Thông thường, các trường hợp dị vật vùng tai mũi họng được bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng thămkhám, có trường hợp được lấy bỏ dễ dàng, không để lại biến chứng như dị vật tai, dị vật mũi.
Tuynhiên, có những trường hợp phải được xử trí cấp cứu, thậm chí là cấp cứu khẩn cấp. Nếu không đượcxử trí đúng và kịp thời, dị vật tai mũi họng có thể gây những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng:ngạt thở cấp (hay gặp trong dị vật đường thở), áp-xe thành họng, hạ họng (hay gặp trong dị vật tạihọng, hạ họng), áp-xe thực quản (gặp trong dị vật thực quản), viêm xoang (gặp trong dị vật tại hốcmũi), thủng màng nhĩ đối với dị vật tai.
| Biện pháp vỗ lưng và ép bụng cấp cứu dị vật đường thở với người lớn |
Tai gồm 3 phần: tai ngoài, tai giữa, tai trong. Ống tai ngoài được cấu tạo bởi ống tai sụn ởngoài và ống tai xương ở trong. Phần tiếp nối giữa ống tai ngoài và ống tai xương rất hẹp. Dị vậtthường bị kẹt ở vị trí này, gây khó khăn cho việc lấy. Những hành động cố gắng lấy dị vật của chamẹ trẻ có thể đẩy dị vật vào sâu hơn hoặc dễ gây tổn thương màng nhĩ.
Những dị vật thường gặp: hạt cườm, đồ chơi, côn trùng sống. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhânthường không có triệu chứng gì khó chịu. Trẻ em thường được khám và phát hiện tình cờ.
Những cách lấy dị vật thường được áp dụng: bơm rửa bằng nước, dùng kẹp gắp, dụng cụ có móc đểkéo dị vật, ống hút. Đặc biệt, dị vật côn trùng sống có thể sơ cứu bằng nhỏ nước muối hoặc nướcsạch vào tai, nằm nghiêng về bên đối diện để côn trùng có thể tự bò ra ngoài, đối với cơ sở y tếnên giết ch*t côn trùng trước khi lấy ra bằng lidocain 2%.
Lưu ý: cần có dụng cụ thích hợp, ánh sáng tốt, bệnh nhân hợp tác, kinh nghiệm của bác sĩ lànhững yếu tố quan trọng để lấy dị vật ra một cách dễ dàng.
Mũi gồm 2 hốc mũi được chia cách bởi vách ngăn ở giữa. Mỗi hốc mũi có các cuốn mũi và khe mũidưới, giữa, trên. Dị vật ở mũi là bệnh thường gặp ở trẻ em với biểu hiện chảy mũi một bên và có mùihôi. Dị vật mũi có thể là: hạt cườm, mảnh đồ chơi, sỏi, nến, đồ ăn, cục pin. Chúng thường nằm ở vịtrí sàn mũi.
Trước khi lấy dị vật cần nhỏ Thu*c để giảm phù nề, tê tại chỗ. Nếu dị vật là cục pin thì cầnphải được lấy ra khỏi mũi càng sớm càng tốt vì pin bị phân hủy bởi dịch mũi gây hoại tử mô xungquanh.
Lưu ý: trong khi cố gắng lấy dị vật có nguy cơ đẩy dị vật từ mũi vào trong, rớt xuống họng tạora dị vật đường thở rất nguy hiểm.
Cấu trúc họng gồm nhiều khe, rãnh, hố nên dị vật dễ rơi vào các vị trí như cắm vào amydal, rơivào hố lưỡi thanh thiệt, xoang lê 2 bên. Dị vật hay gặp nhất do thức ăn có xương, nhai nuốt vội dẫnđến hóc xương cá, xương gà, trẻ em cho đồ chơi vào miệng. Triệu chứng nổi bật nhất khi mắc dị vật ởhọng là nuốt vướng, đau. Khi bị dị vật ở họng không nên dùng ngón tay móc họng vì dễ gây tổn thươngniêm mạc, đẩy dị vật sâu hoặc gãy đầu ngoài dị vật khiến việc tìm dị vật càng khó khăn hơn. Do đó,khi bị mắc dị vật trong họng, bệnh nhân nên đến ngay cở sở y tế chuyên khoa tai mũi họng để đượclấy dị vật ra càng sớm càng tốt.
Để phòng tránh dị vật trong họng, việc chế biến thức ăn và cách ăn uống rất quan trọng, khôngnên ăn đồ ăn có xương lẫn với các thức ăn mềm dễ trôi như canh dưa cá, bún cá, bún sườn, cần phảithận trọng khi ăn uống, nhai kỹ thức ăn, nhất là thức ăn có xươngnhỏ.
Chủ đề liên quan:
Alobacsi.vn biến chứng cách xử trí dị vật dị vật tai họng mũi họng sơ cứu Tai Mũi tai mũi họng xử trí