Cây trám mọc hoang và được trồng ở nhiều nơi trong nước ta. Người ta thường hái quả cây trám chín vào tháng 9 – 10. Trám là tên gọi của miền Bắc, nó còn có tên khác như Mác cơm (miền Trung), Cà na (miền Nam)… Trám có 2 loại là trám trắng còn gọi là trám xanh và trám đen còn gọi là cây bùi màu tím thẫm.
- Quả trám trắng được gọi quả trám xanh, cảm lãm, thanh quả, gián quả, cà ná, mác cơm, thanh tử, hoàng lãm và bạch lãm,… Quả có hình thoi, hai đầu tù và có màu vàng xanh nhạt. Quả có chiều dài 45 mm và rộng từ 20 – 25 mm. Hạt hình thoi với 2 đầu nhọn, cứng và nhẵn, trong có 3 ngăn.
- Quả trám đen gọi là quả trám đen nếp, trám chim, mộc uy tử, ô lãm, cây bùi, hắc lãm… Quả có màu tím đen sẫm, dạng hình trứng, có chiều dài 3 - 4 cm và rộng 2 cm. Hạt trám cứng có 3 ngăn.
Quả trám là một trong những món ăn dân giã được nhiều người yêu thích. Mỗi mùa trám về mọi người lại hái và chế biến thành món ăn hấp dẫn. Đặc biệt, các nghiên cứu khoa học cho thấy, thành phần hóa học của trám chứa protid, chất béo, hydrat cacbon, beta- caroten, acid oleannolic, một số khoáng chất: Ca, K, P, Fe, Mg, Mn, Zn, Cu... và vitamin C. Hạt trám chứa các acid béo.
Theo Đông y, trám có vị chua, ngọt, chát, tính ấm… và là vị thuốc chữa được rất nhiều bệnh vô cùng hiệu quả.
| Quả trám loại quả quen thuộc ở Việt Nam |
Các nhà nghiên cứu đã phân tích và cho biết quả cây trám chứa các thành phần gồm: 12% protein, 1.09% lipid, 12% hydrat carbon, 0,046% Ca, 0,046% P, 0,06% phosphor và 0,004% F. Dầu hạt trám chứa caproic, myristic, acid hexanoic, stearic, palmatic, decanoic, linoleic, octanic, lauric,… Cùi trám chữa nhiều đường, chất béo, acid folic, acid hữu cơ, vitamin (C, B1, P), chất xơ và chất khoáng (kali, magie, canxi, kẽm, carroten, sắt,…).
Nếu bạn thắc mắc quả trám có lợi ích gì thì những bài thuốc sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về công dụng của loại quả này đối với sức khỏe.
Chữa viêm phế quản
Theo các chuyên gia, trái trám có công dụng chữa các triệu chứng của bệnh viêm phế quản mãn tính và chữa khàn giọng vô cùng hiệu quả.
Bài thuốc khuyên dùng là 6 gam trám, trà xanh 6 gam, mật ong 1 thìa. Cho trám vào đun sôi 5 phút, kế đó cho trà xanh vào sắc tiếp trong 15 phút, sau đó chắt lấy nước hòa mật ong rồi uống dần từng ngụm. Ngoài ra, nếu ai bị viêm họng thì có thể dùng 60 gam cùi trám xanh, ninh kỹ thành nước sánh đặc, thêm 30 gam đường phèn, nấu thành dạng cao. Ngày dùng 9 gam, chia thành 3 lần.
| ||
Chữa bệnh động kinh
Để chữa bệnh động kinh, bài thuốc khuyên dùng là 480g trám tươi, uất kim 24g, phèn chua 24g. Đầu tiên, đập nát trám rồi cho nước vào sắc kỹ, lấy bỏ hạt rồi lại cho uất kim vào sắc cùng, cuối cùng cho phèn chua sắc tiếp đến khi còn 500ml là được, mỗi buổi sáng uống khoảng 20ml với nước ấm.
Ngoài ra, nếu ai bị viêm họng thì có thể dùng 60 gam cùi quả trám xanh, ninh kỹ thành nước sánh đặc, thêm 30 gam đường phèn, nấu thành dạng cao. Ngày dùng 9 gam, chia thành 3 lần.
Chữa bệnh động kinh
Dùng 480g trám tươi, uất kim 24g, phèn chua 24g. Trước tiên, đập nát trám rồi cho nước vào sắc kỹ, lấy bỏ hạt rồi lại cho uất kim vào sắc cùng, cuối cùng cho phèn chua sắc tiếp đến khi còn 500ml là được, mỗi buổi sáng uống khoảng 20ml với nước ấm.
Trị bệnh kiết lỵ
Lấy khoảng 90g quả trám tươi để nguyên hạt sắc với nước (2 - 3 lần), gộp dịch chiết, cô lại lấy cao, theo tỷ lệ 1:1, chia 3 lần uống trong ngày trước bữa ăn. Khi uống cần kiêng ăn các thứ tanh: cua, cá, lòng trắng trứng... Có thể uống nhiều ngày cho tới khi hết các triệu chứng.
| ||
Trị viêm da
Dùng 1 kg trám tươi sắc với 1l nước bằng lửa nhỏ, sau đó lọc bỏ bã lấy nước ngâm để chữa các bệnh lý ngoài da như viêm loét, viêm phần phụ...
Chữa viêm tắc mạch máu
Lấy quả trám trắng luộc ăn cái, uống nước hàng ngày, mỗi ngày 200 g. Liệu trình 1-2 tháng.
Trị đau nhức xương khớp
10g quả trám, cạo bỏ vỏ lớp sần bên ngoài, rửa sạch,cắt khúc đem sắc lấy cùng 1 lít nước đến khi còn 1 nửa,chia uống 3 lần sau bữa ăn 30 phút có tác dụng điều trị bệnh đau nhức xương khớp hiệu quả.
| ||
Thanh nhiệt cơ thể
Để giải độc, thanh nhiệt cơ thể, bạn có thể dùng 20 gram trám tươi đem bỏ hạt cho vào nồi, thêm 4 chùm rễ lau tươi thái nhỏ và 0,5 lít nước. Sau đó bắt lên nấu trong 30 phút rồi lọc lấy nước thuốc và uống nóng.
Chữa nứt nẻ gót chân
Mang hạt trám trắng đốt thành than, tán mịn, trộn đều với dầu thực vật, bôi vào chỗ đau.
Ngoài ra, công dụng của quả trám đen còn có thể trị các bệnh viêm loét da, viêm phần phụ. Bạn dùng 1 kg trám nấu với 1 lít nước, sau đó lọc bã lấy nước để bôi vào chỗ da bị viêm thời gian sẽ thấy tình trạng viêm loét giảm dần.
| ||
Trị hóc xương cá
Quả trám trắng hoặc trám đen, nhai giập nuốt dần lấy nước; hoặc lấy 5 quả trám, sắc lấy nước, ngậm và nuốt dần. Hoặc chỉ lấy phần thịt quả trám, giã nát, ép lấy nước, uống dần.
Ngoài ra, có thể lấy hạt quả trám, đốt tồn tính, rễ cây đậu ván trắng, thái nhỏ. Cả hai tán thành bột mịn, trộn đều, mỗi lần uống 4 - 6g. Tuy nhiên, cách làm này chỉ áp dụng với trường hợp bị hóc các xương cá nhỏ.
Trị đau đầu, trướng bụng
Để trị đau đầu, trướng bụng bằng bạn có thể dùng 60g trám tươi bỏ hạt, hành 15g, gừng tươi 10g, tử tô 10g. Tất cả đem sắc với 1.2l nước, cô còn 0.5l thì chế thêm một chút muối ăn, chắt lấy nước uống.
Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu hơn về quả trám và cách sử dụng loại quả này trong điều trị một số loại bệnh. SKGĐ hy vọng bạn sẽ ứng dụng hiệu quả để cơ thể luôn khỏe mạnh.
Bình An
Theo Pháp luật Đời sống
Chủ đề liên quan: