Nếu đậu phụ thối Trung Quốc ngon nổi tiếng thế giới, mắm tôm của Việt Nam nức tiếng gần xa, thì món canh xác thối hay còn gọi Cheonggukjang lại là món ăn “bốc mùi” trứ danh Hàn Quốc. Nhìn vẻ ngoài khó ai có thể thấy được sự “bất thường” nằm trong Cheonggukjang, tuy nhiên khi lại gần và cảm nhận được mùi hương lạ bốc lên, món ăn yêu thích của người dân xứ sở kim chi lại khiến không ít du khách phải e ngại. Món ăn được sử dụng nhiều vào mùa đông.
Nếu có dịp tới đây vào khoảng thời gian tới, bạn nên thưởng thức món ăn này ít nhất một lần. Mùi vị gắt, nồng đặc trưng của món ăn được tạo nên bởi nguyên liệu đậu nành lên men độc đáo.
Mùi vị khá “gắt” của Cheonggukjang đã tạo ra rất nhiều “giai thoại” bi hài, trong đó mọi người vẫn hay truyền nhau nghe về chuyện những du học sinh người Hàn Quốc ở nước ngoài khi cố nấu món ăn này đã bị hàng xóm gọi điện báo cảnh sát vì tưởng nhà bên cạnh có người ch*t. Câu chuyện này không biết có thật hay không nhưng cũng đủ hiểu mùi hương của món ăn “đáng sợ” đến mức nào.
Mùi vị của món cheonggukjang khủng khiếp đúng như thế. để làm cheonggukjang người ta dùng đậu nành luộc. sau đó ủ cho lên men từ 2 đến 3 ngày, với nhiệt độ 40 độ c. lúc này mang một phần đậu nành ra giã nhỏ rồi trộn vào phần đậu đã ủ cùng muối và bột ớt.
Khi đã hoàn thành, tương đậu nành lên men có mùi gắt tương tự như mùi cá ch*t hay xác thối lâu ngày rất khó ngửi, khi mang nấu lên thì mùi này bốc lên rất nồng nặc, khiến những người không chịu được đồ nặng mùi phải “bỏ chạy”. Tuy nhiên do hương vị quá cuốn hút nên người Hàn vẫn bất chấp nấu món ăn kinh dị này mỗi khi trời trở lạnh.
Thành phần và quá trình lên men đậu nành cho món cheonggukjang giống với natto (đậu nành lên men) của nhật bản. tuy nhiên, trong khi natto thường được sử dụng thô, đậu nành đem đun sôi thành món hầm, khiến mùi hôi thêm nồng hơn.
| Cheonggukjang có mùi kinh khủng như xác thối. |
Món ăn ngon nhất khi dùng nóng. Ngoài đậu nành lên men, các nguyên liệu nấu tạo nên cheonggukjang bao gồm khoai tây, hành tây, thịt bò, đậu phụ trắng, thêm kim chi, có thể thêm bí xanh và hải sản... Mỗi gia đình, địa phương sẽ cho thêm các thành phần khác nhau tùy theo sở thích và văn hóa.
Món canh này thường xuyên xuất hiện trên mâm cơm hàng ngày của người Hàn Quốc. Nếu bỏ qua mùi hương khó ngửi của nó thì Cheonggukjang thực sự rất ngon, ăn một miếng sẽ muốn ăn thêm miếng nữa, cứ thế mà bát canh vơi đi lúc nào không biết. Và có một điều chắc chắn là món này dễ ăn hơn đậu phụ thối của Trung Quốc nhiều.
Ở Hàn Quốc, cheonggukjang xuất hiện từ thời đại Joseon. Vào thời đó, nó được sử dụng trong khẩu phần ăn của binh lính. Chính vì nguyên liệu dễ kiếm nên món ăn này tồn tại đến tận bây giờ. Chưa kể, món này cũng vô cùng bổ dưỡng. Đậu nành sau khi lên men chứa nhiều vitamin và lợi khuẩn, là một thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh béo phì. Ngoài ra, lexithin và saponin trong món ăn còn có thể giúp hấp thụ và thải ra lượng chất béo dư thừa tích tụ trong cơ thể.
Cheonggukjang chứa rất nhiều genistein, nó là một chất có tác dụng đối với các bệnh như: ung thư vú, unng thư đại trực tràng, ung thư trực tràng, ung thư dạ dày. Chất saponin trong Cheonggukjang đặc biệt có hiệu quả trong việc làm giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác nhau bởi vì nó ngăn chặn các DNA cộng, một phần nguyên nhân hình thành ung thư.
