Là bệnh ngoài da phổ biến do vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes gây ra.
Các đốm hắc lào thường xảy ra ở da đầu (nấm da capitis), vùng bẹn (nấm da đùi, còn được gọi là ngứa jock), hoặc chân (nấm da chân).
Bệnh biểu hiện là những vết mẩn đỏ có giới hạn rõ (những vết tròn như đồng xu), trên bề mặt nổi nhiều mụn nước như phỏng, tập trung ở rìa của tổn thương.
Bệnh có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với người, động vật bị nhiễm bệnh hoặc tiếp xúc với các vật thể có chứa vi nấm như bàn chải, giường, quần áo hoặc tóc.
Triệu chứng
Ngứa, nổi mẩn đỏ, có mụn nước, vùng có nấm thường tròn như đồng tiền.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Cạo vảy da từ tổn thương để xét nghiệm soi tìm sợi nấm hoặc nuôi cấy để xác định loài nấm.
Điều trị
Hầu hết các trường hợp được điều trị bằng thuốc thoa tại chỗ như: Miconazole (Monistat), Clotrimazole (Mycelex), Ketoconazol (Nizoral), hoặc Terbinafine (Lamisil).
Nếu có nhiều vùng da bị bệnh hoặc vết tổn thương da lớn, thuốc uống sẽ được sử dụng, bao gồm Terbinafine (Lamisil) hoặc Itraconazole (Sporanox).
Cần có biện pháp phòng ngừa để tránh tái nhiễm như: vệ sinh tốt, rửa tay sau khi tiếp xúc với bụi bẩn hoặc động vật, hạn chế tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh.
Bệnh hắc lào (hay còn gọi là lác) là bệnh do vi nấm gây ra, tùy theo vị trí bị bệnh trên cơ thể, người ta phân ra các loại nấm bẹn, nấm thân, nấm mặt, nấm chân...
Tác nhân gây bệnh thuộc nhóm Dermatophytes và thường gặp nhất là 2 loại: Trychophyton và Epidermophyton.
Đây là một bệnh ngoài da phổ biến.
Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên thường gặp ở tuổi thanh thiếu niên và trung niên, nam nhiều hơn nữ, ở những người làm việc trong môi trường ẩm ướt, ra mồ hôi nhiều, bơi lội, hay vệ sinh kém.
Đường lây truyền chính thường từ người; ngoài ra có thể gặp từ gia súc (chó, mèo…), đất.
Sống trong môi trường ẩm ướt, không hợp vệ sinh tạo điều kiện để vi nấm cạn sinh sôi và phát triển gây bệnh hắc lào.
Người ra nhiều mồ hôi nhưng lại lười vệ sinh thân thể, là cơ hội lý tưởng cho sự phát triển của các vi nấm gây bệnh, trong đó có bệnh hắc lào.
Người thường xuyên bơi lội trong những vùng nước bẩn.
Trong nước có rất nhiều vi khuẩn, vi nấm gây bệnh có thể xâm nhập vào da.
Tiếp xúc hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân với bệnh nhân hắc lào cũng là một nguyên nhân gây bệnh.
Hắc lào thường hay tái phát do dùng thuốc không đúng cách hay do không diệt nguồn lây.
Để hạn chế tái phát, bên cạnh dùng thuốc đúng chỉ định cần phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như áo quần, mùng mền, chiếu gối… bằng cách luộc nước sôi 100oC trong vòng 15 phút, rắc bột chống nấm hay bôi Iod 2% hai ngày một lần.
Đối với người lành chưa mắc bệnh, không nên mặc chung quần áo với người khác, không giao hợp với người lạ, tránh làm việc ở những nơi ẩm ướt, ra mồ hôi nhiều, nếu cần phải giữ khô, nhất là nếp gấp.
Khi đã bị bệnh, nếu nhẹ chỉ cần bôi thuốc đúng chỉ định, lựa chọn thuốc thích hợp tùy điều kiện địa phương và bệnh nhân.
Nếu có tái phát hay biến chứng nên đến bác sĩ chuyên khoa.
Điều quan trọng là phải diệt nguồn lây.
Gần đây có nhiều loại thuốc kháng nấm mới có thể dùng tại chỗ hay uống.
Thuốc bôi có dẫn xuất của Imidazole như Econazole, Miconazole, Clotrimazole… bôi 2 lần/ngày.
Đặc biệt Ketoconazole chỉ cần bôi 1 lần/ngày.
Những thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột da, viêm tấy, nhưng có thể gây dị ứng nhẹ.
Tuy nhiên, dị ứng này sẽ giảm và hết khi ngưng bôi thuốc hay dùng thuốc chống dị ứng.
Trong trường hợp nấm tái phát nhiều lần hay nhiều vị trí, thường sử dụng thuốc uống như Griseofulvin, Ketoconazole (Nizoral), Itraconazole (Sporal), Fluconazole…
Tuy nhiên, cần cẩn thận khi sử dụng thuốc chống nấm toàn thân do thuốc có tác dụng phụ.
Thuốc được sử dụng hạn chế ở những người có bệnh nội khoa mãn tính như gan, thận…
Khi phối hợp với các thuốc khác cần phải thận trọng, có sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, tránh những biến chứng nặng nề.
Lưu ý: Thông tin về bệnh chỉ mang tính chất tham khảo.