Báo động việc lạm dụng kháng sinh

101 lý do lạm dụng thuốc kháng sinh

Trong thực tế hằng ngày, nhiều người tưởng rằng kháng sinh chữa được bách bệnh, nên hễ bị bệnh là dùng kháng sinh, vì ở ta việc mua bán kháng sinh còn dễ dàng. Khuynh hướng tự mua thuốc, tự chữa bệnh ngày càng phổ biến. Bên cạnh đó, một số thầy thuốc chưa biết chính xác bệnh của bệnh nhân, hay theo yêu cầu của bệnh nhân đã chỉ định và kê đơn sử dụng kháng sinh.

Kháng sinh được dùng “tùy tiện” nhưng không phải ai cũng hiểu đúng về nó. Thực tế cho thấy có không ít nhận định sai lầm về thuốc kháng sinh như: tất cả các chế phẩm kháng khuẩn đều là kháng sinh; Kháng sinh có thể chữa khỏi bất kỳ bệnh nhiễm trùng nào; kháng sinh rất có hại, không nên dùng trong bất cứ trường hợp nào; Có thể tự chỉ định thuốc kháng sinh cho bản thân (hay cho con cái); Ngưng dùng kháng sinh khi vừa có biểu hiện dứt bệnh.

Tác hại của việc lạm dụng thuốc kháng sinh

Chính những hiểu lầm trên đã gây ra không ít tác hại. Lạm dụng kháng sinh làm cho vi khuẩn nhờn thuốc, kháng thuốc ngày càng nhiều, gây khó khăn cho việc chuẩn đoán một số bệnh, từ đó việc chữa trị bệnh càng khó khăn. Đồng thời còn gây lãng phí kháng sinh.

Lạm dụng kháng sinh có thể gây ra phản ứng dị ứng, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, đau dạ dày, đau đầu và vàng răng, thậm chí có thể là tổn thương thận và nhiễm độc gan, mẫn cảm thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Sử dụng nhiều kháng sinh và liều cao có khả năng gây suy tủy, nhất là trường hợp sử dụng chloramphenicol nhiều. Một số kháng sinh như Atreptomycine, Kanamycine dùng liều cao có thể gây điếc và suy thận. Sử dụng thuốc bừa bãi có thể gây rối loạn gien dẫn đến bệnh ung thư.

Lạm dụng kháng sinh đang đẩy nhiều bệnh nhân nhiễm khuẩn đến tình trạng vô phương cứu chữa vì không đáp ứng kháng sinh đặc hiệu.

Sử dụng kháng sinh như thế nào?

Kháng sinh chỉ được điều trị cho những trường hợp nhiễm trùng. Đối với những nhiễm khuẩn nặng phải sử dụng kháng sinh qua đường tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch hoặc có khi qua đường truyền dịch nếu cần. Muốn có tác dụng tốt, thầy thuốc phải làm kháng sinh đồ để xác định loại vi khuẩn gây bệnh và chọn kháng sinh thích hợp để có tác dụng tốt.

Dùng kháng sinh chính xác theo đơn chỉ dẫn của bác sĩ, phải dùng đủ liều, đủ thời gian có tác dụng và theo dõi tác dụng của kháng sinh đối với nhiễm khuẩn, như vậy mới có kết quả chắc chắn, nếu có tác dụng phụ thông thường cũng được giảm nhẹ.

Ngọc Hà

Theo tạp chí Sống Khỏe