Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là bệnh về xương khớp khiến người bệnh không chỉ đau nhức tê bì ở vùng vai gáy mà còn có thể lan xuống cả cánh tay, bàn tay… Bệnh tiềm ẩn rất nhiều dấu hiệu nguy nguy hiểm thậm chí còn có thể dẫn đến liệt nửa người nếu không được điều trị đúng cách.
Cột sống con người được cấu tạo bởi hơn 24 đốt sống kéo dài từ cổ đến thắt lưng được móc nối với nhau và được nâng đỡ bởi đĩa đệm nhằm hạn chế các chấn thương tại đây. Trong đó thoát vị đĩa đệm là căn bệnh rất thường gặp hiện nay có thể xuất hiện ở vùng cổ gáy, thắt lưng và gây ra rất nhiều bất tiện cho đời sống và tinh thần của người bệnh.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ là tình trạng tổn thương tại đây khiến các đĩa đệm bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu gây đau nhức
Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ là tình trạng tổn thương tại vùng cột sống ở cổ. Cột sống cổ là cơ quan nối liền giữa đầu và xương sống trên cơ thể, bộ phận này được đánh số từ C1 – C7 và được nối liền với nhau bằng đĩa đệm. Do có tần suất hoạt động cao qua các hoạt động như xoay, cúi, gật đồng thời chịu áp lực từ phần đầu nên rất dễ xuất hiện các tổn thương tại đây.
Lúc này vùng cột sống cổ có sự trồi lệch bao xơ ở giữa đĩa đệm nên làm cho các nhân nhầy đàn hồi có nhiệm vụ hạn chế các tác động lên xương sống bị thoát ra ngoài. Từ đó đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí ban đầu theo đúng cấu tạo tại đốt sống và chèn ép lên tủy sống. Tình trạng này này không chỉ gây ra sự đau nhức cho người bệnh mà còn có thể lây lan sang các bộ phận lân cận gây tê liệt.
Thoái hoá đốt sống cổ vị trí C5 C6 là phổ biến nhất sau đó đến C6 C7 và C4 – C5. Tuy nhiên việc điều trị có thể gặp nhiều khó khăn do khi một đĩa đệm đã thoái hoá thì rất khó quay trở lại như ban đầu kể cả khi phẫu thuật. Nếu việc điều trị đúng cách kết hợp với việc thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý thì có thể cải thiện triệu chứng đến 80 – 90%.
Có rất nhiều nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, chủ yếu có liên quan đến các vấn đề chấn thương, làm việc quá sức hay do ngồi sai tư thế. Khi đốt sống cổ bị thiếu hụt collagen hay lượng máu đến cơ quan này không đủ do các vấn đề như tư thế hoạt động sẽ khiến tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bệnh xuất hiện trên nhiều đối tượng, nhiều độ tuổi nhưng có xu hướng gặp ở những người trẻ trong độ tuổi 20 – 30 nhiều hơn. Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ thường gặp ở độ tuổi trẻ hơn hẳn do với các bệnh thoát vị đĩa đệm khác. Nhìn chung các nguyên nhân gây bệnh như sau
Thói quan sinh hoạt xấu mỗi ngày có liên quan mật thiết đến chứng đau mỏi vai gáy hay chính xác hơn là thoát vị đĩa đệm cột sống. Một số nguyên nhân chủ yếu như đứng, nằm ngồi sai cách, thường xuyên vẹo sang một bên lâu dần không chỉ hình thành vóc dáng xấu mà còn khiến các đĩa đệm có nguy cơ lệch ra khỏi vị trí ban đầu rất cao.
Thói quen sinh hoạt, nghỉ ngơi sai tư thế chính là nguyên nhân chính dễ dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Tình trạng này rất dễ xảy ra ở trẻ em khi ngồi học tập hay vui chơi sai tư thế dần hình thành thành thói quen. Đặc biệt do xương trẻ em còn rất yếu nên dễ xảy ra tổn thương và có nguy cơ lệch vai cao hơn.Bên cạnh đó, những người lười tập thể dục thể thao khiến các khớp xương bị lỏng lẻo, yếu nên cũng rất dễ gặp các tổn thương, dù chỉ bị một tác động nhỏ lên cơ thể.
Các thống kê cho thấy thoát vị đĩa đệm đốt cổ cổ thường xuất hiện chủ yếu ở những người làm công việc văn phòng, ngồi bàn giấy nhiều hoặc những người lao động làm công việc liên quan đến mang vác nặng.
Do với những người làm công việc văn thường thường ngồi một chỗ trong thời gian dài gây mỏi vai gáy dẫn đến ngồi lệch sang một bên hay ngồi khom xuống để đỡ mỏi. Những người có công việc bận rộn hay thường xuyên ngủ khom lưng ngay trên bàn làm việc khi ngủ dậy nếu cảm thấy tê mỏi cổ vai, chân tay có thể là dấu hiệu đầu cho thấy tình trạng thoát vị đĩa đệm tại cổ.
Trong khi đó với những người làm các công việc liên quan đến mang vác nhiều khiến cơ quan đốt sống tại đây chịu nhiều áp lực hơn bình thường. Nhất là nếu các tư thế mang vác không đúng và gây tác động trực tiếp lên vai sẽ khiến đĩa đệm rất dễ lệch ra khỏi cột sống gây bệnh.
Một số người làm những công việc liên quan đến thể thao cũng là đối tượng thường xuyên hoạt động vai gáy nhiều cũng có nguy cơ bị thoái hóa các cơ quan này sớm hơn bình thường.
Thoái hóa xương khớp là tình trạng mà bất cứ ai cũng có thể gặp phải khi độ tuổi tăng lên mỗi ngày. Bởi tuổi càng cao càng khiến đĩa đệm cột sống mất đi hàm lượng lớn nước nên trở nên khô giòn và dễ bị rách. Cơ thể ngày càng kém linh hoạt, dễ bị tổn thương nhanh chóng dù chỉ là một tác động rất nhỏ.
Tùy vào phương pháp sinh hoạt mà tốc độ thoái hóa đến sớm hay muộn. Tuy nhiên thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ thường có xu hướng đến khá sớm do trong độ tuổi 30 là thời điểm mà con người hoạt động vùng cổ gáy nhiều nhất. Tuy nhiên do bệnh tiến triển khá chậm nên những triệu chứng lúc này không quá rõ ràng nên người bệnh thường chủ quan và không điều trị kịp thời.
Chấn thương hay tai nạn có liên quan đến vùng đốt sống cổ như ngã xe, bị vật nặng đè lên bất thường làm xương khớp lệch ra khỏi vị trí ban đầu nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm tăng khả năng thoát vị đĩa đệm nói chung.
Những người gặp các chấn thương ở vùng vai gáy nếu không được điều trị nhanh chóng có thể dẫn tới thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Do khi xảy ra những chấn thương này sẽ gây áp lực làm sai lệch một phần cột sống. Từ đó khiến lượng chất nhầy trong đốt sống cổ bị giảm sút và chèn ép hệ thống dây thần kinh liên quan gây bệnh.
Các nghiên cứu cho thấy những người mắc các bệnh về xương khớp có chung một một gen trội gây bệnh. Như vậy có thể thấy rằng nếu cha mẹ từng có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến xương khớp thì nguy cơ con bị mắc bệnh cũng cao hơn hẳn. Dù chưa được khẳng định hoàn toàn nhưng đây cũng là một yếu tố gây bệnh rất đáng quan tâm.
Canxi, vitamin D, Kali đều là những chất có mối liên quan trực tiếp đến sự chắc khỏe xương. Những người thiếu các chất này thường có xương giòn và dễ bị tổn thương hơn. Nhất là với những người già nếu không được bổ sung đủ chất này thì có nguy cơ cao bị thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ sớm cùng rất nhiều bệnh khác về xương khớp.
