Sophia Loots với thân hình khổng lồ trên giường. Ảnh: Barcroft Medi
Chị Sophia Loots, người Nam Phi, 42 tuổi phải nằm liệt 5 năm chỉ vì muỗi cắn. Chị đã tăng cân nhanh chóng sau một lần bị muỗi đốt năm 2006. Mỗi bên chân của chị nặng tới 60kg khiến chị không thể làm gì. Bác sỹ đã nghiên cứu trường hợp của chị và chẩn đoán chị bị nhiễm giun chỉ làm tắc dòng lưu thông trong hệ bạch huyết khiên cho đôi chân của chị phồng lên.
Gây bệnh khó điều trị
Giun chỉ có thể sống đến 20 năm trong cơ thể người, thời gian ủ bệnh kéo dài, biểu hiện lâm sàng đa dạng tùy thuộc vào từng giai đoạn, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ gây tắc hệ thống bạch huyết ở khắp cơ thể.
Bệnh do giun chỉ thường có ba giai đoạn. Ở giai đoạn đầu, người bệnh có dị ứng toàn thân, sốt, phát ban, phù cục bộ. Một số người có thể có tổn thương ở phổi với cơn ho đột ngột tái phát về đêm, đôi khi kèm theo nhược cơ, gan, lách sưng to. Nếu không được điều trị sẽ tiến tới tái phát, xơ hoá phổi mạn tính.
Ở giai đoạn tiếp theo (khoảng 2-7 năm sau nhiễm), giun chỉ có thể làm tắc mạch ở các cơ quan như thận, bể thận, bàng quang, màng bụng, cơ quan sinh… gây ra tình trạng phù nề, tràn dịch và có thể gây vỡ vào tổ chức xung quanh.
Ở giai đoạn muộn, bệnh có biểu hiện tắc nghẽn mạch, phù voi ở các bộ phận của cơ thể như chân, ngực, tinh hoàn... Ở cơ quan bị phù voi, các tổ chức liên kết tăng sinh, trở thành cứng, dày, tuần hoàn đến nơi đó thiếu hụt, gây những viêm loét, thiểu dưỡng.
Việc điều trị giun chỉ ở giai đoạn đầu tương đối dễ dàng với thuốc diethyl carbamazin hoặc albendazole. Nhưng khi giun chỉ đã dẫn tới phù voi thì không những người bệnh bị mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và phải can thiệp ngoại khoa.
Tránh muỗi để giảm bệnh
Ấu trùng và giun chỉ trưởng thành chỉ sống ký sinh ở người và muỗi. Muỗi chính là vật trung gian truyền bệnh từ người sang người. Bởi thế tránh được muỗi là cách duy nhất phòng được bệnh.
Việt Nam là nước có khí hậu nóng ẩm khiến muỗi phát triển nhanh nên là nước có nguy cơ nhiễm giun chỉ cao. Do đó biện pháp tránh bệnh giun chỉ tốt nhất là vệ sinh khu dân cư, ngủ phải nằm màn, định kỳ xịt thuốc diệt muỗi.
ThS.BS Nguyễn Bạch Đằng
Học viện Quân y
Chủ đề liên quan: