Mẹo vặt về sức khỏe hôm nay

Thuốc làm sao đến được đúng nơi chúng cần đến trong cơ thể để phát huy tác dụng?

Đã có bao giờ bạn thắc mắc là khi bạn dùng aspirin để trị đau đầu, làm cách nào aspirin có thể di chuyển đến đầu và giảm bớt cơn đau

Thực chất, các phân tử trong thuốc không thể tự vận chuyển qua cơ thể, và chúng không kiểm soát được nơi chúng cuối cùng sẽ đến. Nhưng các nhà nghiên cứu có thể sửa đổi hóa học các phân tử thuốc để đảm bảo rằng chúng liên kết mạnh mẽ với những nơi cơ thể bị bệnh và yếu với những nơi bình thường.

Các phân tử trong thuốc không thể tự vận chuyển qua cơ thể, và chúng không kiểm soát được nơi chúng cuối cùng sẽ đến.

Các sản phẩm dược phẩm không chỉ chứa hoạt chất tác động trực tiếp đến cơ thể. Thuốc cũng bao gồm "các thành phần không hoạt động" hoặc các phân tử giúp tăng cường tính ổn định, khả năng hấp thụ, hương vị và các chất khác rất quan trọng để cho phép thuốc thực hiện công việc của mình. Ví dụ, viên aspirin bạn nuốt cũng có các thành phần vừa ngăn viên thuốc bị vỡ trong quá trình vận chuyển vừa giúp viên thuốc vỡ ra trong cơ thể bạn.

Để hiểu rõ hơn về tại sao các loại thuốc khác nhau được thiết kế, chúng ta hãy theo dõi một loại thuốc từ khi nó đi vào cơ thể lần đầu tiên đến nơi kết thúc.

Làm thế nào thuốc được hấp thụ trong cơ thể

Khi bạn nuốt một viên thuốc, ban đầu nó sẽ hòa tan trong dạ dày và ruột của bạn trước khi các phân tử thuốc được hấp thụ vào máu. Khi đã vào máu, nó có thể lưu thông khắp cơ thể để đến các cơ quan và mô khác nhau.

Các phân tử thuốc ảnh hưởng đến cơ thể bằng cách liên kết với các thụ thể khác nhau trên tế bào có thể kích hoạt một phản ứng cụ thể. Mặc dù thuốc được thiết kế để nhắm mục tiêu vào các thụ thể cụ thể để tạo ra tác dụng mong muốn, nhưng không thể ngăn chúng tiếp tục lưu thông trong máu và liên kết với các vị trí không nhắm mục tiêu có khả năng gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

Nhiều yếu tố, như tuổi tác, di truyền và chế độ ăn uống, có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn xử lý thuốc tốt như thế nào.

Các phân tử thuốc lưu thông trong máu cũng phân hủy theo thời gian và cuối cùng sẽ ra khỏi cơ thể trong nước tiểu của bạn. Một ví dụ điển hình là mùi nước tiểu của bạn có thể khác sau khi bạn ăn măng tây vì thận của bạn đào thải axit măng tây nhanh. Tương tự như vậy, vitamin tổng hợp thường chứa riboflavin, hoặc vitamin B2, khiến nước tiểu của bạn chuyển sang màu vàng tươi khi được thải ra ngoài. Vì mức độ hiệu quả của các phân tử thuốc có thể đi qua niêm mạc ruột có thể khác nhau tùy thuộc vào đặc tính hóa học của thuốc, một số loại thuốc bạn nuốt phải không bao giờ được hấp thụ và bị loại bỏ trong phân của bạn.

Bởi vì không phải tất cả thuốc đều được hấp thụ, đây là lý do tại sao một số loại thuốc, như những loại thuốc được sử dụng để điều trị huyết áp cao và dị ứng, được dùng nhiều lần để thay thế các phân tử thuốc đã bị loại bỏ và duy trì một lượng thuốc đủ cao trong máu để duy trì tác dụng của nó trong cơ thể.

Các loại thuốc được thiết kế khác nhau để được đưa đến đúng nơi cần thiết

Có nhiều dạng thuốc khác nhau.

So với thuốc viên, một cách hiệu quả hơn để đưa thuốc vào máu là tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch. Bằng cách này, tất cả thuốc sẽ được lưu thông khắp cơ thể và tránh sự suy thoái trong dạ dày.

Nhiều loại thuốc được tiêm vào tĩnh mạch là "thuốc sinh học" hoặc "thuốc công nghệ sinh học", bao gồm các chất có nguồn gốc từ các sinh vật khác. Phổ biến nhất trong số này là một loại thuốc điều trị ung thư được gọi là kháng thể đơn dòng, các protein liên kết và tiêu diệt các tế bào khối u. Những loại thuốc này được tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch vì dạ dày của bạn không thể phân biệt được sự khác biệt giữa việc tiêu hóa một loại protein điều trị và việc tiêu hóa các loại protein trong bánh pho mát.

Trong những trường hợp khác, các loại thuốc cần nồng độ rất cao để có hiệu quả, chẳng hạn như thuốc kháng sinh cho các trường hợp nhiễm trùng nặng, chỉ có thể được cung cấp qua đường tiêm truyền. Trong khi việc tăng nồng độ thuốc có thể giúp đảm bảo đủ các phân tử liên kết với các vị trí chính xác để có hiệu quả điều trị, nó cũng làm tăng liên kết với các vị trí không có mục tiêu và nguy cơ tác dụng phụ.

Một cách để có được nồng độ thuốc cao vào đúng vị trí là bôi thuốc ngay tại nơi cần thiết, chẳng hạn như thoa thuốc mỡ lên vùng da phát ban hoặc sử dụng thuốc nhỏ mắt trị dị ứng. Trong khi một số phân tử thuốc cuối cùng sẽ được hấp thụ vào máu, chúng sẽ được pha loãng đủ để lượng thuốc đến các vị trí khác là rất thấp và không có khả năng gây ra tác dụng phụ. Tương tự, ống hít đưa thuốc trực tiếp đến phổi và tránh ảnh hưởng đến phần còn lại của cơ thể.

Tóm lại, khi thuốc vào trong cơ thể, nó có cuộc hành trình bắt đầu từ hấp thu, phân bố, chuyển hóa, và cuối cùng đào thải ra khỏi cơ thể. Điều quan trọng là ta dùng thuốc như thế nào giúp hành trình của thuốc suôn sẻ an toàn, không gây ra cái gọi là tác dụng phụ hay tai biến cho cơ thể.

Xem thêm: Cơ chế hoạt động của loại thuốc chữa khỏi ung thư đầu tiên và liệu đây sẽ là thần dược cho bệnh ung thư?

Thanh Thanh

Theo Người đưa tin

Mạng Y Tế
Nguồn: Sức khoẻ gia đình (https://suckhoegiadinh.com.vn/thuoc-va-suc-khoe/thuoc-va-suc-khoe/thuoc-lam-sao-den-duoc-dung-noi-chung-can-den-trong-co-the-de-phat-huy-tac-dung-35034/)

Chủ đề liên quan:

Tin cùng nội dung

    Dữ liệu đang được cập nhật, vui lòng quay lại sau!
Tải ứng dụng Mạng Y Tế trên CH PLAY