Chế độ dinh dưỡng thiếu chất, đặc biệt là canxi khiến xương ngày càng yếu đi và dễ dẫn tới thoái hóa
Ngoài ra trong thời gian mang nếu bà bầu không được bổ sung đầy đủ canxi qua thực phẩm, sữa và các viên uống bổ sung thì có nguy cơ rất cao mắc bệnh. Do thai nhi nếu không được cung cấp đủ dưỡng chất sẽ rút trực tiếp từ mẹ, đặc biệt là canxi nhằm hỗ trợ quá trình hình thành thành một cá thể hoàn thiện. Do đó phụ nữ thường có nguy cơ loãng xương sớm và mắc các bệnh khác về xương khớp.
Những người thường xuyên uống rượu bia, sử dụng chất kích thích, hút thuốc lá sẽ làm tăng mức độ hormone cortisol và làm thúc đẩy sự phân hủy của xương. Đây chính là nguyên nhân khiến xương bị thoái hóa sớm, dễ tổn thương từ đó làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ.
Triệu chứng đặc trưng của bệnh này chính là những cơn đau nhức tê bì tại vùng cổ và vai gáy. Hầu hết ai cũng từng gặp phải các triệu chứng này nếu làm việc một chỗ quá lâu hay mang vác nặng, nhưng hầu hết mọi người thường chỉ suy nghĩ đây là một triệu chứng bình thường nên chủ quan.
Tuy nhiên nếu thấy các triệu chứng này xuất hiện thường xuyên với những cơn đau dữ dội hơn người bệnh cần nhanh chóng đi khám để có phương pháp điều trị kịp thời.
Nhìn chung các biểu hiện rõ ràng của bệnh như sau
Một trong những triệu chứng dễ nhận viết nhất của thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ chính là những cơn đau tại vùng vai gáy đồng thời khó chuyển động cổ. Người bệnh rất khó để quay trái, quay phải hay cúi xuống như trước bởi cổ bị căng cứng và mỗi khi chuyển động lại bắt đầu xuất hiện những cơn đau. Những cơn đau này có xu hướng xuất hiện nhiều hơn vào buổi sáng khi mới ngủ dậy.
Triệu chứng đặc trưng của bệnh là những cơn đau tê chứng cổ và vai
Cơn đau ban đầu chỉ khởi phát tại vùng vai gáy sau đó bắt đầu lan sang các khu vực lân cận như hai bả vai, cánh tay, phía sau đầu cổ thậm chí là hốc mắt khiến người bệnh đau mỏi toàn thân và không còn sức lực vận động.
Những cơn tê mỏi từ vai gáy sẽ lan san hai bả vai rồi xuống hai cánh tay, rồi tới chân do khối thoát vị đã thoát ra và chèn ép vào tủy sống. Bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng tê ngứa chân tay, đặc biệt là bàn tay, ngón tay kéo dài và không thể làm việc như bình thường, ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống và công việc.
Bệnh càng để lâu thì việc cử động đầu và cánh tay càng gặp khó khăn và bị hạn chế. Nhẹ thì khó cầm nắm lâu, nặng thì người bệnh không thể quay đầu, việc đưa tay lên cao hay ra phía sau cũng không thể thực hiện được. Người bệnh chỉ có thể giữ nguyên tư thế nhìn về phía trước do không thể cử động đầu.
Người bệnh không thể xoay đầu và vận động như bình thường
Một số trường hợp các dây thần kinh liên kết với chi dưới cũng gặp những hư tổn người bệnh còn khó đi lại dốc cảm giác bắp chân tê và căng cứng khi di chuyển.
Yếu cơ là tình trạng xuất hiện nếu các nhân nhầy đĩa đệm thoát ra và chèn ép vào tủy sống. Ban đầu bệnh nhân có thể bị yếu cơ bắp tay khiến không thể cầm nắm hay chuyển động. Nặng hơn thì chân không thể đi dài, đứng không vững, dáng đi xiêu vẹo. Bệnh càng để lâu bạn càng có thể thấy rõ các thớ cơ vùng đùi và bắp chân có dấu hiệu rung lên mỗi khi vận động gắng sức.
Các biến chứng hơn đã bắt đầu diễn ra nếu bạn thấy có các triệu chứng như tức ngực, táo bón, khó tiểu, khó thở…. bệnh nhân cần nhanh chóng đến các bệnh viện để kiểm tra để đưa ra các phương pháp điều trị kịp thời.
