Cây thuốc quanh ta hôm nay

Thiên môn đông (Tóc tiên leo, Radix Asparagi): Thuốc đông dược trị ho đờm dính

Thu hoạch rễ ở cây đã mọc trên 2 năm vào mùa thu, đông, đào lấy rễ củ, rửa sạch, bỏ gốc thân và rễ con, luộc hoặc đồ đến khi mềm

Rễ đã đồ chín, rút lõi, phơi hay sấy khô của cây thiên môn đông (asparagus cochinchinensis (lour.) merr.), họ thiên môn đông (asparagaceae).

Mô tả

Dược liệu hình thoi, hơi cong, dài 5 – 18 cm, đường kính 0,5 – 2 cm. Mặt ngoài màu vàng nhạt đến vàng nâu (màu hổ phách), trong, mờ, sáng bóng hoặc có vân dọc sâu hoặc nông không đều, có khi còn sót lại vỏ ngoài màu nâu xám. Chất cứng, dai, có chất nhày dính, mặt cắt dạng chất sừng, trụ giữa màu trắng ngà. Mùi nhẹ, vị hơi đắng.

Vi phẫu

Đôi khi còn vết của lớp ngoài cùng của rễ. Vỏ dày, các tế bào đá ở phía ngoài màu nâu vàng nhạt, hình chữ nhật thuôn, hình bầu dục dài, đường kính 32 – 110 μm, thành dày, có những lỗ nhỏ sít nhau và ống trao đổi rõ, một số sắp xếp theo hình vòng không liên tục, rải rác có tế bào chứa chất nhày trong có chứa tinh thể calci oxalat hình kim, nội bì rõ rệt. Sợi libe và sợi gỗ có khoảng 31 – 135 sợi, sắp xếp xen kẽ với một số mạch rộng dần về phía tuỷ. Tế bào tuỷ cũng chứa tinh thể calci oxalat hình kim.

Bột

Màu trắng vàng, tinh thể calci oxalat hình kim xếp thành bó hay rải rác, dài 40 – 99 μm. Tế bào đá hình chữ nhật dài, bầu dục dài hoặc tròn, có loại dài 460 μm, đường kính 32 – 110 μm, thành hơi dày hay dày nhiều, với các lỗ nhỏ sát nhau và các ống lỗ. Tế bào mô mềm gỗ hình chữ nhật, một số có phần cuối vát nhọn, thành tế bào hơi dày. Mạch gỗ có lỗ viền, đường kính 18 – 110 μm.

Độ ẩm

Không quá 16%.

Tạp chất

Rễ non teo: Không quá 2%.

Tro toàn phần

Không quá 5% (Phụ lục 9.8)

Chất chiết được trong dược liệu

Không ít hơn 80,0 % tính theo dược liệu khô kiệt.

Dùng phương pháp chiết nóng, dùng ethanol 50 % (TT) làm dung môi.

Chế biến

Thu hoạch rễ (củ) ở cây đã mọc trên 2 năm vào mùa thu, đông ( thường là tháng 10 – 12), đào lấy rễ củ, rửa sạch, bỏ gốc thân và rễ con , luộc hoặc đồ đến khi mềm, trong lúc nóng loại bỏ vỏ ngoài, rút lõi, phơi hay sấy khô.

Bào chế

Loại bỏ tạp chất, nhanh chóng rửa sạch, phơi khô.

Bảo quản

Để nơi khô, tránh mốc, mọt

Tính vị, quy kinh

Cam, khổ, hàn. Vào các kinh phế, thận.

Công năng

Dưỡng âm, nhuận táo, thanh phế, sinh tân.

Chủ trị

Phế ráo ho khan, đờm dính, họng khô, miệng khát, ruột ráo táo bón.

Cách dùng, liều lượng

Ngày dùng 6 – 12 g, dạng Thuốc sắc, Thuốc cao hay Thuốc bột. Thường phối hợp với các vị Thuốc khác.

Kiêng kị

Tỳ vị hư hàn, ỉa chảy không nên dùng.

Nguồn: Internet.
Mạng Y Tế
Nguồn: Điều trị (https://www.dieutri.vn/duocdiendongduoc/thien-mon-dong-toc-tien-leo-radix-asparagi/)

Tin cùng nội dung

  • Xuyên suốt lịch sử nhân loại, tuy con người đã truyền miệng vô số dị bản về sự hình thành 12 con giáp cho hậu thế, câu chuyện sau đây vẫn được biết đến nhiều hơn cả - Cuộc đua tới Thiên đình giữa 12 loài động vật.
  • Nghiên cứu tác dụng mới từ Thiên môn chùm đã mở ra tia hy vọng mới cho việc cải thiện sức khỏe S*nh l* nữ.
  • Theo y học cổ truyền, dược liệu Thiên môn ráng Vị ngọt, đắng, tính hơi ấm; có tác dụng thanh nhiệt nhuận phế, chống ho, giảm đau, tiêu thũng. Ở Ấn Độ rễ cây được xem như là bổ và làm săn da. Ðược dùng như Thiên môn; cũng dùng thay Bách bộ.
  • Theo đông y Thiên môn vị ngọt, đắng, tính hàn; có tác dụng dưỡng âm thanh nhiệt, sinh tân chỉ khát, nhuận Thường dùng chữa: Phổi khô ho khan, lao phổi, viêm họng mạn tính, ho gà; họng khô khát nước, buồn phiền mất ngủ; bạch hầu; viêm mũi; đái tháo đường; táo bón kéo dài; ung thư vú. Thiên đông, Dây tóc tiên, Tên khoa học Asparagus Cochinchinensis (Lour.) Merr là loài thực vật có hoa trong họ Măng tây. Loài này được (Lour.) Merr. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1919
  • Thiên Môn Chùm còn được gọi là Shatavari, có nghĩa là “người sở hữu một trăm người chồng” để ngụ ý rằng nó có tác dụng tăng cường sức sống và khả năng sinh sản cho người phụ nữ.
  • Dây tóc tiên còn có tên thiên môn đông, thiên môn, tóc tiên leo, vạn tuế đằng...
  • Thiên môn đông còn gọi là thiên đông, thiên môn, tóc tiên leo thuộc họ hành tỏi. Lá cây vừa dùng làm cảnh vừa dùng làm Thu*c. Bộ phận dùng là rễ (củ) khô, được y học cổ truyền sử dụng từ lâu làm Thu*c bổ âm, bổ phế âm.
  • Giới thiệu cách làm đẹp da mặt cho phái nữ mà chúng tôi sử dụng củ thiên môn có hiệu quả: lấy 10 củ thiên môn rửa sạch, lột vỏ đập dập, bỏ lõi cho vào xoong nhỏ, cho vào 3 chén nước đun lửa nhỏ khoảng 30 phút, đổ nguội lấy nước rửa mặt, lấy bã chà nhẹ lên mặt nhiều lần.
  • Theo nghĩa đen đái tháo nhạt là bài tiết ra nhiều nước tiểu không có vị gì cả. Y học dùng thuật ngữ này để chỉ một bệnh có đặc điểm là uống nhiều và đái nhiều. Nó khác đái tháo đường ở chỗ không có tăng đường huyết và không có đường trong nước tiểu.
  • Can khí uất kết là một trong những bệnh lý thường gặp của can. Nguyên nhân sinh bệnh chủ yếu do thần chí u uất, lo toan thái quá, tính tình nóng nảy...
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY