Đau đầu được xem là một trong những triệu chứng bệnh tật phổ biến nhất hiện nay. Đặc biệt, tình trạng đau nửa đầu
Chính vì “quen mặt” với tình trạng này mà nhiều người thường chịu đựng hoặc hòa hoãn bằng Thu*c giảm đau khiến cơn đau đầu tái diễn thường xuyên và tăng nặng, trở thành căn bệnh mãn tính và gây ra những di chứng nặng nề cho sức khỏe.
Căng thẳng, mất ngủ…“đồng hành” cùng cơn đau đầu
Tìm đến phòng khám sau 3 tháng chịu đựng đau nửa đầu, chị T.T.Hoa (45 tuổi, TP.HCM) kể, mỗi lần cơn đau đầu xuất hiện chị có cảm giác như búa bổ kéo dài nhiều giờ, thậm chí cả ngày. Tình trạng này làm chị mệt mỏi, mất ngủ và không tập trung làm việc được. Những tưởng dùng Thu*c giảm đau thì tình trạng này sẽ khỏi nhưng thực tế cơn đau đầu của chị vẫn tiếp diễn và có xu hướng nặng hơn.
Một bệnh nhân nam (38 tuổi, Đồng Nai) cũng chia sẻ, mỗi lần cơn đau nửa đầu tái diễn là anh lại phải xin nghỉ phép vì chỉ cần nhìn vào màn hình máy tính là cơn đau càng nặng nề hơn.
Theo thống kê, hiện có khoảng 11% dân số thế giới đang phải đối mặt với chứng đau đầu, đau nửa đầu, trong đó, phụ nữ chiếm tới 3/4. Tại nước ta, theo số liệu từ các phòng khám về bệnh lý thần kinh, có đến 60% bệnh nhân gặp phải bệnh cảnh đau đầu.
Tác động từ cuộc sống hiện đại như môi trường ô nhiễm, căng thẳng, thực phẩm độc hại…khiến tình trạng đau đầu, đau nửa đầu ngày càng phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ, nhân viên văn phòng, người chịu nhiều áp lực…Những cơn đau này thường được bệnh nhân diễn tả đau nhói nửa đầu, có khi cả đầu, đau theo nhịp mạch đập, xuất hiện đột ngột và kéo dài nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày. Thêm nữa, người bệnh còn phải chịu đựng một loạt các rối loạn đi kèm như cứng cơ cổ, nhạy cảm với âm thanh, ánh sáng, nôn, tiêu chảy…Từ đó, khiến nhiều người lâm vào tình trạng mệt mỏi, mất tập trung, stress, mất ngủ.
Tuy nhiên, trong số những bệnh nhân bị đau nửa đầu, đa phần đều chịu đựng để cơn đau tự hết hoặc mua Thu*c giảm đau “hòa hoãn”. Chính điều này khiến những cơn đau đầu cấp thường xuyên tái diễn và dần trở thành mãn tính, khó điều trị.
Tăng nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý nguy hiểm
Phân tích dưới góc độ sinh học phân tử, các nhà khoa học nhận định: đau đầu, đau nửa đầu có liên quan chặt chẽ đến tình trạng stress, căng thẳng... làm tăng sinh quá mức các gốc tự do. Chúng tấn công hầu khắp cơ thể nhưng tập trung nhiều nhất ở những nơi tiêu thụ nhiều oxy, đặc biệt là mạch máu não.
Các gốc tự do “phối hợp” cùng các hóa chất trung gian sinh ra trong quá trình chuyển hóa ở não làm khởi phát quá trình viêm và sản sinh các chất gây giãn mạch. Tình trạng này khi xảy ra quá mức sẽ làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu. Những cơ chế phức tạp này dẫn đến các rối loạn vận mạch, khiến mạch máu não giãn nở, biến đổi bất thường và gây nên cơn đau nửa đầu.
Đau đầu, đau nửa đầu không chỉ gây rối nhiễu cuộc sống mà còn là nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như trầm cảm, suy thoái võng mạc, mù, đặc biệt là đột quỵ. Theo nghiên cứu của ĐH Washington (Mỹ),
nguy cơ đột quỵ sẽ tăng gấp 2,16 lần ở người bị đau nửa đầu.
Điều này là do khi cơn đau nửa đầu xuất hiện, mạch máu co lại dẫn đến giảm lưu lượng máu. Qúa trình này cũng có thể là nguyên nhân gây ra sự biến đổi trong máu, hình thành cục huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu. Những đối tượng có nguy cơ cao như bị xơ vữa động mạch, mất ngủ thì đột quỵ do đau nửa đầu càng dễ dàng xảy ra hơn.
Giải pháp tự nhiên kiểm soát cơn đau nửa đầu
Thay vì chịu đựng những cơn đau đầu, đau nửa đầu, người bệnh nên có biện pháp dự phòng, khắc phục cơn đau đầu từ sớm:
Điều chỉnh lối sống, sinh hoạt: nên hạn chế căng thẳng, stress, sắp xếp công việc hợp lý, ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi đúng cách, không lạm dụng máy tính, nghe nhạc với âm lượng quá lớn…
Chế độ dinh dưỡng và tập luyện: áp dụng chế độ ăn giàu magiê, canxi, uống nhiều nước; hạn chế các thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, chiên xào, nước ngọt có ga; nên vận động thường xuyên với các môn thể thao như bơi, cầu lông, chạy bộ, yoga, đạp xe…
Chống gốc tự do bằng tinh chất thiên nhiên từ Blueberry (xuất xứ Bắc Mỹ): nhiều nghiên cứu chỉ ra, các men chống gốc tự do ở người bị đau nửa đầu thấp hơn nhiều so với người bình thường, chưa kể theo tuổi tác, khả năng chống gốc tự do của cơ thể càng suy yếu. Do đó, bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý và thay đổi lối sống, cần có chế độ chăm sóc đặc biệt cho não trước sự tấn công của các gốc tự do.
Các nhà khoa học Mỹ đã tìm thấy hoạt chất sinh học thiên nhiên Anthocyanin và Pterostilbene trong
Blueberry (nguồn gốc từ Bắc Mỹ) được biết đến với khả năng nổi trội chống gốc tự do. Hai hoạt chất này có trọng lượng phân tử nhỏ, dễ dàng vượt qua hàng rào máu não vừa trung hòa gốc tự do và kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên của cơ thể.
Từ đó, góp phần ngăn chặn quá trình xơ vữa mạch máu, chống lại quá trình viêm và nuôi dưỡng mạch máu não, giúp phòng và cải thiện hiệu quả đau đầu, đau nửa đầu. Nhờ có vai trò nuôi dưỡng mạch máu, bảo vệ tế bào thần kinh, tinh chất
Blueberry còn giúp hoạt động não trơn tru, máu lưu thông nuôi não đảm bảo, giúp ngăn
nguy cơ đột quỵ.
PGS.TS. Vũ Anh Nhị
(
Chủ tịch Hội Thần kinh học TP. HCM)