Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một trong những bệnh có tỷ lệ người mắc cao nhất trong nhóm những bệnh thoát vị đĩa đệm. Bệnh tuy không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng có thể làm ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng vận động của người bệnh. Vì thể cần phải phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt để tránh các biến chứng nguy hiểm này.
Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh về xương khớp xuất hiện do tình trạng nhân nhầy tròng đĩa đệm của cột sống thoát ra khỏi vị trí cấu tạo thông thường và chèn ép lên các dây thần kinh tại đây. Trong đó có rất nhiều vị trí thoát vị đĩa đệm như tại cột sống cổ, cột sống thắt lưng hay đĩa đệm L5 S1.. Bệnh gặp ở những người ở độ tuổi nhưng đang có xu hướng trẻ hóa hơn do rất nhiều nguyên nhân.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một trong những dạng thoát vị phổ biến tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm cho sức khỏe
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là một trong những dạng thường gặp nhất, chiếm đến 60% số người mắc bệnh thuộc nhóm lao động chân tây. Khi các nhân nhầy thoát ra khỏi lớp bao xơ làm đĩa đệm lệch khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên các dây thần kinh gây nên những cơn đau nhức dữ dội cho người bệnh. Đồng thời chức năng vận động của người bệnh cũng bị ảnh hưởng rất nhiều.
Đây là một dạng bệnh mãn tính có xu hướng tiến triển từ từ khiến người bệnh thường phát hiện khá muộn. Thoát vị đĩa đệm cột sống lưng có liên quan mật thiết đến sự thoái hóa tại các sụn khớp và đĩa đệm làm các cơ quan này dần mất đi khả năng đàn hồi nên dễ bị tác động và tổn thương hơn.
Bệnh tiềm ẩn nhiều nguy hiểm không phải do nó gây nguy hiểm đến tính mạng mà là do rất khó để điều trị dứt điểm. Đồng thời các tổn thương tại thắt lưng còn có thể ảnh hưởng đến các vị trí lân cận khác làm suy giảm chất lượng cuộc sống và tinh thần của người bệnh nghiêm trọng. Phát hiện sớm nguyên nhân và tình trạng bệnh có thể giúp điều trị bệnh nhanh chóng với tỷ lệ dứt điểm bệnh cao hơn.
Tương tự như các bệnh về xương khớp khác, thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng cũng có liên quan chủ yếu đến các vấn đề tuổi tác, chấn thương và lối sinh hoạt không phù hợp. Cần phải tìm hiểu chính xác nguyên nhân gây bệnh thì mới có thể đưa ra phương hướng điều trị phù hợp và nhanh chóng.
Những nguyên nhân chính gây thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Các nguyên nhân gây bệnh chủ yếu bao gồm
Tuổi càng cao, quá trình lão hóa diễn ra càng nhanh chóng. Lúc này khả năng hấp thụ và chuyển hóa canxi từ cơ thể hoạt động kém hiệu quả khiến xương ngày càng yếu nên dễ bị tổn thương khi gặp các tác động dù rất nhỏ. Do đó những người lớn tuổi thường có nguy cơ mắc các bệnh như loãng xương, xơ hóa lớp màng sợi, gãy xương và làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm cột sống lưng.
Tuổi càng cao, quá trình thoái hóa xương khớp diễn ra càng nhanh dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Đồng thời tuổi càng cao đồng nghĩa với đĩa đệm cột sống càng bị mất nước nên trở nên khô giòn, không còn khả năng đàn hồi nên rất hay gặp các tổn thương. Thường những người trong độ tuổi trưởng thành từ 30 – 60 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất.
Một số yếu tố tác động khác liên quan đến tình trạng thoái hóa thắt lưng như chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng hay luyện tập. Nếu trước đó người bệnh có lối sống khoa học thì tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng thường đến chậm hơn và ngược lại.
Khi gặp các tai nạn hay chấn thương nếu tiếp đất bằng phần lưng trước thì cơ quan này có nguy cơ bị tổn thương rất cao khiến cho các sụn khớp và đĩa đệm cũng bị hư tổn. Nếu không được điều trị đúng cách và dứt điểm bệnh hoàn toàn sẽ khiến tình trạng thoái hóa của cột sống thắt lưng diễn ra nhanh chóng gay thoát vị đĩa đệm tại khu vực này.
Tình trạng này thường dễ xảy ra ở những các vận động viên thi đấu hay những người có tiền sử bị tai nạn giao thông.
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong việc chắc khỏe xương, đặc biệt với các đối tượng như trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người già. Trong đó canxi, vitamin D và Kali là một trong những chất vô cùng cần thiết để ngăn ngừa các bệnh về xương cho cơ thể.
Thực tế nếu chỉ bổ sung chất qua thực phẩm ăn hằng ngày sẽ không bao giờ đủ. Tuỳ vào từng thời điểm mỗi người còn cần bổ sung thêm dưỡng chất thông qua các viên uống bổ sung hoặc thông qua các loại sữa canxi, nhất là với 3 đối tượng đặc biệt trên.
Tuy nhiên cần chú ý rằng, ăn uống dư chất không khoa học gây béo phì cũng có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng do cơ thể chịu áp lực quá lớn và làm thoái hoá xương vùng thắt lưng sớm.
Ngồi lâu một chỗ sai tư thế, mang vác quá nặng đều là nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng thường gặp ở những người trẻ. Đặc biệt những người làm các công việc văn phòng thường phải ngồi lâu làm tăng áp lực lên cột sống khiến cho bao sơ bị nứt rách dẫn đến các nhân nhầy thoát ra ngoài và chèn ép lên dây thần kinh gây bệnh.
Những người làm các công việc văn phòng ngồi máy tính nhiều cũng có nguy cơ cao mắc bệnh này
Trong khi đó những người thường xuyên mang vác nặng gây tác động trực tiếp lên lưng và vai gáy khiến cột sống bị tổn thương nghiêm trọng. Thường xuyên gây áp lực nặng lên cột sống khiến đĩa đệm bị bào mòn và lệch ra khỏi vị trí ban đầu khiến người bệnh vô cùng đau nhức.
Tình trạng này thường gặp nhiều ở những người làm các công việc văn phòng hoặc những người làm các công việc chân tay cần phải bốc vác nhiều. Nhất là những người nhỏ tuổi mà làm các công việc nặng từ sớm, xương còn yếu nên rất dễ bị tổn thương và phát bệnh sớm hơn so với độ tuổi mắc bệnh chung.
Những người mắc bệnh liên quan đến xương khớp như viêm khớp dạng thấp, lao cột sống, thoái hoá, loãng lương,… nếu không được điều trị triệt để sẽ khiến khiến cột sống mất cân bằng đồng thời làm tăng áp lực lên cột sống và dẫn đến quá trình thoát vị đĩa đệm tại thắt lưng.
Lười tập thể dục hoặc tập thể dục sai tư thế đều là nguyên nhân khiến các đĩa đệm bị hư tổn và dẫn đến thoát vị tại vùng thắt lưng. Đặc biệt với những người tập gym hay các bài tập có liên quan đến cúi, đẩy nếu tập sai tư thế sẽ rất dễ bị tổn thương và gây bệnh.
Cũng tương tự như các bệnh thoát vị đĩa đệm khác, triệu chứng chung của bệnh chính là những cơn đau nhức tại vùng thắt lưng. Tuy nhiên thường với những cơn đau nhức thoáng qua người bệnh thường không quá chú tâm khiến bệnh dần phát triển và gây ra những cơn đau trầm trọng hơn.
Nhìn chung các biểu hiện của bệnh như sau
Cơn đau thắt lưng ban đầu chỉ khoáng qua, không quá rõ ràng, xuất hiện với tần suất khá ít nên người bệnh thường không quá chú ý. Tuy nhiên càng về sau những cơn đau càng xuất hiện nhiều hơn với mức độ mạnh hơn khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi mất sức.
Những cơn đau thắt lưng xuất hiện ngày càng nhiều với mức độ trầm trọng khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi
Các cơn đau từ thắt lưng dần lan sang các khu vực lân cận như tay, chân, vai hay cổ…Các cơn đau thường có xu hướng xuất hiện nhiều hơn khi trời trở lạnh hay vận động mạnh. Bệnh vào giai đoạn nặng người bệnh có thể không kiểm soát được cơn đau thậm chí có thể dẫn đến bại liệt.
