Chất xơ là gì?
Chất xơ còn được gọi là xơ thực phẩm, là một phần thực phẩm thực vật mà cơ thể không tiêu hóa được. Có 2 loại chất xơ là chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan.
Chất xơ hòa tan là các chất xơ có thể tan được trong nước. Tuy nhiên, chất xơ tan được thay đổi khi nó đi qua đường ruột, tại đó nó được lên men bởi vi khuẩn. Các chất xơ tan trong nước hấp thu nước và trở thành thể chất gel sệt. Công dụng của loại chất xơ này làm giảm hấp thu chất béo, đường, ổn định đường huyết khống chế cảm giác ăn uống, làm chậm cảm giác đói, giảm cholesterol máu, giúp sức khỏe đường ruột.
Chất xơ không hòa tan là các chất xơ không hòa tan trong nước. Khi đi qua đường tiêu hóa mà không hề thay đổi hình dạng. Vai trò của chất xơ không tan là giúp đại tiện thuận lợi, hạn chế táo bón; thải độc cho cơ thể; giúp đường ruột khỏe mạnh; ngăn ngừa ung thư đường ruột (ung thư đại tràng, trực tràng).
Các thực phẩm giàu chất xơ bao gồm: Tất cả các loại hạt ngũ cốc còn chất cám; các loại đậu như: đậu đen, đậu garbanzo, đậu Hà Lan…; các loại rau củ và các loại quả.
Chất xơ đối với căn bệnh ung thư đại tràng
Theo ThS. Phí Thị Quang (Chuyên khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Mediatec) cho hay, những người ăn nhiều thịt, mỡ, đạm, ít chất xơ dễ dẫn đến béo phì và có nguy cơ cao gây ung thư đại tràng, nên cần thay đổi chế độ ăn khoa học hơn để phòng bệnh.
Các triệu chứng lâm sàng khá giống nhau như đại tiện không thông, gây ứ đọng cặn bã trong ruột khiến nhiều người chủ quan, nhầm lẫn giữa viêm đại tràng với bệnh táo bón. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị táo bón kéo dài sẽ là nguyên nhân khiến cơ thể có nguy cơ hấp thụ ngược trở lại các độc tố, lâu ngày dẫn đến ung thư.
Theo bác sĩ Quang, các loại rau xanh như bắp cải, súp lơ xanh, cải soong và trái cây như đu đủ, khoai lang... nên ăn thường xuyên. Không chỉ cung cấp chất xơ và vitamin cùng khoáng chất cho cơ thể mà các loại rau xanh này còn có nhiều hợp chất có khả năng kìm hãm sự phát triển những tế bào ung thư đại tràng và hạn chế khả năng di căn của loại ung thư này.
Chất xơ còn có tác dụng làm giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng ôxy hóa.
Bên cạnh đó, các thức ăn chứa nhiều chất xơ (rau xanh, trái cây) giúp gia tăng tiêu thụ acid folic, gia tăng kết hợp chất xơ với các yếu tố sinh ung thư dẫn đến việc loại khỏi lòng ruột sớm vì giảm thời gian ứ đọng phân.
Sử dụng chất xơ như thế nào là hiệu quả?
Để bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, mỗi người phải ý thức việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh theo tỷ lệ ăn thịt và ăn rau ở mức 1:4 hoặc 1:5.
Theo khuyến cáo của các bác sĩ, chúng ta không nên đột ngột sử dụng nhiều chất xơ một lúc, mà hãy tăng dần trong mỗi bữa ăn, để cơ thể kịp thích nghi, tránh hiện tượng đầy hơi, khó chịu. Khi sử dụng nhiều hơn so với nhu cầu mỗi ngày, chúng có thể sẽ khiến bạn bị đầy hơi, khó tiêu…
Bên cạnh đó, sử dụng nhiều chất xơ, còn khiến cơ thể kém hấp thu một số loại khoáng chất khác. Tuy nhiên, bạn có thể yên tâm, vì điều này không gây ra nguy hiểm đáng kể nào đối với sức khỏe.
Đối với trẻ em, các bé không thích và rất lười ăn rau xanh. Vì thế, mẹ nên cho trẻ sử dụng các loại sữa bột chứa chất xơ, để tránh trường hợp trẻ bị táo bón. Khi chọn chọn mua các loại sữa bột, để được đảm bảo về chất lượng của sản phẩm, tránh mua phải hàng giả, kém chất lượng và gây hại cho cơ thể thì các bà mẹ nên lựa chọn cửa hàng và thương hiệu uy tín.
Quỳnh Hoa (T/H)
Theo chuyên đề Sức Khỏe Gia Đình
Chủ đề liên quan: