Đu đủ là cây hữu ích với mọi nhà. Trái gần chín làm rau, nấu canh, hầm xương, làm nộm, bóp dấm, muối chua, xào, làm mứt ăn đều ngon.
Đu đủ chín là món ăn tráng miệng ngon giúp mau tiêu hoá chất đạm, trái ương hầm giò heo ăn bổ lợi sữa cho phụ nữ mới sinh.Thành phần dinh dưỡng: trong 100g phần quả đu đủ chín ăn được có chứa chất đạm (0,34g), chất béo (0,9g), chất xơ (1,3g), calci (40mg), sắt (0,78mg), ma-nhê (10mg), phosphor (20mg), kali (257mg), natri (3mg), kẽm (0,07mg), đồng (0,16mg), mangan (0,011mg), betacaroten (0,014UI) và vitamin… B
1 (0,36mg), B
2 (0,58 mg), B
3 (0,5mg), B
5 (0,218mg), B
6 (0,019mg), vitamin C (71mg) và nhiều dưỡng chất cần thiết với sức khỏe, trong 100g đu đủ chín cung cấp 44-55 calo.Theo Y học cổ truyền, quả đu đủ có vị ngọt tính mát. Tác dụng bổ dưỡng, kiện tỳ, nhuận tràng, thanh nhiệt, lợi thấp… Chữa bụng đầy chậm tiêu, táo bón, phong thấp nhức mỏi, chống oxy hoá... Đu đủ còn được xem là loại
quả ngon giúp tiêu hóa chất đạm thịt cá dư thừa trong cơ thể.Dưới đây là một số món ăn bài Thuốc từ đu đủ:
Chữa trị giun kim: ngày dùng 100 - 150g đu đủ chín ăn vào sáng sớm bụng đói, mỗi đợt dùng 5-7 ngày.
Chữa mụn trứng cá, da mặt nám: Dùng đu đủ chín đánh nhuyễn làm mặt nạ đắp lên da mặt tuần 1-2 lần.
Chữa khớp đang bị sưng đau: Dùng quả đu đủ chín bó vào nơi khớp sưng đau ngày 1-2 lần, qua đêm càng tốt.
Chữa ho viêm họng khàn tiếng: Dùng hoa đu đủ đực 20-30g chưng cách thủy cho ít mật ong uống ngày vài lần.
Chữa sỏi mật, sỏi thận: Đu đủ gần chín để cả quả luộc thật chín, bỏ hạt ăn phần thịt cho thêm ít muối lấy thìa xúc ăn ngày 2 lần.
Chữa sỏi thận: Dùng hoa đu đủ đực tươi 300g (khô 100g sao vàng hạ thổ) sắc uống, cách sắc: 4 chén nước còn 1 chén uống trong ngày, đợt uống 5-7 ngày.
Chữa bụng đầy chậm tiêu: Đu đủ xanh hầm với xương thịt động vật giúp mau nhừ dễ tiêu.
Lưu ý: ăn đu đủ chín nhiều ngày có thể thấy da lòng bàn tay chân hơi vàng do một loại trong số 19 carotenoid trong đu đủ chưa đào thải hết gây vàng da, khi không dùng, hiện tượng vàng da tự hết. Đu đủ xanh có tác dụng tiêu mạnh, ăn lúc đói hay bị xót ruột. Phụ nữ mới có thai không nên ăn đu đủ xanh nhiều.
Lương y Phan Thị Thạnh