Tình trạng tê bì có thể lan ra toàn thắt lưng khiến người bệnh tê cứng vùng lưng rất khó cử động. Triệu chứng này thường xuất hiện nhiều hơn đặc biệt vào buổi sáng hay về đêm khi trời trở lạnh. Khu vực tê bì còn lan sang cả hai chân, vai cổ gáy có thể làm người bệnh không cử động được trong một lúc.
Triệu chứng này thường xuất hiện khi người bệnh ngồi hay nằm ở một tư thế quá lâu, thường là sau khi làm việc hoặc qua một đêm mới ngủ dậy. Người bệnh có cảm giác không thể ngồi dậy hay đứng dậy vì các vùng khớp ở cột sống lưng đang bị cứng lại.
Bệnh càng vào giai đoạn trầm trọng thì người bệnh càng có cảm giác các cơ quan lân cận như chân, tay, vai,… yếu hơn bình thường. Chỉ cần một tác động nhẹ, thậm chí chỉ là việc đi lại khiến khiến toàn thân đau nhức không thể hoạt động. Điều này làm ảnh hưởng trầm trọng tới chất lượng sinh hoạt và tinh thần của người bệnh.
Khác với thoát vị đĩa đệm ở các khu vực khác, thoát vị tại lưng có triệu chứng đặc trưng là sưng tấy tại khu vực này. Vùng lưng và thắt lưng của người bệnh có xu hướng sưng đỏ, nóng rát và vô cùng nhạy cảm. Chỉ cần chạm nhẹ vào những bệnh cũng có thể cảm thấy rùng mình bởi những cơn đau rát rất khó chịu.
Dù bị thoát vị đĩa đệm tại thắt lưng nhưng những ảnh hưởng của bệnh là lan trên toàn cơ thể. Không chỉ lưng mà các cơ quan lân cận như tay, chân, vai, cổ cũng không thể hoạt động như bình thường. Chỉ một tác động nhỏ cũng khiến cơn đau lan ra trên toàn bộ cơ thể mà người bệnh không còn muốn hoạt động và chỉ nằm tại một chỗ.
Bệnh tiến triển đến những giai đoạn nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến chức năng vận động của người bệnh và có thể phải đi xe lăn do teo cơ
Đồng thời người bệnh có cảm giác bị teo cơ do máu không đưa được đến cơ bì bị các nhân nhầy chèn ép. Trong giai đoạn này nếu không được điều trị kịp thời người bệnh có thể bị teo cơ hay bại liệt.
Khi cơn đau đã chuyển biến đến những giai đoạn cuối, người bệnh sẽ không còn thấy những cơn đau mà ngược lại còn bị mất cảm giác không còn thấy đau đớn. Các cơ quan không còn cử động kém và có xu hướng teo cơ. Nếu giai đoạn này không được điều trị kịp thời người bệnh có nguy cơ bại liệt rất cao.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng phát triển chậm qua từng giai đoạn. Phát hiện bệnh trong giai đoạn càng sớm thì việc điều trị càng trở nên dễ dàng hơn. Nhìn chung các giai đoạn phát bệnh được chia ra như sau
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của người bệnh. Bệnh không chỉ gây ra cơn đau nhức kéo dài làm người bệnh không thể hoạt động, tinh thần cũng từ đó bị suy nhược trầm trọng. Khả năng vận động bị hạn chế khiến người bệnh cần đến sự hỗ trợ từ những người thân xung quanh vô cùng bất tiện.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng nếu không điều trị nhanh chóng có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm
Bên cạnh đó nếu không điều trị kịp thời bệnh còn gây ra rất nhiều các biến chứng nguy hiểm khác như
Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất mà thoát vị đĩa đệm gây ra. Người bệnh có thể mất hoàn toàn khả năng vận động, không thể đi đứng, xoay người mà chỉ có thể nằm một chỗ và cần sự trợ giúp từ những người khác. Đồng thời việc đi đại tiện hay tiểu tiện cũng không thể kiểm soát gây ra rất nhiều bất tiện trong đời sống sinh hoạt và tinh thần của người bệnh
Do từ phần thắt lưng xuống dưới có mối liên hệ mật thiết với các cơ quan bài tiết. Vì vậy các tổn thương tại đây cũng có thể gây ảnh hưởng đến các cơ quan này. Khi các nhân nhầy thoát ra chèn ép các dây thần kinh làm cho vùng thắt lưng cũng bị chèn ép gây tình trạng rối loạn cơ tròn.