Với những bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ nếu làm các xét nghiệm chụp MRI sẽ cho ra hình ảnh đĩa đệm nằm sai so với vị trí cấu tạo ban đầu, cột sống cong vẹo, có dấu hiệu giảm chiều cao đốt sống. Cần phải xác định chính xác được hình ảnh, nguyên nhân gây bệnh, mức độ bệnh mới có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Các giai đoạn phát triển bệnh như sau
Nếu trong 3 giai đoạn trên người bệnh không nhanh chóng điều trị sẽ dẫn tới cấp độ mãn tính. Lúc này những cơn đau nhức tê mỏi vai gáy, chân tay xuất hiện với tần suất dày đặc và cường độ năng hơn.Bệnh lúc này rất khó để điều trị dứt điểm có nguy cơ biến chứng cao gây ra rất nhiều nguy hiểm.
Đầu tiên có thể thấy rõ thoát vị đĩa đệm cột sống cổ gây ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của người việc. Chức năng hoạt động gặp vấn đề khiến người bệnh khó có thể sinh hoạt như bình thường và có thể cần sự trợ giúp từ người thân cùng với những cơn đau nhức kéo dài khiến người bệnh không thể ngủ được làm tình thần cũng xuống cấp trầm trọng.
Một trong những biến chứng nguy hiểm của thoát vị đĩa đệm cột sống cổ chính là teo chi, liệt nửa người trên
Bên cạnh đó, những biến chứng mà bệnh gây ra cho sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời cũng vô cùng nguy hiểm, có thể làm ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Các biến chứng thoát vị đĩa đệm cột sống cổ nếu không được điều trị đúng cách bao gồm
Như vậy có thể thấy thoát vị đĩa đệm cột sống cổ tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tình mạng và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy cần nhanh chóng điều trị để tránh các biến chứng nguy hiểm này.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ còn nguy hiểm ở chỗ rất khó điều trị. Hiện không có thuốc có thể điều trị dứt điểm bệnh. Người bệnh cần phải kết hợp việc dùng thuốc, vật lý trị liệu kết hợp với việc thay đổi chế độ sinh hoạt dinh dưỡng để có thể vừa cải thiện vừa ngăn ngừa nguy cơ tái phát hiệu quả nhất.
Thường chỉ khi tình trạng thoái hóa đã rơi vào giai đoạn nặng người bệnh mới được yêu cầu thực hiện các phương pháp can thiệp ngoại khoa. Tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 5% số người bệnh do các phương pháp phẫu thuật vẫn còn tiềm ẩn một số nguy hiểm và chi phí điều trị cũng rất cao. Ngoài ra với tình trạng bệnh mới khởi phát người ta còn dùng các bài thuốc Đông y để cải thiện.
Để xác định dùng các phương pháp nào người bệnh cần làm một số xét nghiệm chẩn đoán như chụp X quang, MRI, nội soi, xét nghiệm máu.., Tùy theo mức độ bệnh và tình trạng công việc mới có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Ưu điểm của các phương pháp Tây y chính là dễ dùng, đem đến hiệu quả nhanh chóng nên thường được người bệnh ưu tiên sử dụng hơn hẳn. Hơn nữa bệnh nhân cũng cần sử dụng đến các thiết bị hiện đại của Tây y để có thể kiểm tra chính xác các tổn thương bên trong cột sống mà Đông y không thể thực hiện được.
Ưu điểm của việc điều trị bằng Tây y chính là đem đến hiệu quả vô cùng nhanh chóng
Thực tế việc dùng thuốc không mang mục đích chữa bệnh mà chỉ có thể làm giảm đau, chống viêm tạm thời cho người bệnh. Một số loại thuốc thường được dùng như
Tuy nhiên việc dùng thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn ngủ, buồn nôn nên sau khi sử dụng người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, tuyệt đối không làm các công việc liên quan đến vận hành máy móc hay lái xe để tránh nguy hiểm.
Ngoài ra người dùng cũng cần tôn trọng liệu trình chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không dùng thêm các loại thuốc khác hay lạm dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc giảm đau vì sẽ làm tăng nguy cơ gây nhờn thuốc khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn hơn trong điều rị.
Điều trị bằng các phương pháp vật lý trị liệu chính là phương pháp chủ yếu được bác sĩ hướng tới vì ít tác dụng phụ, an toàn và hiệu quả. Mục đích của phương pháp này là cải thiện chức năng vận động cho người bệnh đồng thời đưa các đĩa đệm lệch ra ngoài về lại vị trí ban đầu. Nhờ đó có thể đem đến tác dụng giảm cơn đau nhanh chóng và hiệu quả.
Máy kéo dãn cột sống sẽ giúp cải thiện các triệu chứng đau nhức hiệu quả
Một số phương pháp trị liệu được sử dụng bao gồm
Các phương pháp trên đây đều cần có sự hỗ trợ từ các bác sĩ để đảm bảo việc thực hiện chính xác và an toàn nhất. Nếu sử dụng đai nẹp cổ tại nhà bạn cần tham khảo kỹ ý kiến từ bác sĩ để sử dụng đúng cách, tránh gây nguy hiểm hơn cho bản thân.
Như đã nói, phương pháp phẫu thuật thường chỉ được chỉ định khi việc điều trị bằng thuốc trước đó không đem lại tác dụng hiệu quả hoặc tình trạng đau đớn đã quá nghiêm trọng, vượt khỏi tầm kiểm soát của bản thân. Mục đích của phẫu thuật là giảm các tổn thương ở rễ thần kinh và tủy sống đồng thời ngăn chặn tình trạng lây lan sang các cơ quan lân cận.
Các phương pháp dùng trong phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống cổ bao gồm
Sau phẫu thuật nếu người bệnh chăm sóc sức khỏe tốt thì có nguy cơ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm cực kỳ hiệu quả.
Với những người hợp thoát vị đĩa đệm cột sống cổ mới khởi phát người bệnh có thể tham khảo việc điều trị tại nhà bằng một số phương pháp sau đây
Các phương pháp này có thể thực hiện tại một số nhà thuốc Đông y, bạn có thể tham khảo thêm tại đây. Tuy nhiên các phương pháp này cũng chỉ mang tính chất giảm đau tạm thời, hiệu quả với những tình trạng bệnh mới khởi phát. Với tình trạng bệnh mãn tính bạn vẫn cần thực hiện các phương pháp phẫu thuật để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm hơn.
Bên cạnh các phương pháp trên, người bệnh có thể tham khảo kết hợp với các bài tập cổ vai tại nhà để hỗ trợ cải thiện chức năng vận động tốt hơn. Chăm chỉ luyện tập không chỉ giúp cải thiện bệnh mà còn ngăn ngừa bệnh tái phát sau điều trị rất hiệu quả.
Bài tập nghiêng đầu sang một bên giúp hỗ trợ chức năng vận động cho những người bị thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Việc điều trị thoái đĩa đệm cột sống có thể chỉ đạt 80, 90% đồng thời có nguy cơ tái phát cao nếu người bệnh vẫn tiếp tục có chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và làm việc không phù hợp. Đồng thời dù đã điều trị thành công nhưng người bệnh vẫn có thể gặp rất nhiều hạn chế trong sinh hoạt và vận động gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống.
Các bài tập yoga giúp cơ thể dẻo dai hơn sẽ hỗ trợ phòng tránh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ hiệu quả
Tốt nhất mỗi người cần luôn có kế hoạch chủ động phòng tránh căn bệnh này chính là cách để đảm bảo sức khỏe cho bản thân ổn định hơn. Các biện pháp phòng ngừa bệnh này cũng vô cùng đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể thực hiện được như
Tốt nhất nếu thường xuyên thấy có các cơn đau xuất hiện ở vùng vai gáy bên nên sớm đến bệnh viện kiểm tra để có phương pháp điều trị phù hợp nhanh chóng nhất. Hy vọng những chia sẻ trên đây đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích về bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
Chủ đề liên quan: