Huyết áp thấp: Vực thẳm của phụ nữ

Chị Trần Thị Nhung (Lê Văn Sỹ, Tp HCM) vốn là người yêu thích thể thao và chăm chỉ tập luyện nên luôn có sức khỏe khá tốt so với những chị bạn cùng trang lứa. Nhưng sau khi có đứa con thứ hai cùng tuổi 40 cứ gấp gáp kéo tới cộng thêm việc chồng chị lại hay đi công tác xa, một mình chị “gánh” thêm nhiều việc gia đình nên những buổi tập dần mất hẳn khiến “phong độ” về sức khỏe của chị vì thế cũng giảm dần.

Mấy tháng gần đây khi chính thức bước qua tuổi 40, chị thường có triệu chứng hoa mắt chóng mặt mỗi khi đứng lên, ngồi xuống, chân tay thường có cảm giác lạnh. Mỗi lần phải lên cầu thang là chị lại cảm giác toát mồ hôi, thở dốc. Chị đi khám bác sĩ, thấy kết quả chụp X quang tim, phổi, ổ bụng đều bình thường, chỉ có phần huyết áp “hạ xuống”, chị đã vội thở phào: “Là phụ nữ ai mà chẳng bị huyết áp thấp nên chẳng có gì mà lo”.

Cơ sở cho việc chị không phải lo khi bệnh án ghi “huyết áp thấp” là bằng chứng từ những người quanh chị như: chị em gái, các cô bạn thân, bạn đồng nghiệp… của chị cũng đều bị huyết áp thấp, nhưng không ai hề hấn gì! Để đối phó với chứng “Huyết áp thấp”, chị được mọi người truyền cho bí quyết: Đừng để bụng đói cồn cào.

Những lúc hoa mắt chóng mặt hãy nghỉ ngơi 1 lúc, uống thêm ly nước đường thì đâu lại vào đấy. Vì vậy, chị Nhung cũng cho rằng “vì công việc nhiều hơn dẫn đến mệt mỏi, gầy đi nên huyết áp tụt xuống, ăn vào là nó lên vùn vụt, cứ như mẹ mới đáng sợ”.

Biến chứng đáng sợ

Nhưng “chuyện đã không đừng”. Một lần vào giữa đêm chị Nhung thức dậy đi vệ sinh thì bị choáng ngã đến bất tỉnh. Cả nhà hoảng hốt đưa chị đi cấp cứu. Bác sỹ kết luận vì huyết áp thấp và chưa ổn định khiến chị không đứng vững khi “bật” dậy bất ngờ ngay sau lúc say ngủ. Cú ngã đó khiến đầu chị va đập mạnh vào thành cầu thang nên bị chấn thương sọ não. Nhưng cũng may, cú ngã chưa quá nặng nên tính mạng chị không bị đe dọa. Nhưng như thế nó cũng đã là quá đủ để chị và cả nhà không ai dám coi thường huyết áp thấp nữa.

Phần lớn người dân Việt Nam vẫn quan niệm giống chị Nhung khi cho rằng huyết áp cao mới đáng sợ, vì nó có thể gây đột quỵ tai biến chứ huyết áp thấp chỉ cần bồi bổ là có thể cải thiện. Chính vì sự chủ quan này mà theo thống kê thì những ca biến chứng do huyết áp thấp ở Việt Nam ngày càng tăng.

Các kết quả thống kê cho thấy số lượng phụ nữ mắc chứng huyết áp thấp nhiều hơn nam giới đến 30 lần. Nguyên nhân gây nên tình trạng này ở phụ nữ chủ yếu là do:

- Thiếu máu (do chu kỳ kinh nguyệt, do sinh nở…)

- Do mất nhiều nước khi tập thể dục, trời quá nóng…

- Do di truyền.

- Bị stress khi làm việc quá sức.

- Chịu sự rối loạn của quá trình lão hóa hoặc do mắc một loại bệnh lý nào đó (sự suy giảm hoạt động của tuyến giáp bệnh tiểu đường nhiễm khuẩn viêm loét dạ dày...).

Bệnh huyết áp thấp thường có biểu hiện như mệt mỏi luôn buồn ngủ da khô nhợt nhạt. Chính vì vậy phụ nữ mắc chứng bệnh này sắc mặt thường trông kém tươi tắn, mất sức sống.

Đồng thời do nhịp co thắt tim kém, lượng máu đến các cơ quan nhất là não bộ bị hạn chế nên hay chóng mặt, hoa mắt, hay quên. Nếu không điều trị sớm, người bị huyết áp thấp mạn tính sẽ ngày càng suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung làm việc kém và hay có dấu hiệu đau đầu, mỏi mệt thường trực.

Ngoài ra, huyết áp thấp còn khiến phụ nữ suy giảm ham muốn tình dục dễ cáu giận. Trong tình trạng biến chứng nặng, huyết áp thấp còn gây nhồi máu não khiến nguy cơ tử vong ở người bệnh là rất cao. Bởi vậy những người mắc chứng huyết áp thấp bị ảnh hưởng rất lớn tới đời sống thể chất tinh thần và nguy hiểm không kém tình trạng huyết áp cao.

Do còn chủ quan khi nhìn nhận về huyết áp thấp, nên rất nhiều chị em khi bị bệnh chỉ tự mua thuốc hoạt huyết điều trị hoa mắt chóng mặt về dùng qua loa. Nhiều người còn nghĩ rằng cứ bồi bổ vào thì tự khắc “chúng sẽ lên”, nhưng huyết áp chưa thấy lên được bao nhiêu đã thấy trọng lượng của nhiều người cứ thế tăng vùn vụt.

Thế là chưa chữa được chứng huyết áp thấp các chị đã có thừa khả năng để bị máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ, tiểu đường… khi cân nặng vượt ngưỡng sau thời gian tẩm bổ để huyết áp lên.

Để không bị huyết áp thấp

- Nên ngủ đủ giấc, có thể ngủ nhiều hơn người bình thường.

- Ăn mặn hơn người thường vì muối đã được chứng minh là làm tăng huyết áp.

- Không nên bỏ bữa ăn để tránh tình trạng hạ đường huyết.

- Không nên thay đổi tư thế (đứng, ngồi; quay trước, quay sau; nằm, dậy) một cách đột ngột để tránh mất thăng bằng làm ngất xỉu.

- Không nên dùng các loại thực phẩm có tính lợi tiểu như rau cải râu ngô dưa hấu bí ngô vì chúng sẽ gây mất nước nhanh chóng.

- Khi ngủ nên để đầu thấp hơn và kê chân cao để máu có thể tuần hoàn về não.

- Uống nhiều nước để tăng thể tích máu.

- Nên tắm nước nóng để tăng lưu lượng máu. Nhưng không nên tắm quá lâu.

- Trà đặc, cà phê khiến nhiều người nhầm tưởng chúng sẽ gây nên lợi tiểu tụt huyết áp nhưng thực chất do có caffein nên chúng giúp tăng huyết áp tức thì nếu uống một lượng vừa phải. Còn thực tế việc uống cà phê và trà đặc khiến bạn thấy nôn nao và cồn cào đó là do bạn hạ đường huyết vì đói. Như vậy nếu tình trạng tụt huyết áp không phải vì đói thì bạn có thể dùng một tách trà đặc hoặc cà phê.

Như Hạ

Theo chuyên đề Sức Khỏe Gia Đình