Viêm phế quản là gì?
Viêm phế quản là tình trạng lớp niêm mạc các ống phế quản bị viêm; biểu hiện cụ thể bởi hiện tượng sưng và phù nề niêm mạc phế quản. Phế quản bị sưng, phù nề thường gây ra đờm và ho để tống đẩy đờm nhầy ra khỏi phổi.
Tùy theo mức độ của bệnh cũng như thời điểm phát bệnh mà người ta phân chia viêm phê quản thành hai loại chính đó là: Viêm phế quản cấp tính và viêm phế quản mãn tính.
Ảnh minh họa |
*Viêm phế quản cấp tính:
Là tình trạng bệnh xuất hiện do nguyên nhân nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc do cảm lạnh gây nên. Viêm phế quản cấp tính thường chỉ diễn ra và kéo dài trong một thời gian ngắn.
*Viêm phế quản mãn tính:
Viêm phế quản mãn tính xuất hiện chủ yếu do người bệnh sử dụng thuốc lá kéo dài, hoặc là kết quả của việc bệnh viêm phế quản cấp tính không được chữa trị kịp thời và dứt điểm. Các tổn thương này xuất hiện chủ yếu ở phổi.
Nguyên nhân gây viêm phế quản
90% viêm phế quản thường do viêm nhiễm ở phổi do virut và chỉ 10% do vi khuẩn.
Những tác nhân cụ thể sau đây thường gây viêm phế quản:
- Khói thuốc lá:
Những người hút thuốc có tỷ lệ viêm phế quản cao nhất.
Với những người nghiện thuốc lá, màng nhầy lót đường hô hấp sẽ bị viêm, lông mao sẽ không chỉ bị tổn thương mà dần dần sẽ ngừng hoạt động hoàn toàn. Khi đó đờm trong họng, phế quản nhiều hơn gây tắc đờm và chất nhầy trong họng, phế quản. Đờm trú ngụ lâu trong họng và phế quản là môi trường thuận lợi cho các loại virút, vi khuẩn có hại sinh sôi. Nếu không được điều trị kịp thời thì dần dần sẽ làm biến dạng, hỏng đường dẫn khí của phổi.
Nếu bệnh nhân bị viêm phế quản mà vẫn hút thuốc thì sẽ gây tổn thương lông mao trong phế quản một cách nặng nề hơn. Và bệnh ngày càng trầm trọng.
Những người hay tiếp xúc với khói thuốc lá cũng không tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh. Trẻ em trong các gia đình có người hút thuốc lá cũng dễ bị viêm phế quản, cũng như hen suyễn, viêm phổi, cảm lạnh và viêm tai giữa.
|
Ảnh minh họa |
- Tiếp xúc với chất kích thích trong công việc:
Bên cạnh khói thuốc lá, các chất kích thích độc hại trong quá trình làm việc của một số người cũng gây nguy cơ viêm phế quản, chẳng hạn như hạt, hàng dệt, khói hoá chất từ amoniac, axit mạnh, clo, sulfua hydro, khí lưu huỳnh hoặc brôm.
Viêm phế quản nghề nghiệp thường sẽ tự hết khi không còn tiếp xúc với các chất này. Đây là loại viêm phế quản không liên quan đến bất kỳ tác nhân gây bệnh, nhưng kích ứng của đường hô hấp làm cho dễ bị nhiễm trùng.
- Đề kháng thấp:
Điều này có thể là kết quả của một bệnh cấp tính, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc từ một tình trạng mãn tính của hệ thống miễn dịch.
Người lớn tuổi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ lớn bị nhiễm trùng vì khả năng đề kháng thâp.
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD):
Trào ngược dà dày cũng có thể gây viêm phế quản, bởi vì axit dạ dày trào ngược vào thực quản có thể gây ra ho mãn tính từ đó gây viêm phế quản.
- Biến chứng của viêm phế quản:
Mặc dù viêm phế quản thường không phải là mối lo lớn, tuy nhiên nó vẫn để lại nhiều biến chứng nặng nề nếu không biết cách hoặc không chữa trị kịp thời.
Người lớn tuổi, trẻ sơ sinh, những người hút thuốc và những người có rối loạn mãn tính về đường hô hấp hoặc tim, các vấn đề có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi.
Các biến chứng có thể gặp như:
- Hen
- Các rối loạn phổi
- Ung thư phổi
Nói tóm lại viêm phế quản hoàn toàn có thể cải thiện sau vài ngày nếu người bệnh biết cách nghỉ ngơi, uống nhiều nước, giữ ấm cơ thể, hạn chế cảm xúc mạnh…Tuy nhiên, nếu không xử lý đúng cách dẫn đến viêm phế quản tái diễn nhiều lần có thể gây ra bệnh viêm phế quản mãn tính. Khi đó, việc xử lý sẽ phức tạp hơn, cần nhiều thời gian, tốn kém chi phí và có thể không thể khỏi hoàn toàn. Do đó chúng ta cần phải chủ động đề phòng và điều trị kịp thời nếu mắc bệnh.
Tiểu Bùi
Theo chuyên đề Sức Khỏe Gia Đình - NXB Y học
Chủ đề liên quan: