng vai trò quan trọng để ngăn ngừa sỏi mật tăng trưởng về kích thước, số lượng, đồng thời phòng tránh được tái phát sỏi cũng như ngăn chặn các cơn đau do sỏi.
- Hạn chế thực phẩm nhiều cholesterol, chất béo như phủ tạng động vật, thịt đỏ, đồ ăn chiên rán. Giảm bớt cơm trắng, hạn chế ăn các loại ngũ cốc tinh chế. Không nên dùng đậu nành khi có sỏi mật. Estrogen có trong đậu nành có thể gây kích thích co thắt túi mật.
- Ăn nhiều rau xanh, hoa quả giàu vitamin C, chất xơ giúp cho tiêu hóa tốt hơn, giảm hấp thu cholesterol. Lựa chọn thịt trắng như thịt gia cầm, cá, các chất béo tốt từ quả bơ, dầu thực vật…
Dùng thảo dược cũng là một giải pháp dài hạn chống lại những cơn đau do sỏi biến chứng. Nhiều thảo dược đông y có khả năng làm mềm sạn sỏi, giảm kích thích co thắt túi mật, đường mật nên hỗ trợ bài sỏi và giảm triệu chứng của sỏi mật. Trong số đó phải kể đến 8 vị thảo dược quý Uất kim, Chi tử, Sài hồ, Hoàng bá, Kim tiền thảo, Nhân trần, Diệp hạ châu, Chỉ xác. Sự kết hợp của các thảo dược này không chỉ giúp tăng bài tiết và lưu thông dịch mật, giúp giảm đau bụng mật mà còn hỗ trợ bào mòn sỏi mật, phòng ngừa tái phát sỏi.
Lan Anh