Thiếu ngủ kéo dài, não bộ của bạn phải đối mặt với những thương tổn gì?

1. Khớp thần kinh bị ăn mòn

Nếu bạn từng nghe qua hiện tượng “não tự ăn mòn chính nó” thì chính xác đó là dấu hiệu của việc các khớp thần kinh bị ăn mòn.

Vào năm 2017, một nghiên cứu của trường Đại học Marche Polytechnic (Ý) đã phát hiện ra rằng, việc bạn thiếu ngủ kéo dài sẽ khiến cho các khớp thần kinh bị ăn mòn bởi các tế bào não. Hiện tượng này được lý giải rằng, trong bộ phận đầu não có chứa Astrocytes - một tế bào có tác dụng dùng để “dọn dẹp” các mảnh vụn của những tế bào bị thoái hóa và hủy hoại. Tuy nhiên, khi bạn mất ngủ thì tế bào này sẽ hoạt động tích cực quá mức và phá vỡ nhiều liên kết trong não, dẫn đến hiện tượng các tế bào não bị ăn mòn dẫn và xơ hóa.

Theo lời chia sẻ của trưởng nhóm nghiên cứu Michele Bellesi, cô đã rất ngạc nhiên khi lần đầu tiên được chứng kiến quá trình các khớp thần kinh bị các tế bào Astrocytes ăn mất như thế này. Và từ lần chứng kiến đó, các nhà nghiên cứu đã phát hiện và kết luận được một nhân định - mang đến nhiều điều đáng lo ngại hơn - đó là nếu thức khuya thường xuyên và thiếu ngủ trầm trọng kéo dài, thì các tế bào não microglial cũng hoạt động tích cực hơn. Một khi tế bào não microglial này hoạt động càng mạnh thì khả năng gây ra thoái hóa thần kinh lẫn bệnh Alzheimer sẽ càng cao.

2. Não tích tụ độc tố

Khi hoạt động, ngoài việc sản sinh các tế bào để giúp cho não được hoạt động trơn tru và minh mẫn hơn, não bộ cũng sẽ tiết ra một loại độc tố có tên gọi là beta-amyloid, khi loại độc tố này được tích tụ càng nhiều thì nguy cơ khởi phát chứng bệnh mất trí Alzheimer sẽ càng cao. Tuy nhiên, vào năm 2013, các nhà khoa học nghiên cứu trên chuột và phát hiện ra rằng giấc ngủ cho phép dịch não tủy hòa trộn với các dịch khác để cuốn trôi beta-amyloid khỏi bộ não.

Chính nhà nghiên cứu Matthew Walker đến từ Đại học California (Berkeley, Mỹ) cũng khẳng định rằng chính giấc ngủ có khả năng giúp dọn sạch các độc tố trong não vào ban đêm, ngăn chúng tích tụ nhằm hạn chế việc phá hủy các tế bào não.

Do đó, nếu bạn thường xuyên thức khuya thì các độc tố trong não không được rửa sạch, lâu dần dẫn đến chứng suy giảm trí nhớ, thậm chí mắc bệnh mất trí Alzheimer.

3. Tổn thương não khó phục hồi

Năm 2014, các nghiên cứu về giấc ngủ của các nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania đã chứng minh được rằng những người thức khuya thường xuyên có thể dẫn đến tổn thương não không hồi phục được.

Tiến sĩ Sigrid Veasey - giáo sư của Trường Y khoa Perelman đã có lời giải thích như sau: các tế bào não cũng cần được nghỉ ngơi sau một ngày làm việc hết công suất. Tuy nhiên, việc bạn lựa chọn thức khuya và ngủ không đủ giấc sẽ ép buộc não phải hoạt động nhiều hơn, dẫn đến nhiều nguy cơ gây tổn thương não hơn.

4. Suy giảm trí nhớ

Các nhà nghiên cứu đến từ các trường đại học Groningen (Hà Lan) và Pennsylvania đã khẳng định: tình trạng mất ngủ kéo dài sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực và để lại hậu quả nghiêm trọng đối với các chức năng của não bộ, đặc biệt là trí nhớ. Việc bạn thiếu ngủ từ 5 tiếng trở lên sẽ dẫn đến sự mất kết nối giữa các noron thần kinh trong vùng hippocampus.

Hippocampus là khu vực quan trọng trong trung ương thần kinh, chịu trách nhiệm lưu trữ những ký ức mới. Hippocampus cần giấc ngủ để chuyển thông tin được lưu trữ tới các khu vực khác của não.

Trong trường hợp này, nếu thiếu ngủ thường xuyên các thông tin mới không được chuyển đi khiến Hippocampus bị đầy thông tin nên không thể lưu trữ thêm thông tin khác, khiến ta dễ quên và khó ghi nhớ hơn.

Nhìn chung, thiếu ngủ sẽ gây hại cho não bộ nghiêm trọng, chỉ cần bạn ngủ muộn 1 đêm thì khả năng ghi nhớ thông tin mới sẽ bị giảm đi đáng kể, hoặc cảm thấy vô cùng mệt mỏi vào ngày hôm sau. Một giấc ngủ chất lượng tốt sẽ mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho cơ thể và tinh thần hơn bất kì hoạt động bổ sung nào. Quá trình phục hồi, chữa lành của cơ thể đều diễn ra trong lúc bạn ngủ, vì thế giấc ngủ luôn là điều cần được đặt lên hàng đầu.

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin