Phát ban kinh niên (Lyme)

Tóm tắt bệnh Phát ban kinh niên (Lyme)

Là bệnh lây truyền do ve đốt, tác nhân gây bệnh là xoắn khuẩn Borrelia burgdorferi (B.b).

Nếu không được điều trị, bệnh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim, não, khớp và thần kinh.

Triệu chứng

Giai đoạn 1: Phát ban tại các vết cắn, đau đầu, sốt, đau cơ.

Giai đoạn 2: Phát ban lan rộng, đau cơ, đau khớp, tim đập nhanh, chóng mặt, yếu cơ mặt, đau đầu dữ dội, rối loạn, cứng cổ, viêm màng não, mất trí nhớ, trầm cảm.

Giai đoạn 3: Đau khớp, sưng khớp (đặc biệt là khớp gối), tê, mất trí nhớ.

Chẩn đoán

Hỏi bệnh sử và khám thực thể.

Xét nghiệm máu, chụp cắt lớp vi tính (CT Scan), điện tâm đồ (EKG), phân tích nước tiểu (UA) và X-quang.

Kiểm tra bổ sung có thể được yêu cầu.

Điều trị

Thuốc kháng sinh (Doxycycline, Amoxicillin, hoặc Cefuroxim axetil) được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh Lyme.

Các kháng sinh cụ thể được sử dụng phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh và các triệu chứng.

Trường hợp nặng cần dùng thuốc kháng sinh tiêm tĩnh mạch.

Thuốc giảm đau như Acetaminophen (Tylenol), và các thuốc chống viêm không Steroid/NSAIDs (Ibuprofen/Motrin hoặc Advil, naproxen/Naprosyn) đôi khi được dùng để giảm cứng khớp.

Tổng quan bệnh Phát ban kinh niên (Lyme)

Bệnh Lyme là một bệnh lây truyền từ động vật sang người (do ve đốt), tác nhân gây bệnh là do xoắn khuẩn Borrelia burgdorferi (B.b).

Bệnh gây thương tổn chủ yếu ở da, hệ thần kinh, tim và khớp.

Taylor (1876), Buchwald (1883) rồi Pick (1894) đã mô tả là bệnh teo da không rõ nguyên nhân, sau đó Kaposi (1897) gọi là viêm da teo.

Herxheimer và Hartmann (1902) gọi là viêm da viễn đoạn mãn tính teo, hay là bệnhPick- Herxheimer.

Trước đây hay gặp ở vùng Trung Âu và Alsacl (Pháp); gần đây hay gặp Lyme ở bang Connecticut (Mỹ) bệnh được mang tên là bệnh Lyme.

Nguyên nhân bệnh Phát ban kinh niên (Lyme)

Xoắn khuẩn Borelia Burgdorferi dài từ 10 - 30µm, rộng từ 0,2 - 0,25µm.

Khác với T.pallidum, B.burgdorferi có thể nuôi cấy được ở môi trường nhân tạo, chu kỳ sinh sản (khi ở nhiệt độ 30 - 34 độC) là 7- 20 giờ.

Mầm bệnh có thể tìm thấy ở trong máu, da, dịch não tuỷ, mắt, dịch khớp và cơ tim ở bệnh nhân Lyme.

Phòng ngừa bệnh Phát ban kinh niên (Lyme)

Công nhân lâm nghiệp, chăn nuôi gia súc trên đồng cỏ cần lưu ý phòng tránh ve đốt gây nhiễm bệnh.

Điều trị bệnh Phát ban kinh niên (Lyme)

Phác đồ Sterre (1989):Thời kỳ sớm (thời kỳ 1, 2 không có tổn thương nặng).

Người lớn:

Amoxilline 500 mg x 4 viên/ngày (chia làm 4 lần trong ngày) x 10 - 30 ngày.

Tetracyclin 250 mg x 4 viên/ngày (chia làm 4 lần trong ngày) x 10 - 30 ngày.

Doxycyclin 100 mg x 2 viên/ngày (chia làm 2 lần trong ngày) x 10 - 30 ngày.

Trẻ em ( 8 tuổi):

Amoxilline hoặc Penicilline 250 mg x 3 lần trong ngày hoặc 20 mg/kg/ngày.

Chia nhiều lần x 10 - 30 ngày.

Khi bệnh có biểu hiện ở hệ thống thần kinh, tim, khớp:

Ceftriaxone tĩnh mạch x 2g x 1 lần/ngày x 14 ngày.

Penicilline G tĩnh mạch 3 triệu đơn vị x 6 lần/ngày x 14 ngày.

Penicilin G tĩnh mạch 3 triệu đơn vị x 6 lần/ngày x 14 ngày.

ACA (viêm da viễn đoạn mãn tính teo) điều trị như thời kỳ sớm trong 01 tháng.