Người bệnh có thể bị bí tiểu, tiếp đó là đái dầm và tự chảy nước tiểu mà không kiểm soát được. Lúc này người bệnh gặp chứng đại tiểu tiện không tự chủ vô cùng bất tiện.
Vùng cột sống tập trung rất nhiều các dây chạy dọc theo cột sống. Vì vậy các tổn thương tại đĩa đệm cũng khiến các dây thần kinh này bị tổn thương. Đây cũng chính là nguyên nhân gây ra những cơn đau dữ dội. Bệnh càng để lâu các cơn đau càng có xu hưởng lan rộng hơn không chỉ khi vận động mà việc hắt hơi, đứng lâu cũng có thể gây ra cơn đau..
Do khi các đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên các mạch máu, dân thần kinh khiến cho việc lưu thông máu bị cản trở. Máu không đưa được đến các cơ quan khiến các cơ bị thiếu dưỡng chất xong teo dần. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chức năng vận động mà còn có nguy cơ dẫn đến bại liệt rất cao.
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng còn có thể gây ra hội chứng đau khập khễnh cách hồi có liên quan đến chức năng rối loạn vận động. Triệu chứng chung của tình trạng này chính là việc người bệnh không thể đi đứng một cách bình thường mà phải đi một đoạn rồi nghỉ ngơi một lúc mới có thể tiếp tục đi. Tình trạng này khiến người bệnh dần mất đi khả năng kiểm soát cuộc sống của bản thân.
Để điều trị bệnh này người bệnh cần phải làm một số xét nghiệm để kiểm tra tình trạng sức khoẻ cũng như tình hình bệnh. Một số xét nghiệm được thực hiện như chụp X Quang, chụp MRI, Chụp bao rễ cản quang, CT để có thể chẩn đoán chính xác mức độ bệnh.
Tuỳ vào từng tình trạng bệnh mà người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng các phương pháp điều trị khác như như dùng thuốc, trị liệu vật lý hay phẫu thuật. Tuy nhiên không thể điều tị hoàn toàn bệnh mà chỉ có thể cải thiện được 80 , 90%. Người bệnh cần phải kết hợp với việc thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt để có thể ngăn ngừa nguy cơ tái phát hiệu quả.
Hầu hết với các tình trạng bệnh liên quan đến xương khớp người bệnh thường suy nghĩ ngay đến bệnh viện điều trị đầu tiên. Ưu điểm của phương pháp này chính là đem đến hiệu quả vô cùng nhanh chóng tuy nhiên vẫn có thể tồn tại nhiều tác dụng nên người bệnh cần phải cực kỳ chú ý.
Sử dụng các phương pháp Tây Y trong điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng đem đến hiệu quả cải thiện nhanh chóng
Việc dùng thuốc Tây nhằm mục đích giảm đau, chống viêm, ngăn ngừa các nguy cơ lây lan sang các khu vực lân cận. Tuỳ vào từng tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc khác nhau. Một số loại thuốc thường được chỉ định như
Tuy nhiên dùng thuốc Tây chỉ được chỉ định trong một thời gian ngắn và chỉ mang tính chất cải thiện bệnh chứ không mang mục đích điều trị bệnh hoàn toàn. Bên cạnh đó một số loại thuốc còn có thể gây ra các tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn ngủ, buồn nôn nên người bệnh cần chú ý và nghỉ ngơi nhiều hơn khi dùng thuốc.
Người bệnh cần chú ý dùng thuốc đúng theo chỉ định liều dùng từ bác sĩ do việc làm dụng thuốc quá mức có thể gây ra một số vấn đề cho hệ tiêu hoá và hễ miễn dịch. Đồng thời việc dùng thuốc có mức có thể gây nhờn thuốc khiến cho việc điều trị gặp thêm rất nhiều khó khăn.
Thường vật lý trị liệu là phương pháp được bác sĩ khuyến khích nhiều hơn đặc biệt với tình trạng bệnh chưa quá trầm trọng do có nhiều ưu điểm mà không hề gây ra tác dụng phụ. Bên cạnh đó các phương pháp này cũng hướng tới việc cố định lại các đĩa đệm bị lệch về lại với vị trí ban đầu, từ đó hỗ trợ cải thiện bệnh một cách lâu dài nhất.
