Theo Bộ Tài Nguyên và Môi trường, từ đầu năm đến nay, riêng trên địa bàn Hà Nội xuất hiện 6 đợt kéo dài không khí có chất lượng ở mức kém, xấu và rất xấu. Trong đó cao điểm từ ngày 8 - 14/12, chất lượng không khí thường xuyên ở mức xấu và rất xấu. Giá trị trung bình của bụi mịn PM2.5 liên tục vượt quá giới hạn cho phép.
| Nhiều loại khẩu trang được quảng cáo có khả năng chống bụi mịn |
Trước thực trạng này, cơ quan chức năng cảnh báo người dân nên hạn chế ra đường. Nếu buộc di chuyển, nhất thiết phải đeo khẩu trang. Tuy nhiên, loại khẩu trang thông thường lại không có khả năng lọc bụi mịn. Nắm bắt thực tế này, trên mạng xã hội xuất hiện “nhan nhản” quảng cáo “có cánh” về loại khẩu trang chống bụi mịn, lọc bụi đến 95% với giá dao động chỉ vài chục ngàn đồng. Đa phần, các loại khẩu trang này đều được người bán quảng cáo với những thông tin như: Khẩu trang đạt chứng nhận chất lượng GB2626-2006 lọc hạt KN90 trên 90%; đạt chứng nhận chất lượng tại Mỹ, lọc hạt NIOSH N95, P95, R95 trên 95%.
Bên cạnh khẩu trang giá rẻ, có những khẩu trang cao cấp hơn, giá từ 450.000 – gần 1 triệu đồng/chiếc, được giới thiệu đạt tiêu chuẩn N99 của Viện Khoa học an toàn và vệ sinh lao động Mỹ, đảm bảo lọc 99% các vật thể có trong không khí, kể cả bụi có kích thước 0,3 micromet. Tuy nhiên, giống như các loại khẩu trang giá rẻ, những chiếc khẩu trang giá vài trăm ngàn đồng cũng không hề có tem, mác chứng nhận chất lượng của các cơ quan hữu quan tại Việt Nam. Theo quan sát của phóng viên, trên bao bì sản phẩm hoàn toàn là tiếng nước ngoài, không có bất kỳ thông tin, nhãn phụ nào bằng tiếng Việt để người tiêu dùng (NTD) nhận biết thành phần và công dụng của sản phẩm.
Theo một chuyên gia về môi trường, kích thước 2,5 micromet còn nhỏ hơn kích thước của vi sinh vật nên để lọc được bụi mịn thì phải sử dụng màng siêu lọc, có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, tối thiểu là 1 micromet. Tuy nhiên, cơ sở sản xuất màng lọc cũng không thể sản xuất được màng lọc có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, vì giá thành cực kỳ đắt. Vì vậy, những loại khẩu trang giá rẻ trên thị trường hiện nay chỉ có tác dụng từ 10 -15% so với quảng cáo.
Để lọc được gần như tối đa, NTD cần loại khẩu trang bảo vệ chuyên dụng. “Đó là những khẩu trang có ký hiệu N95 hoặc N99 có chứa than hoạt tính. Tiêu chuẩn này có nghĩa là loại khẩu trang này lọc được 95% đến 99% các loại bụi có trong không khí, kể cả bụi siêu mịn kích thước 0,3 micromet và ngăn được cả vi khuẩn, virus” - bác sĩ Lê Văn Giáp - Phòng Khám tai mũi họng ở Cổ Nhuế (Hà Nội) - cho hay.
Trước vô vàn loại khẩu trang chống bụi mịn như hiện nay, NTD nên tỉnh táo chọn lựa nhãn hiệu uy tín và những khẩu trang chuyên dụng tại các nhà Thu*c lớn hoặc cơ sở y tế để đảm bảo nguồn gốc rõ ràng. Ngoài ra, khi mua khẩu trang, NTD nên kiểm tra kỹ thông tin được in trên hộp đựng bao gồm: Nhãn hiệu; nơi sản xuất (hoặc đơn vị nhập khẩu/đóng gói); thành phần; số lô; ngày sản xuất; hạn sử dụng, tránh rơi vào tình cảnh tiền mất nhưng không đạt hiệu quả.
| Các chuyên gia y tế khuyến cáo, nguyên tắc sử dụng khẩu trang chống bụi là không được giặt, bẩn thì loại bỏ và dùng cái khác. Bởi nếu đem giặt sẽ làm phá vỡ cấu trúc màng lọc của khẩu trang, khi đó khẩu trang sẽ không còn chức năng lọc bụi. |