Tràn dịch màng tinh hoàn để lâu sẽ vô sinh

Một triệu chứng, nhiều nguyên nhân

Thấy bìu tự dưng cứ to dần, nhưng không đau đớn gì nên anh Nguyễn Xuân Minh (Nguyễn Tuân, Hà Nội) vẫn “mặc kệ”. Nhưng khi nghe một đồng nghiệp tâm sự: “Dạo trước tôi cũng như thế, cuối cùng phải vào viện, mới biết là bị nhiễm giun chỉ, chỉ cần điều trị bằng thuốc xổ giun”. Nghe thế, anh Minh tặc lưỡi “lãng nhách thật” nhưng vợ anh lại khuyên “Cứ đi khám cho chắc, nhiễm giun chỉ thì kèm theo chân phải sưng nữa chứ”.

Kết quả, bác sỹ kết luận anh Minh bị tràn dịch màng tinh hoàn sinh lý và được chỉ định phẫu thuật, vì nếu để lâu sẽ biến dạng tinh hoàn. Hỏi về chi phí, thấy mất 8 triệu, anh liền xin tạm hoãn phẫu thuật với lý do “để tìm hiểu thêm, bệnh không nguy hiểm gì thì sao phẫu thuật tốn kém, dấu hiệu giống nhau thì mình cũng có thể uống thuốc như bạn mình”.

Ths.BS. Nguyễn Đình Liên, Chuyên khoa Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện ĐH.Y Hà Nội cho hay: Hiện tượng ứ nước giữa hai lá màng tinh hoàn khiến bìu sưng lên gọi là tràn dịch màng tinh hoàn. Ở trẻ em, phần lớn tràn dịch màng tinh hoàn là kết quả của quá trình di chuyển tinh hoàn về bìu chưa hoàn thiện nên sẽ tự khỏi trong năm đầu đời. Nhưng ở nam giới trưởng thành, tràn dịch màng tinh hoàn có rất nhiều nguyên nhân: Chấn thương va đập vào tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn, thoát vị bẹn, nhiễm vi khuẩn vi trùng như giun chỉ hay khuẩn E.coli… Chính vì thế mỗi người có phác đồ điều trị khác nhau.

Trong tất cả các trường hợp, tràn dịch màng tinh hoàn đều biểu hiện bên ngoài giống nhau là: bìu căng, mất các nếp nhăn; ít thay đổi kích thước khi nằm nghiêng cũng như chạy nhảy, ho, khóc. Khi nắn bóp vào bìu, nó không thu nhỏ lại; không kẹp được màng tinh; không sờ nắn thấy tinh hoàn và mào tinh. Nếu soi đèn vào bìu, thấy phần dịch sáng hơn và phân biệt được với tinh hoàn. Tuy nhiên bạn cần siêu âm, xét nghiệm máu và nước tiểu, chụp X-quang mới phát hiện chính xác các nguyên nhân gây tràn màng dịch màng tinh hoàn.

Không nguy hiểm vẫn phải phẫu thuật

Khi tràn dịch màng tinh hoàn đi liền với việc nhiễm ký sinh trùng, nhiễm khuẩn hay thoát vị bẹn, bệnh nhân cần được điều trị theo phác đồ thích hợp với từng bệnh (dùng kháng sinh, mổ… kết hợp với điều trị triệu chứng sưng bìu). Để lâu, bệnh có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, tăng nhiễm trùng. Trong trường hợp tràn dịch tinh hoàn sinh lý thì ngoài triệu chứng bìu to thì chúng ít gây đau, không ảnh hưởng nhiều tới “quan hệ”.

Tuy nhiên ở người lớn tuổi, tràn dịch màng tinh hoàn không thể tự khỏi, lâu dần chúng có thể tăng kích thước gây khó chịu hoặc làm biến dạng tinh hoàn. Trước đây, tràn dịch màng tinh hoàn có thể được điều trị bằng phương pháp chọc hút dịch nhưng đến nay ít thực hiện vì tỷ lệ tái phát cao. Phương pháp điều trị chính hiện này là chỉ định mổ để: cắt lộn màng tinh hoàn, cắt bớt lá thành màng tinh hoàn…

Bình Minh