Mòn sụn khớp gối là tình trạng mô sụn bị bào mòn, dẫn đến hiện tượng khớp đau nhức và giảm khả năng vận động. Đây là dấu hiệu ban đầu cho thấy khớp gối đang trong giai đoạn thoái hóa. Nếu không điều trị kịp thời, khớp gối có thể bị tổn thương nặng và gây ra không ít biến chứng.
Mòn sụn khớp gối là tình trạng sụn khớp bị bào mòn và tổn thương
Mô sụn là cơ quan bao bọc các đầu xương với chức năng chính là phân tán lực, giảm ma sát và giúp khớp cử động linh hoạt, nhẹ nhàng. Tuy nhiên theo thời gian, mô sụn có thể bị bào mòn dẫn đến hiện tượng khớp đau nhức, giảm biên độ vận động và phát ra âm thanh khi đi lại. Tình trạng mô sụn ở khớp gối bị bào mòn được gọi là mòn sụn khớp gối.
Thực tế, mòn sụn khớp gối là dấu hiệu đầu tiên của thoái hóa khớp gối. Nếu không khắc phục kịp thời, hình thái và cấu trúc của mô sụn có thể bị thay đổi, dẫn đến hiện tượng sụn xơ hóa, đồng thời làm biến đổi cấu trúc xương dưới sụn và gây ra tình trạng thoái hóa ổ khớp.
Mòn sụn khớp gối là dấu hiệu ban đầu của bệnh thoái hóa khớp gối
Mòn sụn khớp gối có tiến triển tương đối chậm và hiếm khi khởi phát các triệu chứng điển hình ở giai đoạn đầu. Chỉ khi sụn khớp bị bào mòn đáng kể, bệnh nhân mới nhận thấy khớp đau nhức, sưng đỏ và giảm khả năng vận động đáng kể.
Mô sụn được cấu tạo từ 2 thành phần chính là chất căn bản (proteoglycan và collagen) chiếm hơn 90% và tế bào sụn chiếm dưới 10%. Sụn có độ đàn hồi, dẻo dai và chịu lực tốt. Đây là lý do vì sao khớp gối không bị đau nhức khi đi lại và vận động.
Tuy nhiên vì một số nguyên nhân, sụn khớp gối có thể bị bào mòn và thoái hóa. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất:
Mòn sụn khớp gối ít khi xảy ra do một nguyên nhân cụ thể mà thường là hệ quả do nhiều yếu tố và nguyên nhân tác động. Vì vậy, đa phần các trường hợp mắc phải bệnh lý này đều không thể xác định được nguyên nhân chính xác.
Như đã đề cập, mòn sụn khớp gối có tiến triển khá chậm. Vì vậy ở giai đoạn đầu, bệnh gần như không phát sinh các triệu chứng bất thường. Khi mô sụn bị bào mòn đáng kể, cơn đau và một số triệu chứng khác có thể bùng phát do các đầu xương va chạm mạnh với nhau. Tuy nhiên, triệu chứng của mòn sụn khớp không có sự khác biệt rõ rệt so với các vấn đề xương khớp khác.
Khớp đau nhức âm ỉ và giảm khả năng vận động là các dấu hiệu nhận biết mòn sụn khớp gối
Một số dấu hiệu nhận biết mòn sụn khớp gối:
Trên thực tế, đa phần các trường hợp bị mòn sụn khớp gối đều không khởi phát triệu chứng điển hình. Các triệu chứng thường có mức độ nhẹ, tiến triển âm ỉ và chuyển biến nặng dần theo thời gian.
Sụn khớp có vai trò quan trọng đối với chức năng của ổ khớp. Khi cơ quan này bị tổn thương, khả năng vận động, đi lại sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Chính vì vậy, mòn sụn khớp gối có thể gây nhiều biến chứng nếu không thăm khám và điều trị kịp thời.
Theo thời gian, mô sụn có thể bị bào mòn hoàn toàn và gây ra các biến chứng sau:
Mòn sụn khớp gối không có các biểu hiện điển hình. Do đó trước khi áp dụng các biện pháp điều trị, bệnh nhân cần tìm gặp bác sĩ để thực hiện một số chẩn đoán cần thiết.
Chẩn đoán mòn sụn khớp gối được thực hiện thông qua X-Quang, siêu âm khớp,…
Một số kỹ thuật chẩn đoán mòn sụn khớp gối:
Mòn sụn khớp gối là dấu hiệu ban đầu của bệnh thoái hóa khớp gối. Vì vậy ngay khi nhận được kết quả chẩn đoán, bệnh nhân nên thực hiện các biện pháp điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ để bảo tồn mô sụn và phục hồi chức năng vận động. Can thiệp điều trị sớm có thể ngăn chặn tiến triển và phòng ngừa các biến chứng nặng nề.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị và phục hồi mòn sụn khớp gối:
Mòn sụn khớp gối là dấu hiệu cho thấy sự sụt giảm của các chất căn bản như collagen và proteoglycan. Vì vậy để phục hồi mô sụn, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các loại thuốc có tác dụng phục hồi sụn và ức chế các enzyme gây ra quá trình thoái hóa. Ngoài ra với những bệnh nhân bị đau nhức và sưng đỏ ổ khớp, bác sĩ có thể chỉ định dùng thêm một số loại thuốc điều trị triệu chứng.
Bệnh nhân bị mòn sụn khớp gối nên sử dụng các loại thuốc có tác dụng tổng hợp và tái tạo sụn
Các loại thuốc điều trị mòn sụn khớp gối được sử dụng phổ biến:
Hiện nay, các viên uống chứa Collagen type 2, MSM, Chondroitin và Glucosamine được xếp vào nhóm thực phẩm chức năng, không phải là thuốc. Tuy nhiên, hiệu quả tái tạo và phục hồi mô sụn của các thành phần này đã được chứng minh lâm sàng. Vì vậy, bệnh nhân hoàn toàn có thể sử dụng để cải thiện tình trạng thoái hóa và mòn sụn khớp.
Trong trường hợp khớp đau nhức và sưng đỏ, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số loại thuốc như:
Các loại thuốc điều trị triệu chứng thường chỉ được dùng trong điều trị ngắn hạn. Lạm dụng các loại thuốc này quá mức có thể gây tổn thương gan, thận và làm phát sinh nhiều rủi ro, tác dụng không mong muốn. Hơn nữa, thuốc chỉ giúp kiểm soát cơn đau, giảm viêm nhưng hoàn toàn không hỗ trợ phục hồi hay tái tạo sụn khớp.
Bên cạnh sử dụng thuốc, bệnh nhân nên thực hiện đồng thời với vật lý trị liệu. Phương pháp này giúp phục hồi chức năng, tăng tốc độ hồi phục mô sụn và giảm nhẹ các triệu chứng do mòn sụn khớp gối gây ra. Kết hợp vật lý trị liệu cùng với sử dụng thuốc có thể tăng hiệu quả điều trị, đẩy nhanh tiến độ phục hồi mô sụn và kiểm soát hoàn toàn các triệu chứng lâm sàng.
Các phương pháp vật lý trị liệu được áp dụng cho bệnh nhân bị mòn sụn khớp gối:
Ngoài ra trong quá trình tập vật lý trị liệu, bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân một số động tác giúp giảm thiểu áp lực lên khớp gối trong quá trình đi lại, sinh hoạt, lao động,… Điều này cũng góp phần không nhỏ trong quá trình phục hồi và điều trị mòn sụn khớp gối.
Mòn sụn khớp gối có thể được cải thiện bằng cách thay đổi chế độ dinh dưỡng. Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học giúp bổ sung các thành phần dinh dưỡng thiết yếu để tổng hợp các chất căn bản của sụn khớp như collagen và proteglycan. Ngoài ra, chất chống oxy hóa trong một số loại thực phẩm còn giúp tiêu trừ gốc tự do, giảm viêm và hạn chế hoạt động phóng thích enzyme gây hủy hoại mô sụn.
Thay đổi chế độ dinh dưỡng có tác động tích cực đến tiến triển của bệnh mòn sụn khớp gối
Chế độ dinh dưỡng cho người bị mòn sụn khớp gối:
Ngoài các loại thực phẩm trên, bệnh nhân cũng nên bổ sung thêm một số nhóm thực phẩm lành mạnh như nước, thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Bên cạnh đó, cần chú ý ăn uống điều độ, tránh bỏ bữa hoặc ăn uống quá mức.
Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu là phương pháp ít được áp dụng trong điều trị mòn sụn khớp gối. Phương pháp này được thực hiện bằng cách lấy máu của bệnh nhân thông qua đường tĩnh mạch. Sau đó, tiến hành quay ly tâm để chiết tách lấy tiểu cầu ra khỏi hồng cầu, bạch cầu và một số thành phần khác.
Tiểu cầu được tiêm trực tiếp vào ổ khớp bị mòn sụn và thoái hóa. Các tế bào này có khả năng đẩy nhanh tốc độ phục hồi, tái tạo và giúp sụn khớp đàn hồi, dẻo dai hơn. Ngoài ra, tiểu cầu còn có tác dụng làm chậm quá trình thoái hóa và cải thiện các cơ quan tổn thương trong khớp gối.
Phương pháp này thích hợp với những trường hợp mòn sụn khớp gối không có tiến triển khi thay đổi chế độ ăn, tập vật lý trị liệu và sử dụng thuốc. Tuy nhiên, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu có chi phí khá cao và đòi hỏi phải thực hiện nhiều lần nên ít khi được áp dụng.
Mòn sụn khớp gối là tình trạng khá phổ biến ở người cao tuổi. Đây thực chất là dấu hiệu ban đầu của thoái hóa khớp gối. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh lý này ảnh hưởng nhiều đến quá trình sinh hoạt và lao động.
Tập thể dục thường xuyên giúp phòng ngừa mòn sụn khớp gối và một số vấn đề xương khớp khác
Để bảo tồn chức năng vận động và mô sụn khớp gối, nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
Mòn sụn khớp gối là dấu hiệu ban đầu của thoái hóa khớp gối. Nếu không khắc phục kịp thời, sụn khớp có thể bị bào mòn, dẫn đến hình thành gai xương và giảm khả năng vận động. Vì vậy, bệnh nhân nên tuân thủ các phương pháp điều trị được bác sĩ chỉ định để kiểm soát tiến triển và phòng ngừa các biến chứng nặng nề.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
Chủ đề liên quan: