Trước hiện tượng gia cầm chết hàng loạt do virus H5N1, các chuyên gia cảnh báo làn sóng cúm gia cầm tấn công người song song COVID-19

Nằm trên một trong những tuyến đường di cư của chim lớn nhất thế giới, Khu bảo tồn Thiên nhiên Hula phía bắc đất nước được xem là điểm tập trung chính của loài sếu di cư qua Israel hai lần mỗi năm và lần này có tổng cộng khoảng 30.000 con.

Mặt khác, tại vùng nông nghiệp Margalit, lại có đến 560.000 trong số 570.000 con gà mái ấp trứng cũng bị nhiễm virus H5N1 và nằm trong kế hoạch tiêu hủy. Đây là một thiệt hại tương đối nặng nề, do khu vực nông nghiệp này cung cấp 7% tổng số trứng được tiêu thụ tại Israel, mang lại nguồn thu nhập chính cho hầu hết cư dân trong vùng.

Theo như chia sẻ của truyền thông Israel, tình trạng lây lan diện rộng có thể bắt nguồn từ việc những đứa trẻ đến thăm khu bảo tồn Hula và đã chạm vào một con sếu bị nhiễm virus, tinh hình dần trở nên nghiêm trọng buộc giới chức trách phải ra lệnh đóng cửa khu bảo tồn từ tuần trước.

“Đây thật sự là đòn giáng tồi tệ nhất đối với động vật hoang dã trong lịch sử đất nước” là nguyên văn mà bộ trưởng Bảo vệ Môi trường Israel Tamar Zandberg đã nói khi mô tả về đợt bùng phát virus H5N1 này. Chính quyền Israel lo ngại vụ lây lan có thể trở thành tình trạng khẩn cấp toàn cầu, trong khi giới khoa học cảnh báo nguy cơ xuất hiện đại dịch mới từ cúm gia cầm.

Mặt khác, ông Noga Kronfeld Shor - giáo sư động vật học tại Đại học Tel Aviv - đưa ra nhận định cái chết của hàng nghìn con sếu ở Hula - một trong những khu bảo tồn chim hàng đầu thế giới - chính là tình huống vô cùng bất thường mà hậu quả nó mang lại có thể gây ra sẽ mang tính toàn cầu. Ông cũng lưu ý thêm rằng xác của các loài chim dưới nước khác như bồ nông và diệc bạch cũng được tìm thấy cạnh xác của những con sếu.

Giới chức Israel phát lệnh cảnh báo người dân hãy hạn chế đến gần bất cứ loài chim hoang dã nào trông ốm yếu và tuyệt đối không được chạm vào phân chim, bởi virus H5N1 rất dễ lây lan. Chỉ cần một ít phân từ con chim nhiễm bệnh dính vào bất kỳ bề mặt nào cũng có thể dẫn đến nguy cơ phơi nhiễm virus. Giới chức trách sẽ đóng cửa đường cao tốc 886 phía bắc Israel trong vòng 10 ngày, kể từ ngày phát lệnh thông báo.

Chuyên gia Yoav Motro - hiện đang công tác tại Bộ Nông nghiệp Israel cho biết các đặc điểm của virus H5N1 hiện nay dường như đối lập với nCoV. So với nCoV, khả năng con người nhiễm H5N1 cực kỳ thấp, nhưng nguy cơ tử vong nếu nhiễm H5N1 là rất cao. Đây là một tình huống bi thảm về sinh thái, còn tất cả chúng ta lại hoàn toàn bối rối, và không thể lường trước được liệu nó sẽ kết thúc ra sao, hoặc dẫn đến điều gì. Ông tỏ ra cực kỳ lo lắng khi đưa ra nhận xét. trong tình hình bạn phát hiện có virus cúm gia cầm xuất hiện tại khu vực chăn nuôi của riêng mình, thì việc kiểm soát dịch bệnh bằng việc tiêu hủy toàn bộ đàn gia cầm đó và thực hiện khử trùng chuồng là điều rất dễ dàng. Nhưng trong tự nhiên, với mức độ lây nhiễm này thì đây là điều cực kỳ khó khăn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn một nửa trong số 863 người được xác nhận nhiễm virus cúm gia cầm mà họ theo dõi kể từ năm 2003 đã tử vong. Mặc dù hầu hết các chủng hoặc biến chủng của H5N1 tương đối khó lây truyền sang người, nhưng theo ông Yossi Leshem - nhà điểu học nổi tiếng hàng đầu Israel - nhận định virus H5N1 có thể sẽ có khả năng đột biến thành những chủng mới, gây ra làn sóng cúm gia cầm tấn công con người, đe dọa hệ thống y tế như cách virus corona tiến hóa.

“Điều này, để có thể mô tả chính xác thì nó là một thảm họa quy mô lớn nếu xuất hiện đột biến giúp virus H5N1 lây nhiễm sang người” - đây chính là lời cảnh báo của ông Leshem, giám đốc Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu Hoạt động di cư của Chim. Mặc dù đến Hiện tại thì vẫn chưa có người Israel nào nhiễm H5N1, nhưng giới chức trách nhà nước đã yêu cầu tất cả những người từng tiếp xúc với các loài chim hoang dã nên sử dụng thuốc kháng virus Tamiflu để đề phòng.

Yotam Bashan - chuyên gia tại Đài quan sát Chim Jerusalem, cho biết vụ sếu chết hàng loạt chủ yếu xảy ra tại thung lũng Hula ở phía bắc Israel, nhưng vẫn có nhiều xác của những con sếu khác xuất hiện tại nhiều địa điểm khác.

Các nhà khoa học đều cảm thấy đau lòng khi chứng kiến đàn sếu nhiễm virus trở nên yếu ớt. Một trong số họ cho biết loài sếu gắn bó bên nhau trọn đời và sinh sống trong những nhóm gia đình có mối liên kết bền chặt. "Điều đó có nghĩa là khi một con chết, thành viên thân thiết trong gia đình sẽ là con tiếp theo ra đi", chuyên gia nói.

"Không có cách chữa trị hay ngăn cản điều đó", tất cả các chuyên gia đều chỉ có thể bày tỏ hy vọng virus H5N1 sẽ không đột biến và lây nhiễm sang những loài khác, trong đó có con người, ở tình huống vô cùng khó khăn khi đại dịch COVID-19 với biến thể mới vẫn còn đang hoành hành và chưa được kiểm soát. Nếu virus H5N1 đột biến và lây nhiễm sang người, nguy cơ bùng dịch chỉ còn là vấn đề thời gian, khi này cả nhân loại sẽ đối mặt cùng lúc hai thảm họa tự nhiên, hệ thống y tế sụp đổ và thiệt hại nặng nề đến mọi lĩnh vực trong cuộc sống chỉ còn là vấn đề thời gian.

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin