Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Gia đình và Xã hội, để kiểm soát hoạt động của các hồ nhằm đảm bảo an toàn vận hành thường kỳ và trong mùa mưa lũ, Vụ Pháp chế Thanh tra thuộc Tổng cục Thủy lợi đã có các đợt kiểm tra thường kỳ và kiểm tra chuyên đề.
Đơn cử, tháng 12/2019, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi ký quyết định số 579/QĐ-TCTL-PCTTr thanh tra chấp hành quy định pháp luật về các hoạt động trong phạm vi bảo vệ hồ Dầu Tiếng. Thời gian thanh tra là 10 ngày, thành phần chủ yếu là lãnh đạo, nhân viên Vụ Pháp chế Thanh tra. Trưởng đoàn là ông Nguyễn Đắc Long, Vụ trưởng Vụ Pháp chế Thanh tra.
Phạm vi thanh tra gồm: Hoạt động khai thác cát, lập bến bãi, làm đường vận chuyển, hoạt động của các loại phương tiện... phục vụ cho việc khai thác, tập kết, vận chuyển cát; Hoạt động xây dựng nhà máy điện mặt trời và các hoạt động liên quan đến xây dựng, vận hành nhà máy điện mặt trời.
Nội dung thanh tra gồm: Thanh tra việc thực hiện quy định của pháp luật về thủy lợi và pháp luật có liên quan trong việc cấp, cấp lại, gia hạn, điều chỉnh, đình chỉ, thu hồi giấy phép cho các hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi; Việc thực hiện các giấy phép đã được cấp; Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy lợi theo quy định của pháp luật.
Kế hoạch thanh tra năm 2020 có hạng mục kiểm tra việc xây dựng, hoạt động của nhà máy điện mặt trời trên lòng hồ Dầu Tiếng.
Tiếp đó, năm 2020 là năm mà công trình của dự án nhà máy điện mặt trời tân châu 1 xây dựng rầm rộ nhất thì ông nguyễn văn tỉnh, tổng cục trưởng, tổng cục thủy lợi cũng ký văn bản số 797/tctl-pcttr, ngày 14/5/2020 kiểm tra các hoạt động trong lòng hồ dầu tiếng. thành phần đoàn kiểm tra có lãnh đạo tổng cục thủy lợi và lãnh đạo vụ pháp chế thanh tra, thời gian kiểm tra từ ngày 18/5-22/5/2020.
Nội dung kiểm tra trong đó có hạng mục về việc xây dựng và vận hành các nhà máy điện mặt trời. Cụ thể, đoàn có trách nhiệm kiểm tra việc xây dựng nhà máy điện mặt trời; Kiểm tra việc chấp hành các nội dung, yêu cầu quy định trong giấy phép hoạt động xây dựng nhà máy đã được Tổng cục Thủy lợi hoặc UBND tỉnh Tây Ninh cấp; Kiểm tra quá trình vận hành nhà máy điện mặt trời từ khi đưa vào sử dụng đến thời điểm kiểm tra.
Phương pháp kiểm tra được ghi rõ là: xem xét các hồ sơ pháp lý liên quan đến các hoạt động; kiểm tra thực tế tại hiện trường, trao đổi với các bên liên quan làm rõ kết quả. từ vụ việc này, dư luận đặt câu hỏi cho lãnh đạo tổng cục thủy lợi và lãnh đạo bộ nn&ptnt là thực tế các đoàn kiểm tra nêu trên đã kiểm tra như thế nào? kiểm tra cái gì? có thực hiện đúng các nội dung như kế hoạch kiểm tra đưa ra hay không hay chỉ đến cơ sở nghe báo cáo rồi về?
Trong phương pháp kiểm tra có phần khảo sát thực tế tại hiện trường, vậy tại sao từ ngày 17/4/2020, công trình nhà máy điện mặt trời tân châu 1 đã thi công hạng mục đóng cọc; ngày 15/5 đã thi công phần trạm... mà đoàn kiểm tra lại không phát hiện ra để tiến hành các biện pháp ngăn chặn kịp thời từ lúc này?
Năm 2020, đoàn kiểm tra của tổng cục thủy lợi kiểm tra đúng dịp nhà máy điện mặt trời tân châu 1 thi công rầm rộ với nhiều hạng mục.
Trước đó, như Báo Gia đình và Xã hội đã đưa tin, ngày 2/6, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi, ông Nguyễn Văn Tỉnh đã ký văn bản số 955/TCTL-PCTTr gửi Công ty TNHH MTV KTTL Dầu Tiếng – Phước Hòa yêu cầu báo cáo vụ hồ thủy lợi Dầu Tiếng bị xâm hại.
Tổng cục thủy lợi xác định, nhà máy điện mặt trời tân châu 1 do công ty cp năng lượng tân châu triển khai xây dựng trong phạm vi bảo vệ hồ dầu tiếng khi chưa có giấy phép hoạt động đã vi phạm quy định của pháp luật về thủy lợi.
Để làm rõ các vi phạm nêu trên, thứ trưởng bộ nn&ptnt, ông nguyễn hoàng hiệp đã chỉ đạo tổng cục thủy lợi phải: "kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân để xảy ra vi phạm hoạt động xây dựng nhà máy điện mặt trời tân châu 1 trong phạm vi bảo vệ hồ dầu tiếng khi chưa có giấy phép hoạt động theo quy định của pháp luật; làm rõ việc không phát hiện ra hoạt động xây dựng trái phép hay phát hiện ra, nhưng không ngăn chặn, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xử lý".
Báo Gia đình và Xã hội sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này tới quý độc giả.
Công Tâm