Vòm họng là đoạn nối mũi với họng.
Ung thư vòm họng có thể phát triển nhanh hoặc chậm.
Ung thư phát triển nhanh có thể phá hủy các mô bình thường ở xung quanh và lan sang các khu vực khác của cơ thể (di căn).
Người châu Á và Bắc Phi có nguy cơ bị ung thư vòm họng cao.
Hút thuốc, uống rượu quá nhiều, không khí ô nhiễm và nhiễm độc mũi - họng có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng.
Bệnh rất khó được phát hiện và thông thường, khi phát hiện, khối u đã phát triển lớn.
Triệu chứng
Chảy nước mũi, đau mũi, đau xoang, viêm xoang tái diễn, đau đầu và cổ, sưng hạch bạch huyết ở cổ.
Chẩn đoán
Hỏi bệnh sử và khám thực thể.
Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan), chụp cộng hưởng từ (MRI) khi nghi ngờ ung thư.
Xét nghiệm sợi quang (Fiber-optic), sinh thiết tế bào vòm họng để xác định chẩn đoán.
Các xét nghiệm bổ sung có thể được yêu cầu.
Điều trị
Điều trị phụ thuộc vào mức độ của bệnh, có thể bao gồm: hóa trị, xạ trị và/hoặc phẫu thuật.
Bệnh ung thư vòm họng ở nước ta có tỷ lệ cao, đứng hàng đầu trong các bệnh ung thư đầu cổ, đứng hàng thứ 5 trong các bệnh ung thư nói chung.
Nhưng các triệu chứng lại không điển hình, hầu hết là các triệu chứng của các cơ quan lân cận như: tai, mũi, thần kinh, hạch… do đó việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn.
Cần phát hiện sớm, điều trị kịp thời để cứu sống bệnh nhân.
Thế giới: Ung thư vòm mũi họng xuất hiện nhiều ở Trung Quốc, Châu Phi và một số nước Đông Nam Á, rất hiếm gặp ở Châu Âu, Châu Mỹ.
Đặc biệt là vùng Quảng Đông (Trung Quốc) gặp nhiều với tỷ lệ: 30 - 45 bệnh nhân/100.000 dân/năm.
Người ta còn gọi ung thư vòm họng là u.
Việt Nam: Vẫn chưa có một thống kê đầy đủ, chính xác.
Nhưng theo thống kê của Bệnh viện K - Hà Nội (1998) thì ung thư vòm họng đứng hàng thứ 5 sau ung thư phổi, tử cung, buồng trứng, vú, ung thư gan và là bệnh đứng đầu trong các ung thư vùng đầu, cổ với tỷ lệ: 9 - 10 bệnh nhân/100.000 dân/năm.
Giới tính: Hay gặp ở nam giới, tỷ lệ nam/nữ: 2 - 3/1.
Tuổi: Bệnh thường xuất hiện từ 20 tới 65 tuổi, sau 65 tuổi tỷ lệ bệnh giảm dần.
Nguyên nhân gây ra UTVH cho tới nay chưa được xác định rõ ràng tuy vậy có rất nhiều giả thiết:
Do virus:Virus Epstein - Barr có liên quan đến ung thư vòm họng.Qua nhiều nghiên cứu thấy ung thư vòm họng có liên quan đến virus Epstein – Barr (EBV).
Kháng thể chống virus EBV cao ở các bệnh nhân ung thư vòm họng loại biểu mô không biệt hoá.
Yếu tố di truyền.Nhiều trường hợp ung thư vòm họng được phát hiện trong một gia đình.
Tỉ lệ tăng cao của kháng nguyên HL - A2 ở vị trí thứ nhất và sự thiếu hụt ở vị trí thứ hai của kháng nguyên BW46 hình như tạo điều kiện thuận lợi cho sự xuất hiện ung thư vòm họng.
Do môi trường.Môi trường tác động gây bệnh ung thư vòm họng.Kiều dân Trung Quốc di tản sang Mỹ ít bị ung thư vòm họng hơn ở trong nước làm cho người ta nghĩ tới vai trò của môi trường tác động vào bệnh này.
Tổn thương chức năng tế bào lympho T kèm theo nhiễm EBV mãn tính là hai yếu tố nguy cơ cao đã được xác định.
Thức ăn và cách chế biến được cho có liên quan tới ung thư vòm họng.
Thức ăn chế biến qua các khâu lên men như rượu, bia, cá muối, dưa khú, nước mắm có chứa nhiều chất Nitrosamin có liên quan đến một số loại ung thư của đường tiêu hoá, và ung thư vòm họng.
Tuổi:Ung thư vòm họng có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thấp nhất là 5 tuổi và cao nhất là 85 tuổi.
Tuy nhiên, lứa tuổi hay gặp nhất từ 30 - 55 chiếm tỉ lệ 70%.
Giới:Bệnh gặp ở cả hai giới, tuy nhiên tỉ lệ nam/nữ = 2,5/1.
Để phòng bệnh chúng ta nên thực hiện một số phương pháp sau:
Kiểm tra sức khoẻ định kỳ: Đây là phương pháp giúp bạan phòng tránh và bảo vệ sức khỏe một cách nhanh chóng nhất và cũng là khoa họcnhất.
Chỉ tính riêng đối với căn bệnh ung thư vòm họng, việc chẩn đoán bệnh thường rất bị chậm trễ bởi vì do đặc điểm về vị trí giải phẫu khó khăn trong việc khám, các triệu chứng của bệnh lại thường “vay mượn” các của các bệnh về Tai - Mũi- Họng khác.
Hơn thế nữa, khi bệnh ở giai đoạn đầu, những người bệnh thường nghĩ đơn giản là mình chỉ bị đau họng hay rát họng đơn thuần do vậy mà mua thuốc uống chứ không tới các cơ sở y tế khám chữa, tạo cơ hội cho bệnh phát triển nặng hơn.
Nếu như bệnh ung thư vòm họng được chẩn đoán ở giai đoạn sớm thì khả năng chữa trị khỏi bệnh là rất cao trung bình là 70-90%, tuy nhiên nếu như bệnh chẩn đoán bệnh ở giai đoạn muộn thì tỷ lệ chữa khỏi chỉ còn khoảng 15-10%.
Chính vì vậy mà bạn nên chú ý thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, đây là một cách có thể giúp bạn phát hiện sớm những vấn đề sức khỏe một cách nhanh nhất và chính xác.
Điều trị sớm các bệnh về tai mũi họng:
Bạn không nên chủ quan khi có các biểu hiện bất thường ở tai mũi họng, bạn cần phải tới các cơ sở y tế để khám chữa.
Bởi vì để trong một thời gian lâu, các bệnh thông thường này có thể phát triển, ảnh hưởng tới sức khỏe và biến chứng thành nhiều bệnh khác đặc biệt là ung thư vòm họng.
Hoạt động thể dục thể thao:
Theo khuyến cáo của các nhà chuyên môn, để nâng cao sức khỏe chúng ta cần phải chú ý tới tập luyện, rèn luyện thể dục và có một chế độ làm việc, sinh hoạt cá nhân hợp lý.Nên vận động thể dục thể thao khoảng 30 phút trong mỗi ngày.
Những hoạt động này không những giúp bạn cảm thấy thoải mái, giải tỏa được stress mà còn giúp cơ thể đốt cháy được lượngmỡ thừa, tăng khả năng miễn dịch với các loại bệnh tật.
Từ đó cho đến nay, cùng với những tiến bộ của các ngành khoa học trong đó có Y học đã giúp các nhà nghiên cứu, các bác sĩtìm ra được nhiều phương pháp khác với những hiệu quả khác nhau.
Dưới đây là một số phương pháp được áp dụng trong điều trị ung thư vòm họng:
Xạ trị đơn thuần:
Chỉ định cho các giai đoạn sớm T1, T2, N0, N1, M0
Kỹ thuật xạ trị: Dùng liều 2Gy ngày, 10Gy tuần, tổng liều xạ cho T1, T2: 65 - 70Gy; N0: 50Gy; N1: 60 - 65Gy.
Hoá trị kết hợp với xạ trị:
Chỉ định cho các giai đoạn muộn T3, T4, N2, N3 và một số trường hợp M1.
Các hoá chất chủ yếu theo phác đồ 5FU kết hợp với Cisplatine, ba đợt sau đó chuyển sang xạ trị phối hợp.
Kỹ thuật xạ trị như trên, tổng liều xạ cho T3, T4 từ 70 - 75Gy; N2, N3 trung bình 65 - 70Gy, thời gian 7 - 8 tuần.
Phẫu thuật
Chỉ định cho các trường hợp hạch còn sót lại sau xạ trị 2 tháng.
Lưu ý: Thông tin về bệnh chỉ mang tính chất tham khảo.