Nhắc đến những chú ủn là nhớ ngay ra sự mũm mĩm, béo tốt với chiếc tai "lá mít" cùng tiếng ụt ụt quen thuộc. Họ hàng nhà lợn đều có sức sống mãnh liệt, sinh sản tốt, đặc biệt gần gũi và thân thiện với con người.
Dĩ nhiên nuôi lợn để chơi và nuôi lợn để thịt là hai điều trái ngược nhau, dẫu chúng ta có yêu lợn biết bao!
Nhưng nếu đến châu Phi, bạn sẽ cảm thấy thích thú khi nhìn thấy 1 chú lợn có tai thỏ, đứng bằng 2 chân y hệt kangaroo. Bạn sẽ thắc mắc: Lạ vậy! Một dạng đột biến ư?
Không đâu, đó là sự kì diệu của tự nhiên: Lợn đất châu Phi là một loài động vật có vú trong họ Orycteropodidae, bộ Tubulidentata.
Chúng có kích thước trung bình, động vật đào hang và sống về đêm. Đây là loài duy nhất còn sót lại của bộ Tubulidentata, điển hình của vùng Châu Phi cận Sahara, mặc dù các loài và chi thời tiền sử của bộ này đều đã được ghi nhận.
Lợn đất là đại diện duy nhất của bộ động vật răng ống. Răng lợn đất gồm những cái ống nhỏ xíu nằm cạnh nhau. Lợn đất có trọng lượng khá khiêm tốn, với con trưởng thành chỉ nặng cỡ 20-40kg, đuôi của nó có thể dài tới 53.34 cm - 58.42 cm.
Lợn đất thường đào hang ở đồng cỏ, nơi không có con người qua lại, hoặc đào hang trong rừng sâu, đất mềm. Với bộ móng rất mạnh, sắc, chúng đào hang rất tài tình. Hang động của nó có nhiều ngóc ngách và dài đến cả chục mét.
Ban ngày chúng tìm cách lẩn trốn ở chỗ sâu nhất trong hang, đêm mới mò đi kiếm ăn. Món khoái khẩu của lợn đất là các loài kiến và mối. Da của lợn đất rất dày giúp chúng tránh bị côn trùng cắn.
Một con lợn đất có thể di chuyển 16 – 30 km trong một đêm để tìm kiếm thức ăn. Nó sử dụng cái mũi thính nhạy để tìm kiếm thức ăn.
Trong lúc ăn, lợn đất có thể bịt chặt lỗ mũi lại để tránh bụi và kiến. Lợn đất có thể ăn đến 50.000 con mối trong một đêm. Khi không có kiến, mối nó đành xơi tạm các loại côn trùng khác, thậm chí ăn cả hoa quả, các loại hạt.
Lợn đất là loài sống một mình, chúng chỉ sống với các con khác vào mùa sinh sản mà thôi! Loài động vật quý hiếm này gần như không sinh sản trong điều kiện nuôi nhốt.
Chính vì thế, việc bảo tồn, nhân giống chúng cực kỳ khó khăn. Lợn mẹ lại cực kỳ vụng về trong việc nuôi con. Mỗi lứa đẻ 3-4 lợn con, nhưng lợn mẹ thường đè ch*t con liên tục.
Lợn đất châu Phi đang ở trên bờ vực tuyệt chủng. Các nhà khoa học cùng các chính phủ ở châu Phi đã phải vào cuộc quyết liệt hồi cuối thế kỷ 20 để bảo tồn chúng.