Là một loại lo lắng được xác định bởi sự ám ảnh (tái phát, suy nghĩ xâm nhập) và ép buộc (lặp đi lặp lại, những hành vi mang tính nghi thức).
Rối loạn này thường bắt đầu ở trẻ em hoặc thanh thiếu niên, và có phần phổ biến trong và sau khi mang thai.
Triệu chứng OCD dao động trong suốt cuộc đời, nhưng hiếm khi biến mất hoàn toàn.
Ám ảnh: những ý nghĩ, hình ảnh, ham muốn không muốn phù hợp xâm lấn đầu óc mà cá nhân cố gắng cưỡng lại hoặc cố gạt bỏ
Cưỡng bách: những hành động bên ngoài (sắp xếp, kiểm tra, rửa tay,...) hoặc bên trong (lẩm bẩm, cầu khấn, nhẩm đếm,...) lặp đi lặp lại do các hình ảnh/ý nghĩ ám ảnh sai khiến, cá nhân khó cưỡng lại
Triệu chứng
Ám ảnh cưỡng chế có thể có nhiều hình thức, ví dụ: sợ sự ô nhiễm, dơ bẩn một cách thái quá (rửa tay liên tục hoặc từ chối bước vào vết nứt trên vỉa hè); tích trữ, ám ảnh về sự xâm phạm.
Các triệu chứng gây đau khổ hay can thiệp vào cuộc sống hàng ngày.
Bệnh nhân thường nhận ra hành vi này là quá mức và không hợp lý.
Chẩn đoán
1.
Xuất hiện ám ảnh, cưỡng bách hoặc đồng thời cả hai
Ám ảnh được xác định bởi
Ý nghĩ, hình ảnh, ham muốn dai dẳng, xâm lấn đầu óc khiến lo lắng
Cá nhân cố lờ đi, hoặc cố dập tắt ý nghĩ, hình ảnh ám ảnh
Cưỡng bách được xác định bởi
Hành động hoặc ý nghĩ lặp đi lặp lại do những ý nghĩ/hình ảnh ám ảnh gây nên
Mục đích hành động là giải tỏa những ám ảnh, nhưng hành động lại không có sự kết nối với thực tế
2.
Những ám ảnh hoặc hành vi cưỡng bách gây mất thời gian (quá 1 giờ/ngày) hoặc gây ra những bất thường về hoạt động chức năng
3.
Triệu chứng ám ảnh, cưỡng bách không phải do sử dụng chất gây nghiện hoặc dùng thuốc
4.
Không phải triệu chứng của những rối nhiễu tâm thần và hành vi khác
Điều trị
Điều trị theo liệu pháp hóa dược, liệu pháp hành vi, liệu pháp tâm lý
OCD có thể là hệ quả của những biến đổi sinh lý,sinh hóa của cơ thể và não bộ; cũng có thể liênquan đến yếu tố gen.
Tuy nhiên, chưa xác địnhđược gen cụ thể nào gây OCD.
OCD có thể nảy sinh từ 1 thói quen hành vi mangtính tập nhiễm nào đó của cá nhân.
OCD có thể do thiếu Serotonin (Những người bịOCD khi uống thuốc bổ sung serotonin thườnggiảm các triệu chứng)
OCD có thể liên quan đến một số nét tính cách cánhân, ví dụ nhưcầu toàn
Điều trị OCD là một quá trình lâu dài, kết hợp dùng thuốc và trị liệu hành vi.
Liệu pháp hóa dược:thuốc ức chế tái hấp thu Serotonin (Citalopram/Celexa, Fluoxetine/Prozac, Fluvoxamine/Luvox, Paroxetine/Paxil, Sertraline/Zoloft) hoặc thuốc chống trầm cảm ba vòng (Clomipramine/Anafranil).
Liệu pháp hành vi:giải mẫn cảm hệ thống, liệu pháp tràn ngập
Liệu pháp tâm lý:tham vấn trị liệu tâm lý cá nhân, gia đình
Lưu ý: Thông tin về bệnh chỉ mang tính chất tham khảo.