1. Bệnh viêm amidan là gì?
Amidan là một tổ chức bạch huyết, nằm ở phía sau cổ họng, nơi giao nhau giữa đường ăn và đường thở. Amidan không những ngăn chặn lại sự tấn công của các loại vi sinh vật (virus, vi khuẩn, vi nấm) đối với cơ thể, mà còn có thể tiết ra các kháng thể tự nhiên chống lại sự nhiễm trùng. Vì thế, amidan được ví như “Một người lính canh gác và bảo vệ” cho hệ hô hấp.
Amidan thường được ví như “Một người lính canh gác và bảo vệ” cho hệ hô hấp của cơ thể - (Ảnh: Internet) |
Riêng với viêm amidan mạn tính, bệnh này thường tái phát nhiều lần gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Vì thế, dù mắc dạng nào đi chăng nữa thì người bệnh không nên xem nhẹ, hãy nhanh chóng gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời để hạn chế những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
2. Nguyên nhân gây nên viêm amidan
Bạn biết không, mọi lứa tuổi đều có thể bị viêm amidan, tuy nhiên viêm amidan ở trẻ em và thanh thiếu niên thường chiếm tỷ lệ cao hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến viêm amidan, bạn nên nắm rõ để biết cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn nhé!
- Do đường hô hấp nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus: Điển hình như nhiễm khuẩn (ví dụ như streptococcus) hoặc nhiễm virus như Epstein-Barr, herpes, cúm, enterovirus…
- Do sức đề kháng kém, khiến cho vi sinh vật gây bệnh có sẵn ở mũi họng phát triển và gây bệnh.
- Tiền sử bệnh về đường hô hấp do nhiễm khuẩn như cúm, sởi, ho gà...
- Do nhiễm lạnh, từ thói quen uống nước lạnh, ăn kem, uống bia lạnh đối với người lớn.
- Tuổi tác, bệnh phổ biến nhất ở trẻ em trong độ tuổi 5–15.
- Môi trường sinh hoạt ô nhiễm, nhiều khói bụi
- Do cấu tạo amidan có nhiều khe, hốc nên vi sinh vật gây bệnh dễ dàng trú ẩn và phát triển.
- Do cấu tạo amidan nhiều khe, hốc nên vi sinh vật gây bệnh dễ dàng trú ẩn và phát hiện.
- Do vệ sinh họng, miệng, răng kém, không đúng cách
- Thời tiết thay đổi đột ngột ( bị lạnh đột ngột khi mưa, độ ẩm cao,...).
3. Dấu hiệu nhận biết
Đối với từng mức độ bệnh khác nhau thì bệnh nhân sẽ có các dấu hiệu, triệu chứng khác nhau. Trong đó bao gồm:
Viêm amidan cấp tính
Thông thường, bệnh nhân mắc viêm amidan cấp tính rất dễ phát hiện vì cơ thể của họ biểu hiện rất nhiều triệu chứng. Và một trong số những biểu hiện phổ biến nhất đó chính là amidan sưng đỏ và có rất nhiều dịch. Nếu để ý kỹ, bạn có thể thấy trên amidan của bệnh nhân xuất hiện khá nhiều đốm trắng, đốm vàng. Bên cạnh đó, người bệnh còn có thể bị sốt, bị đau đầu, đau tai… Thậm chí, một số trường hợp còn nổi nốt hạch bạch huyết ở hàm và cổ… Vì thế, khi thấy bất kỳ hiện tượng khác lạ nào, bạn nên đi khám và điều trị ngay nhé!
Người mắc bệnh viêm amidan có thể nối hạch bạch huyết ở hàm, cổ - (Ảnh: Internet) |
Viêm amidan mạn tính
Khi tái phát quá nhiều lần thì bệnh có thể chuyển biến từ mức độ cấp tính thành viêm amidan mạn tính. Ở giai đoạn mãn tính bệnh cũng có những biểu hiện tương tự như cấp tính, tuy nhiên có thể xuất hiện thêm những triệu chứng sau:
- Thể trạng gầy yếu, da xanh, sờ lạnh, ngây ngấy sốt về chiều.
- Thường có cảm giác nuốt vướng ở họng, khiến việc ăn uống hay nuốt nước bọt khó chịu
- Ho khan từng cơn, kéo dài vào buổi sáng khi mới ngủ dậy.
- Vì ho nhiều nên người bệnh thường rát họng, giọng nói bị khàn và thay đổi.
- Trẻ em khi mắc bệnh ở mức độ mãn tính thì sức khỏe sẽ yếu và dễ nhiễm bệnh. Vì thể trạng yếu nên các bé hay quấy khóc, biếng ăn, ăn không ngon miệng.
- Bên cạnh những triệu chứng vừa kể trên, người bệnh amidan còn có hơi thở hôi, khó chịu, dù có vệ sinh răng miệng sạch sẽ mỗi ngày thì hơi thở vẫn có mùi hôi. Nếu không điều trị kịp thời và dứt điểm, bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.
4. Các biến chứng viêm amidan
- Biến chứng tại vị trí amidan: Thường gặp khi bệnh nhân bị viêm amidan mà không được điều trị kịp thời, khiến bệnh tái phát nhiều lần và gây nên tình trạng viêm nhiễm lan rộng. Thường gặp nhất là viêm tấy hoặc áp-xe amidan. Điều này khiến người bệnh bị đau họng, khó nuốt, đau tai, khó nói, hơi thở có mùi hôi, chảy nước bọt, đau đầu, sốt cao...
- Biến chứng chứng kế cận: Thường kèm theo viêm tai giữa, viêm mũi, viêm xoang, viêm thanh – phế quản, viêm tấy hạch dưới hàm, viêm tấy hoặc áp-xe thành bên họng...
- Biến chứng toàn thân: Nếu không điều trị, viêm amidan có thể biến chứng thành viêm cầu thận, viêm khớp cấp, viêm màng ngoài tim cấp, viêm nội mạc tim, viêm cơ tim, nhiễm khuẩn huyết...
5. Vậy có nên cắt amidan không?
Dù bệnh ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh, nhưng thực tế, không phải bệnh nhân nào cũng được bác sĩ chỉ định cắt amidan. Vì thế, khi bị viêm amidan người bệnh cần đến bệnh viện để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, từ đó có cách điều trị phù hợp hoặc chỉ định cắt amidan nếu cần thiết.
Được biết, những người mắc bệnh cấp tính thường tự khỏi bệnh sau 1 - 2 tuần nếu điều trị và chăm sóc đúng cách. Vì thế, người bệnh cấp tính không cần thực hiện cắt. Đối tượng được chỉ định tiến hành phẫu thuật cắt amidan thường là người mắc bệnh mạn tính và bị viêm nhiễm nhiều.
6. Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh viêm amidan
Trước khi đưa ra kết quả chính xác về bệnh, bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng bằng cách nhìn mắt thường và hỏi thăm tiền sử bệnh. Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể thực hiện xét nghiệm nhanh để tìm liên cầu khuẩn streptococcus hay nuôi cấy bệnh phẩm lấy ở họng sau khi quết nhẹ nhàng thành họng sau. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định bệnh nhân làm xét nghiệm máu, nhưng phương pháp này hiếm khi được sử dụng.
7. Các phương pháp điều trị viêm amidan phổ biến hiện nay
Đối với những trường hợp nhẹ (nhất là ở giai đoạn cấp tính) bệnh có thể khỏi mà không cần phải can thiệp y khoa. Thay vào đó, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng viêm, giảm đau, hạ sốt, thuốc làm lỏng chất nhầy, giảm ho. Ngoài ra, bác sĩ cũng khuyến khích người bệnh nên dùng nước muối sinh lý 0.9% để nhỏ mũi, súc miệng hoặc dùng các dung dịch sát khuẩn. Bệnh nhân nên nghỉ ngơi, ăn thức ăn dễ tiêu, giàu dinh dưỡng, uống nước đầy đủ. Tuy nhiên, nếu bệnh tình nghiêm trọng, bạn cần phải áp dụng những biện pháp sau đây:
- Thuốc kháng sinh: Nếu nguyên nhân viêm amidan liên quan đến nhiễm khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kháng sinh đặc trị nhằm tiêu diệt vi khuẩn, kháng viêm, giảm sưng. Cần lưu ý, người bệnh phải tuân thủ đầy đủ liều lượng và số ngày sử dụng thuốc để hạn chế tái phát bệnh.Không nên lạm dụng thuốc kháng sinh vì có thể làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh.
- Phẫu thuật: Như đã chia sẻ ở trên, với những người bị viêm amidan mãn tính, tình trạng sưng viêm nặng, tái phát hoặc không đáp ứng với lối điều trị khác thì bác sĩ sẽ chỉ định cắt amidan. Thủ thuật cắt viêm amidan thường nhanh, an toàn, ít tổn thương cho người bệnh.
8. Cách chăm sóc bệnh nhân viêm amidan
Theo các bác sĩ, người bệnh viêm amidan thường xuyên mệt mỏi, khó chịu vì bị ho, sốt liên tục. Bên cạnh đó, viêm amidan còn gây ra sưng tấy, nuốt rất khó nên đa phần bệnh nhân đều ăn uống kém, khó hấp thu dưỡng chất. Vì thế, người bệnh còn có chế độ bổ sung dinh dưỡng phù hợp để cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng:
- Bổ sung các món ăn mềm và dễ nuốt. Như vậy sẽ giúp người bệnh ăn ngon miệng hơn, tiêu hóa tốt và không ảnh hưởng đến chỗ đau, sưng
- Ưu tiên bổ sung các thực phẩm có lợi cho sức khỏe người bệnh như: Thực phẩm giàu vitamin (rau xanh, trái cây), protein (thịt, cá, trứng, sữa) và thực phẩm kháng khuẩn, chống viêm (mật ong, gừng, nghệ).
- Tuyệt đối không ăn các món cay, đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh, đồ tươi sống.
- Hạn chế ăn những món ăn cứng, khô rất khó nuốt và không tạo cảm giác ngon miệng.
Người bệnh nên ăn các món mềm, dễ nuốt như cháo, súp - (Ảnh: thewoksoflife) |
9. Mách bạn một số biện pháp giúp phòng ngừa bệnh viêm amidan
Để phòng ngừa, cũng như kiểm soát tốt tình trạng viêm amidan, bạn nên áp dụng các biện pháp sau:
- Bổ sung đầy đủ nước, tốt nhất nên uống đủ 2-3 lít/ngày
- Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh thức quá khuya hay làm việc quá sức.
- Vệ sinh cơ thể và răng miệng kỹ lưỡng, đúng cách mỗi ngày. Tốt nhất, bạn nên súc miệng bằng nước muối ấm vài lần hàng ngày.
- Có thể ngậm kẹo thuốc hoặc uống mật ong mất, gừng để làm dịu cổ họng
- Sử dụng máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí trong nhà. Tuy nhiên cần vệ sinh máy định kỳ để ngăn tình trạng nấm mốc phát triển.
- Tránh xa khói thuốc lá, hạn chế tiếp xúc với người nghi mắc bệnh đường hô hấp vò rất có thể nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài hay đến nơi đông người để tránh hít phải khói, bụi, mầm bệnh gây hại.
- Nếu có các triệu chứng để bệnh đường hô hấp như viêm đường hô hấp trên, nhiễm trùng đường hô hấp dưới, không tự ý dùng thuốc hoặc chủ quan hay chờ cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm. Tốt nhất, khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào bạn nên đi khám để nhận lời khuyên tốt nhất từ bác sĩ, cũng như chữa bệnh viêm amidan hiệu quả nhé!
Ngọc Duyên
Theo Người đưa tin
Chủ đề liên quan: