Rối loạn tăng động, giảm chú ý (ADHD) là bệnh mãn tính ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ em và thường tiếp diễn cho đến tuổi trưởng thành. Bệnh được biểu hiện thông qua các hoạt động có tính chất bền vững, kéo dài như khó duy trì khả năng tập trung, hiếu động quá mức và có các hành vi bốc đồng.
Trẻ em khi mắc hội chứng rối loạn tăng động, giảm chú ý có thể phải vật lộn với lòng tự trọng thấp, gặp rắc rối với các mối quan hệ xã hội và thành tích học tập kém ở trường. Các triệu chứng đôi khi giảm dần theo tuổi tác. Tuy nhiên, một số người không bao giờ vượt qua được mà chỉ giảm nhẹ được các triệu chứng bệnh.
| Hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý không thể được chữa khỏi hoàn toàn nhưng việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp giảm các triệu chứng bệnh, cải thiện sức khỏe và lối sống của trẻ (Ảnh: Internet) |
Để nhận diện trẻ tăng động, giảm chú ý, ba mẹ cần theo dõi những biểu hiện của trẻ dưới đây.
1. Tăng động: Ý chỉ việc trẻ em (nhất là những trẻ nhỏ tuổi) có thể gặp khó khăn khi bị bắt ngồi yên. Trẻ tăng động sẽ có những biểu hiện gồm:
- Thường xuyên bồn chồn tay chân, di chuyển liên tục
- Tự ý rời khỏi vị trí của mình
- Thường xuyên chạy hoặc leo trèo quá mức khi hoạt động - kể cả ở những nơi không cho phép
- Gặp khó khăn trong việc giữ yên lặng
- Nói nhiều, hay buột miệng trả lời mà không chờ hết câu hỏi
- Khó khăn trong việc chờ đợi nên thường làm gián đoạn hoặc xen ngang vào người khác.
2. Giảm chú ý: Trẻ không thể tập trung, chú ý vào những gì mà người lớn/ thầy cô hay cha mẹ đang nói, thường tỏ ra lơ mơ, không kịp nắm bắt lời giảng hoặc những yêu cầu của bài tập. Bên cạnh đó, trẻ không thích tham gia trò chơi cần duy trì sự tập trung chú ý, dễ bị phân tâm bởi môi trường xung quanh, quên đi công việc đang làm. Trẻ cũng có thể làm thất lạc đồ chơi và đồ dùng học tập.
3. Hay hấp tấp, bốc đồng: Trẻ có các hành động vội vàng có khả năng dẫn đến kết quả tiêu cực. Ví dụ, trẻ có thể đột ngột chạy qua đường mà không quan sát.
4. Chậm phát triển: khi trẻ bị tăng động giảm chú ý trong một thời gian dài mà khộng được phát hiện và điều trị sớm, sẽ có những biểu hiện rối loạn ngôn ngữ, chậm nói, nói ngọng, khả năng hiểu - phản xạ - tư duy và diễn đạt kém.
| Trẻ cũng có thể nhạy cảm quá mức với ánh sáng, âm thanh, tiếng động, rối loạn giấc ngủ, mất ngủ, khó ngủ, mộng mị, tỉnh giấc giữa đêm (Ảnh: Internet) |
Khi nghi ngờ trẻ có dấu hiệu tăng động giảm chú ý, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa tâm thần kinh để được đánh giá, chẩn đoán chuyên sâu. Trẻ cũng sẽ được thực hiện một số trắc nghiệm tâm lý nhằm tránh sai lầm trong chẩn đoán. Sau đó sẽ đưa ra hướng xử trí phù hợp với trẻ, nhưng thông thường sẽ thực hiện các biện pháp sau đây:
1. Thay đổi hành vi: Phụ huynh có thể phối hợp với giáo viên nhà trường tác động để điều chỉnh hành vi của trẻ theo hướng tích cực hơn, thông qua việc dành những lời khen ngợi, tặng thưởng bằng những món quà nhỏ,... khi trẻ làm được việc tốt, giúp con có thêm động lực. Thiết lập thời gian biểu cho từng công việc hàng ngày từ lúc trẻ thức giấc đến lúc đi ngủ và yêu cầu con nghiêm túc thực hiện. Điều này giúp con cải thiện khả năng tập trung, tổ chức, sắp xếp công việc.
| Ba mẹ nên khuyến khích con tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa hay các môn nghệ thuật, thể thao mang tính đồng đội để có cơ hội tiếp xúc nhiều người, cải thiện tính kỷ luật, kiên nhẫn, kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn (Ảnh: Internet) |
2. Thể thao vận động: Cha mẹ có thể dựa trên việc trẻ tăng động mà khuyến khích con tham gia các môn thể thao như: đá bóng, đá cầu, nhảy dây, cầu lông, bơi lội,... để vừa giúp trẻ rèn luyện tính phản xạ, kiên trì, mà còn hỗ trợ học cách tổ chức và ứng xử với bạn trong khi chơi,... Không những thế, vận động bằng các hoạt động thể thao không chỉ giúp trẻ tăng cường sức khỏe, mà còn góp phần giải phóng bớt năng lượng dư thừa, giảm bớt biểu hiện hiếu động, nghịch ngợm.
3. Kết hợp dùng thuốc: Tùy theo tình trạng của trẻ, bác sĩ sẽ điều trị theo mức độ thay đổi hành vi hoặc kết hợp dùng thuốc. Dùng thuốc giúp trẻ tăng cường và cân bằng mức độ các chất hóa học trong não được gọi là chất dẫn truyền thần kinh. Những loại thuốc này giúp cải thiện triệu chứng, đôi khi có hiệu quả trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, gia đình cũng cần hỗ trợ trẻ khắc phục tình trạng này.
5. Sự chăm sóc của gia đình: Mọi người nên thể hiện tình yêu thương, động viên trẻ khi làm đúng, phân tích việc làm chưa đúng và đưa ra hình phạt ngay khi trẻ mắc lỗi. Các thành viên cần cố gắng giữ một lịch trình đều đặn cho bữa ăn, giấc ngủ trưa và giờ đi ngủ... Trẻ nên sắp xếp và ghi chép các hoạt động và bài tập hàng ngày ở một nơi yên tĩnh.
6. Dinh dưỡng cân bằng: Bữa ăn của trẻ cần chọn thực phẩm lành mạnh, tăng cường rau xanh và các thực phẩm chứa omega-3 (như cá hồi, cá ngừ, cá thu, quả óc chó, hạt điều, dầu ô liu,...). Trẻ cũng cần bổ sung kẽm, sắt, magie, canxu (thông qua sữa và các chế phẩm từ sữa, thịt đỏ, các loại hải sản, các loại đậu và hạt,...) và hạn chế các thức ăn, đồ uống chứa nhiều đường hoặc dầu mỡ.
Trên đây là các dấu hiệu nhận biết và cách xử trí đối với trẻ rối loạn tăng động giảm chú ý. Bệnh có thể xảy ra do tính di truyền nhưng cũng dễ bị tác động bởi các yếu tố xung quanh, vì thế các mẹ khi mnag thai nên thực hiện lối sống lành mạnh để giảm thiếu nguy cơ mắc bệnh cho con.
Xem thêm: Đổ mồ hôi liên tục ngay cả khi ở phòng máy lạnh, cơ thể bạn đang cảnh báo điều gì?
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin
Chủ đề liên quan: