Cá là một trong những thực phẩm lành mạnh nhất hành tinh. Vì vậy, các nhà khoa học không ngừng tìm hiểu lý do thường xuyên tiêu thụ cá có thể tăng cường sức khỏe con người. Trong đó, cá có dầu hay cá béo được phát hiện mang lại rất nhiều lợi ích cho cơ thể và não bộ, nhờ chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như đạm, vitamin D, axít béo omega-3...
Cá nục là một loại cá béo ngon, bổ và rẻ. Ảnh: Guardian
Mặc dù cá béo và cá trắng đều là nguồn cung cấp đạm nạc rất tốt và ngon, song cá trắng cung cấp rất ít omega-3. Trong khi đó, cá béo có lượng dầu phân bố đều khắp các mô cơ thể và trong khoang bụng, được xem là nguồn cung cấp omega-3 tốt nhất. Một số loại cá béo có hàm lượng omega-3 cao nhất là cá hồi, cá mòi, cá cơm, cá nục, cá chình, cá thu, cá trích hoặc cá ngừ.
Các chuyên gia cho biết ăn cá có dầu 2 lần/tuần có thể đem đến những lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc như sau:
Nghiên cứu cho thấy hàm lượng axít béo omega-3 trong máu cao hơn góp phần kéo dài tuổi thọ khoảng 5 năm so với mức bình thường. Chỉ cần tăng 1% hàm lượng omega-3 trong máu đã đủ giúp một người giảm nguy cơ T* vong tương đương với việc bỏ hút Thu*c lá. Kết luận này được rút ra sau khi nhóm chuyên gia quốc tế do Tiến sĩ Aleix Sala-Vila đứng đầu phân tích dữ liệu về nồng độ axít béo trong máu của hơn 2.200 người trên 65 tuổi và theo dõi sức khỏe của họ trong khoảng 11 năm.
Ðể tăng hấp thụ omega-3, hiệp hội tim mạch mỹ khuyến nghị mọi người nên ăn cá béo 2 hoặc 3 lần/tuần.
Theo các nhà khoa học, chỉ cần ăn 2 hộp cá mòi mỗi tuần có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Nghiên cứu tiến hành theo dõi 152 người đã được chẩn đoán tiền tiểu đường, tức là lượng đường trong máu của họ nằm trong khoảng từ 100 đến 124 mg/dl. Tất cả những người tham gia sau đó được yêu cầu thực hiện việc ăn kiêng, nhằm giảm nguy cơ phát triển bệnh, nhưng có một nhóm được cho 2 lon cá mòi ngâm dầu ô liu, khoảng 200 gr/tuần.
Kết quả sau 1 năm, tỷ lệ bệnh nhân có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường đã giảm mạnh không ngờ, từ 37% xuống còn 8%, trong khi không ăn cá mòi hằng tuần chỉ giảm từ 27% xuống còn 22%. ngoài ra, nhóm ăn cá béo cũng ghi nhận những lợi ích sức khỏe khác như tăng đề kháng insulin, tăng cholesterol và hoóc-môn tốt, giúp phân hủy glucose và giảm huyết áp.
Một nghiên cứu gần đây đối với người dân tại 60 quốc gia phát hiện rằng ăn cá béo 2 lần/tuần có thể phòng ngừa bệnh tim ở những người có nguy cơ cao. cụ thể, những người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch nhưng tiêu thụ 2 phần cá giàu omega-3 mỗi tuần đã giảm khoảng 16% nguy cơ đau tim và đột quỵ so với những người không ăn loại cá này. mặc dù những người có nguy thấp cũng hưởng lợi từ việc ăn cá có nhiều dầu, song tác dụng của việc tiêu thụ omega-3 lại lớn hơn đối với người có nguy cơ cao.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng hầu hết các trường hợp hen suyễn ở người trưởng thành bắt đầu từ thời thơ ấu. Nhưng cũng có nhiều bằng chứng cho thấy một chế độ ăn uống lành mạnh từ nhỏ có thể là một liệu pháp tiềm năng phòng ngừa bệnh hen suyễn phát triển.
Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học Anh phân tích dữ liệu từ hơn 4.500 trẻ em và phát hiện ăn nhiều cá hồi, cá thu và cá mòi có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh hen suyễn. Họ cho biết những người tiêu thụ cá nhiều nhất có thể giảm khoảng 50% nguy cơ phát triển triệu chứng bệnh có thể đe dọa tính mạng.
Theo các nhà khoa học, trẻ nhỏ ăn cá ít nhất 1 lần/tuần ít có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn, chàm và sốt cho đến 6 tuổi. Thực tế cho thấy những đứa trẻ thường xuyên ăn cá trong 2 năm đầu đời sẽ giảm từ 28-40% nguy cơ mắc nhiều loại bệnh.
Kết hợp phân tích tổng hợp một số nghiên cứu trước đây, các chuyên gia kết luận rằng tiêu thụ cá từ khi 1 tuổi giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh chàm, hen suyễn và thở khò khè ở tuổi lên 6. Ðiều này có ý nghĩa hơn cả việc người mẹ ăn cá và dầu gan cá trong thời kỳ mang thai và cho con bú.