Các chất xơ trong Cheonggukjang đảm bảo rằng việc hấp thụ đường xảy ra với một tốc độ chậm. nó điều khiển việc liệu rằng lượng đường trong máu tăng hay giảm. Ngoài ra, Cheonggukjang có chức năng làm tăng tốc việc tiết ra insulin, điều này rất tốt cho những bệnh nhân không có đủ insulin, như là các bệnh nhân tiểu đường.
| Tuy có mùi khó chịu nhưng đây là món ăn giàu dinh dưỡng. |
Chất chủ yếu trong Cheonggukjang là lexithin, chất này giúp cơ thể thải ra các chất độc qua nước tiểu, hoặc là đẩy các chất độc này đến gan để phân hủy. Lexithin cũng giúp duy trì độ ẩm cho làn da vởi vì nó giúp cân bằng lượng nước và chất béo trong cơ thể.
Không chỉ vậy, đậu nành lên men trong món súp xác thối này còn giúp ngăn ngừa nhiều loại bệnh và kiềm chế các chứng dị ứng như viêm da dị ứng. Theo các nhà nghiên cứu, đậu nành lên men có chứa axit polyglutamic có tác dụng kích hoạt các tế bào T, vốn ở sâu trong hệ miễn dịch, các tế bào sẽ sản sinh ra một số hợp chất có khả năng tấn công và loại bỏ các tế bào gây dị ứng. Do vậy, món ăn này có thể hạn chế các dung môi gây dị ứng một cách chính xác và kích hoạt các tế báo T, kẻ thù của tế bào dị ứng.
Các nhà nghiên cứu cũng đã thử nghiệm điều này trên chuột và sau 1 giờ, các tế bào dị ứng trên cơ thể chuột đã giảm xuống một nửa. Tỷ lệ này sau 1 ngày chiếm 90% và có tác dụng tới tận 3 ngày sau. Phát hiện này cũng được công bố trên một tạp chí khoa học, hứa hẹn sẽ giúp các nhà khoa học có thể phương pháp bào chế Thu*c từ thực phẩm.
Đối với người bản xứ thì Cheonggukjang thì món ngon khó bỏ nhưng với thực khách phương xa thì mùi hương này thực sự là một thách thức. Khi có khách quý chủ nhà ắt hẳn sẽ muốn đãi khách món ngon nhưng nếu nấu xong mà khách không dám ăn thì thật lãng phí.
Nhiều người cho rằng, món ăn này nếu bỏ được mùi “xác thối” thì có thể được ưa thích hơn. Chính vì vậy năm 1993, tiến sĩ Hyun Kyu Joo (cựu giáo sư tại Đại học Kunkook) đã phát minh ra cách khử mùi khó ngửi của cheonggukjan. Do vậy, ngày nay người ta đã chế biến ra Cheonggukjang không mùi, và món ăn được sử dụng rộng rãi hơn. Để tiện thưởng thức, Cheonggukjang cũng được đóng hộp, bày bán ở các siêu thị. Người ăn chỉ cần khui hộp là có thể nấu không cần phải thực hiện các công đoạn lên men như trước. Tuy nhiên, có không ít khách du lịch vẫn quyết tâm thưởng thức Cheonggukjang nguyên bản, để cảm nhận đầy đủ hương vị món ăn truyền thống của người Hàn Quốc cũng như thử thách bản thân.
Đây chính là cách để cho du khách nước ngoài có cơ hội thưởng thức và làm quen với món canh ngon lành này và khi đã quen với mùi vị này rồi thì những thực khách sành ăn sẽ có thêm động lực để thử món cheonggukjang “xác thối” nguyên bản, như thưởng thức một nét văn hóa ẩm thực rất riêng của người hàn quốc.
Để thưởng thức món cheonggukjang và các đặc sản khác của đất nước hàn quốc bạn có thể đến khu myeongdong. đây là con phố mua sắm và ăn uống sầm uất bậc nhất ở seoul. khu này tập trung đa dạng các nhà hàng bán món ăn truyền thống hàn quốc nên được nhiều khách du lịch ghé thăm.
Ngoài ra, bạn có thể đến chợ ẩm thực truyền thống Gwangjang, địa chỉ: 6-1 Yeji-dong, Jongno-gu, Seoul để khám phá ẩm thực đất nước Kim Chi. Ở đây có đầy đủ các nhà hàng sang trọng cho tới các hàng quán ven đường để bạn lựa chọn. Ngoài việc thưởng thức ẩm thực các bạn còn có thể mua sắm những món đặc sản ở Hàn để làm quà cho người thân và bạn bè tại khu chợ này.
Dù đời sống ngày càng phát triển và có nhiều thực phẩm thơm ngon bổ dưỡng xuất hiện nhưng Cheonggukjang vẫn luôn được người dân Hàn Quốc yêu thích. Bởi nó không chỉ là một món ăn bình thường mà còn là nét văn hóa tiêu biểu của đất nước Kim Chi.
Thu Hoài / Pháp luật 4 Phương