Rối loạn lưỡng cực là một bệnh tâm thần đặc trưng bởi tâm trạng bất ổn, còn được gọi là bệnh hưng - trầm cảm.
Người bệnh chuyển từ cảm xúc hưng phấn (hưng cảm) sang cảm xúc ức chế (trầm cảm).
Bệnh có tính chất chu kỳ xen kẽ giữa hưng phấn và ức chế.
Rối loạn lưỡng cực có thể rất nghiêm trọng và dẫn đến ý nghĩ và hành động tự sát.
Triệu chứng
Trầm cảm, tuyệt vọng, có ý nghĩ tự tử, tự tử, mất ngủ, mệt mỏi, dễ bị kích động, bồn chồn, dư thừa năng lượng, hành động bốc đồng, thiếu thận trọng.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Tư vấn tâm thần thường được thực hiện để xác định chẩn đoán.
Điều trị
Điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Điều trị bao gồm: tư vấn tâm lý, liệu pháp Lithium, thuốc chống trầm cảm, thuốc ổn định tâm trạngvà/hoặc các thuốc chống loạn thần.
Bệnh nhân có ý nghĩ tự tử cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Rối loạn cảm xúc lưỡng cực là một rối loạn cảm xúc mãn tính, đặc trưng bởi các giai đoạn hưng cảm hoặc hưng cảm nhẹ xen kẽ hay đi kèm với các giai đoạn trầm cảm.
Rối loạn cảm xúc lưỡng cực gặp với tỷ lệ 0,5-2,5% dân số, thường khởi phát ở độ tuổi trẻ 20-30.
Nguyên nhân đích thực của bệnh hiện nay vẫn chưa biết.
Tuy nhiên các nghiên cứu khoa học cho thấy có sự mất cân bằng sinh hoá trong não đặc biệt là hệ Norepinephrine, Serotonin và các chất sinh hoá khác.
Yếu tố di truyền cũng được đề cập.
Rối loạn cảm xúc lưỡng cực cần điều trị dự phòng tái cơn.
Cần chú ý đến chế độ sinh hoạt, công tác, nghỉ ngơi của người bệnh, đặc biệt tránh căng thẳng về cảm xúc.
Phát hiện và điều trị sớm ngay từ khi có triệu chứng đầu tiên: rối loạn giấc ngủ, tăng hoạt động, tăng nhu cầu giao tiếp, tăng sức mạnh và nghị lực rõ rệt so với trạng thái thông thường.
Giáo dục cho gia đình và bệnh nhân hiểu biết, quan tâm về tầm quan trọng của điều trị thuốc lâu dài rối loạn cảm xúc lưỡng cực.
1.
Giai đoạn hưng cảm:
Đơn trị liệu: Trong trường hợp hưng cảm chỉ ở mức nhẹ đến trung bình
Các thuốc chỉnh khí sắc: Bác sĩ có thể lựa chọn cho bạn một trong các thuốc sau:
Valproate: depakin 200-600mg/ngày
Carbamazepine: 200-600mg/ngày
Các thuốc chống loạn thần: Chọn một trong các thuốc sau
Olanzapine: 20-30mg/ngày
Chlorpromazine: 200-400mg/ngày
Haloperidone: 10-20mg/ngày
Risperidone: 2-6mg/ngày
Amisulpride: 400-800mg/ngày
Đa trị liệu: Trong trường hợp hưng cảm mức độ nặng hoặc có biểu hiện loạn thần.
Có thể phối hợp thuốc chống co giật (Valproate, Carbamazepam) với thuốc chống loạn thần.
2.
Giai đoạn trầm cảm:
Có thể phối hợp thuốc chống co giật, thuốc chống loạn thần không điển hình với thuốc chống trầm cảm.Điều trị có thể chọn một trong các thuốc sau:
ValproateDepakin: 200-400mg/ngày
Carbamazepine: 200-400mg/ngày
Phối hợp với các thuốc chống loạn thần:
Quetiapine: 100-300mg/ngày hoặc
Olanzapine: 10-30mg/ngày
Phối hợp với các thuốc chống trầm cảm:
Amitriptylin: 50-100mg/ngày
Sertaline: 50-100mg/ngày
Mirtazapine: 30-60mg/ngày
Trong trường hợp người bị bệnh trầm cảm có ý tưởng và hành vi tự sát mãnh liệt hoặc không đáp ứng trị liệu, cần nhập viện điều trị nội trú và sử dụng liệu pháp sốc điện kết hợp sẽ cho kết quả tốt...
Lưu ý: Thông tin về bệnh chỉ mang tính chất tham khảo.