Đặc biệt với những giai đoạn đầu của tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng nếu ở giai đoạn đầu có thể điều trị hoàn toàn bằng vật lý trị liệu mà không cần dùng đến các loại thuốc. Một số phương pháp vật lý trị liệu thường được dùng như
Tuy nhiên với các phương pháp này người bệnh nên thực hiện tại các bệnh viện uy tín, không nên tự thực hiện tại nhà vì cần có các dụng cụ hỗ trợ.
Thường chỉ 5 – 10% người bệnh được yêu cầu phẫu thuật thường là khi bệnh đã quá nặng hoặc việc điều trị bằng thuốc đã không đem lại những hiệu quả tốt. Phẫu thuật có thể loại bỏ nhân nhầy nhanh chóng, cải thiện tình trạng chèn ép lên các dây thần kinh từ đó giảm các cơn đau và các biến chứng nguy hiểm khác hiệu quả.
Ưu điểm của phương pháp này là có thể điều trị bệnh cực kỳ hiệu quả, ngăn ngừa nguy cơ tái phát gần như là tuyệt đối. Tuy nhiên chi phí phẫu thuật thắt lưng thường khá cao đồng thời có thể xảy ra nhiều biến chứng trong phẫu thuật nếu lựa chọn các bệnh viện kém chất lượng.
Các phương pháp phẫu thuật thường được dùng như
Với các biện pháp hỗ trợ người bệnh có thể thực hiện tại nhà mỗi ngày để hỗ trợ quá trình điều trị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng hiệu quả nhanh chóng. Ưu điểm của các phương pháp này là có độ an toàn cao, không có tác dụng phụ tuy nhiên chỉ mang tính chất hỗ trợ hoặc cải thiện bệnh, không có tác dụng độc lập điều trị bệnh hoàn toàn.
Mang đai lưng giúp người bệnh có thể cải thiện được tư thế và đưa các đĩa đệm về đúng vị trí
Một số phương pháp có thể thực hiện như
Người bệnh có thể cải thiện tình trạng đau nhức bằng một số bài tập đơn giản tại nhà đơn giản. Kết hợp cùng các phương pháp phía trên và chế độ sinh hoạt ổn định có thể điều trị bệnh nhanh chóng và ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh sau điều trị rất tốt.
Chuẩn bị: 1 con lăn
Chuẩn bị: 1 quả bóng
Chuẩn bị: 1 dây co có độ đàn hồi lớn
Với các trường hợp thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng không quá trầm trọng người bệnh có thể sử dụng các phương pháp Đông Y. Ưu điểm của Đông y là cực kỳ an toàn, tác động trực tiếp đến các kinh huyệt, hỗ trợ lưu thông máu từ đó giảm đau và tê bì thắt lưng nhanh chóng.
Tuy nhiên phương pháp này thường không phù hợp với những tình trạng bệnh đang trong giai đoạn nguy hiểm vì phải thực sự kiên trì điều trị mới đem lại hiệu quả. Một số phương pháp thường được dùng trong điều trị Đông y như dùng thuốc sắc, châm cứu, bấm huyệt, cấy chỉ..
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng là căn bệnh liên quan đến xương khớp, vì vậy không quá khó để có thể phòng tránh bệnh này. Chỉ cần thay đổi một chút về chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng mỗi ngày người bệnh hoàn toàn có thể ngăn ngừa nguy cơ mắc căn bệnh nguy hiểm này một cách hiệu quả.
Lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe sẽ giúp cải thiện chức năng vận động của cơ thể hiệu quả
Các vấn đề người bệnh cần chú ý để có thể phòng tránh bệnh này hiệu quả bao gồm
Với những chia sẻ trên đây hy vọng đã đem đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích về tình trạng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Thường xuyên đi kiểm tra sức khoẻ định kỳ sẽ là phương pháp hiệu quả nhất để sớm phát hiện các nguy cơ gây bệnh tiềm ẩn đồng thời giúp bảo vệ sức khoẻ ở mức ổn định nhất.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
Chủ đề liên quan: