Những cái chết thương tâm của mẹ và con
Giữa tháng 3 năm ngoái, ngay tại Hà Nội đã xảy ra một vụ tự tử gây bàng hoàng trong dư luận. Do những bế tắc trong cuộc sống hôn nhân, chị Nguyễn Thị Thắm (xã Quảng Bị, Chương Mỹ, Hà Nội) đã buộc đứa con vào bụng rồi nhảy xuống song tự tử. Đáng chú ý là lúc này chị đang mang song thai đã được 4 tháng, sự việc được nhiều tờ báo giật tít là “Hai cái chết, bốn mạng người”. Được biết, chị có cuộc hôn nhân không có tình yêu với chồng mình là anh Nguyễn Văn Quang, không những thế theo hàng xóm thì chị Thắm còn thường xuyên bị gia đình chồng hắt hủi, đánh đập, sỉ nhục.
Cũng trong tháng 3 đó, tòa án Tp.HCM đã xét xử Nguyễn Thị Mỹ Linh 8 năm tù về tội “Giết người”. Người mà Linh giết không phải ai khác mà chính là con đẻ của mình. Linh buồn chán vì chồng thường xuyên uống rượu say rồi về nhà mắng chửi vợ con nên nảy sinh ý định tự sát. Linh đã mua 300 viên thuốc cảm sổ mũi để định giải thoát cho mình, nhưng đến khi uống thuốc, trong lúc tinh thần không tỉnh táo Linh nghĩ nếu mình chết sẽ không ai chăm sóc tốt cho đứa con nhỏ 3 tuổi hay đau bệnh của mình Linh đã dùng tay bóp cổ con để hai mẹ con cùng chết. Đau đớn thay, đứa con của Linh đã tử vong còn Linh được cứu sống và đối diện với bản án lương tâm suốt cả cuộc đời…
Bên cạnh những vụ mẹ tự tử cùng con gây rúng động, rải rác còn có những vụ tự tử khác của phụ nữ như ngày 6/1/2013, trường hợp ở huyện Tuy An, Phú Yên tự tử do mắc nhiều bệnh, muốn chết đi để giảm gánh nặng cho chồng con; ngày 31/1/2013, một phụ nữ ở huyện Vĩnh Thạnh, Bình Định tự tử vì con trai bà thường xuyên uống rượu say sưa, quậy phá xóm làng, bà dạy dỗ không được; ngày 5/2, một phụ nữ khác ở huyện Nghi Lộc, Nghệ An tự tử do trầm cảm…
Những sự việc trên không phải là đại diện cho số đông phụ nữ, tuy nhiên, sự việc xảy ra liên tiếp trong thời gian vừa qua khiến dư luận không khỏi nghi ngại và đặt ra câu hỏi vì sao những người phụ nữ kia lại hành động nông nổi như vậy và làm cách nào để hạn chế tình trạng trên…
Stress trường diễn dẫn đến hành vi tự sát
BS CKII. Nguyễn Văn Dũng (Trưởng phòng Điều trị Tâm thần Phân liệt, Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia) |
- Thứ nhất là nguyên nhân nội sinh: do cơ thể tự phát ra, có thể do tiền sử bị bệnh hoặc có thể do cơ thể người mẹ bị nhiễm độc lúc mang thai…
- Thứ hai là stress tâm lý, có stress trường diễn do những ức chế lâu dài bởi những người xung quanh và stress cấp do chấn động xảy ra tức thời như bố mẹ chết, chồng bỏ, người yêu bỏ…
- Thứ ba là những rối loạn tâm thần do bị bệnh lâu ngày không khỏi…
Những trường hợp chúng ta đề cập đến ở trên nằm ở giai đoạn người trưởng thành, thuộc nguyên nhân thứ hai: stress tâm lý và chủ yếu là stress trường diễn. Sự ức chế, áp lực, căng thẳng được tích tụ lâu dài do những mối quan hệ không êm thấm trong hôn nhân dẫn đến bế tắc và tìm đến quyết định tự sát.
Giải pháp cho những tình trạng này đó là công tác truyền thông tư vấn tâm lý phải tốt, phải chỉ ra các triệu chứng rối loạn tâm thần để người dân biết và có biện pháp điều trị kịp thời.
Đối với mỗi người cần có cuộc sống lành mạnh, phải được va chạm thực tế cuộc sống để hiểu rõ thực tại, biết được mình đang ở mức nào để hạn chế xảy ra sang chấn tâm lý khi bị va chạm.
Gia đình khi thấy người nhà có biểu hiện lo âu buồn chán nên cho đi khám chuyên khoa, không nên đi cúng bái hay tự mua thuốc để điều trị.
Do dân trí thấp
Ông Nguyễn An Chất - Giám đốc Trung tâm tư vấn tâm lý An Việt Sơn |
Theo ông nguyên nhân của tình trạng trên là do hiện nay rất nhiều thành phần đều chịu một áp lực lớn trong xã hội hiện đại, nhất là trong giai đoạn suy thoái kinh tế này. Phụ nữ khi nhận thông tin là quyết định ngay nên tâm lý rất dễ bị ảnh hưởng, dễ xuất hiện cảm giác buồn chán, không biết giải quyết như thế nào. Vì vậy, khi có bức xúc họ rất dễ quyết định sai lầm, hành vi tự vẫn cũng là một hành động sai lầm.
Bên cạnh những bức xúc về kinh tế là những bức xúc về tình cảm. Người phụ nữ Việt Nam có đặc điểm chung là lấy gia đình làm căn bản, họ hi sinh tất cả cho chồng con, bởi vậy khi những sự hi sinh đó, những niềm tin đó bị phản bội họ sẽ phẫn nộ và dễ hành động sai.
Bên cạnh đó cũng có một số người phụ nữ lại tham vọng quá, khi chồng họ không đáp ứng được những kỳ vọng của họ thì họ quay ra hành hạ chồng bằng những lời chì chiết, than vãn. Nhưng với người chồng thì nghe những lời đó khiến họ chán đời, mất hết lý trí và họ sa đà vào rượu chè cờ bạc, gái gú và những phút không kiềm chế được họ có thể ra tay đánh vợ… Dẫn đến bạo hành thể xác của chồng với vợ, khiến cho những phụ nữ này bế tắc trong tâm lý và có những hành động sai lầm.
Nói về việc những trường hợp phụ nữ tự vẫn cùng con, ông Chất cho rằng, đó là yếu tố rất đặc biệt về tâm lý ở phụ nữ, họ cho rằng nếu mình chết đi con mình sẽ rất khổ, không có chỗ bấu víu. Đặc biệt nếu bố lấy vợ khác thì con mình sẽ không được yêu thương, sẽ khổ cực.
Ông Chất cho rằng, những trường hợp tự tử ở phụ nữ là số ít nhưng không phải không đáng ngại mà nguyên nhân sâu xa của nó chính là do tri thức kém, thiếu kỹ năng sống, nó phát sinh không phải ngày một ngày hai mà là do tiềm ẩn lâu dài.
Giải pháp nằm trong tay nhà quản lý
Theo ông Chất, giải pháp cho tình trạng này trước hết là ở người quản lý. Nhà quản lý phải hiểu được dân trí của mình bây giờ là yếu kém như vậy và phải làm thế nào để bù đắp sự thiếu hụt đó cho họ. Phải trang bị cho họ tri thức, kĩ năng sống để họ không mắc phải sai lầm. Nhà quản lý phải biết tiếp cận để giải tỏa được tâm lý đó của cộng đồng.
Tự bản thân mỗi người phụ nữ trong hoàn cảnh đó cũng phải tự trang bị kỹ năng sống cho mình. Và trong cuộc sống hôn nhân bình thường, tự bản thân mỗi người phụ nữ cần phải nhận thức được giá trị sống của mình, phải cân đối giữa sự cho và nhận để bản thân và gia đình đều hạnh phúc, không nên chỉ có hi sinh cho chồng con mà không nghĩ đến bản thân mình.
Môi trường sống hiện này nhiều người vô cảm, vì vậy khi người ta gặp chuyện họ lúng túng không biết xử lý thế nào vì gặp nhiều người vô tâm quá. Vô cảm cũng là một khía cạnh để góp phần vào tình trạng này. Ngay cả những người trong gia đình cũng vậy, nếu không vô cảm người ta sẽ nhận ra những biểu hiện khác lạ của người thân mình ngay và sẽ có biện pháp can thiệp kịp thời.
Lê Hường
Chủ đề liên quan: