Món ăn hấp dẫn, dễ làm
Ẩm thực Thái Lan nổi tiếng thế giới với cách chế biến phong phú đa dạng, sử dụng nhiều gia vị kích thích vị giác. Người Thái cũng thích ăn những món còn tươi nguyên, đảm bảo hương vị nguyên bản. Bên cạnh món gỏi cua sống Son tam, hãy xem người Thái “ăn sống” tép tươi như thế nào.
Goong ten trong tiếng Thái có nghĩa là “tép nhảy”. Đối với nhiều người, Goong ten được xem là món ăn thật tàn nhẫn, vì “ăn tươi nuốt sống” như bạch tuộc sống của Hàn Quốc hay sashimi ếch sống của Nhật Bản.
Tương tự như vậy, món ăn phản ánh theo đúng cái tên, khi thưởng thức, thực khách sẽ thấy những con tép còn sống nguyên, bật nhảy loạn xạ trong miệng. Thế nhưng, chính món ăn này lại hấp dẫn thực nhiều khách bốn phương bởi nét độc đáo, hương vị khó quên, mang đậm dấu ấn của món ăn đường phố - tinh hoa ẩm thực của xứ sở chùa Vàng.
Goong ten xuất xứ từ Isaan, một vùng thuộc Đông Bắc Thái Lan và là một món ăn truyền thống lâu đời tại đây. Gỏi được bán nhiều ở các quán vỉa hè, hàng bình dân nhưng hầu như không xuất hiện ở nhà hàng sang trọng. Bởi vậy, nó mang đậm dấu ấn của một món ăn đường phố từ cách phục vụ cho tới hương vị.
Món ăn này ngon ở cách chế biến và thưởng thức chứ không quá cầu kỳ về nguyên liệu. Thành phần chính chỉ cần một ít tép sống, rau thơm và các nguyên liệu cơ bản. Gia vị sử dụng cho món Gong ten này là một ít thính, khá nhiều ớt khô nhuyễn, nước mắm và nhất là một ít nước cốt chanh, do đó món Gong ten này vừa có vị cay xé của ớt, vừa có vị chua của chanh nên không hề gây ngán, ngấy mà lại hấp dẫn vô cùng.
| Món Goong ten dân dã mà đặc biệt hấp dẫn. |
Ngoài ra, món Gong ten này còn hấp dẫn bởi được sử dụng khá nhiều rau thơm như rau mùi gai, rau mùi thơm, hành lá, hành tím, sả thái nhỏ nên tạo mùi thơm khá đặc biệt khiến món này càng hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, điểm độc đáo của món Gong ten này không chỉ ở gia vị mà là cách sử dụng những con tép còn rất tươi sống chứ không hề qua các công đoạn nấu nướng cho chín. Tức là tép chỉ được rửa sạch và cho vào đĩa trong khi vẫn còn nhảy tanh tách.
Theo đúng kiểu truyền thống, người ta sẽ cho tép vào trong một chiếc chậu nhôm nhỏ, khi thực khách gọi món mới vớt lên, cho thêm ớt tươi, ớt bột, đường, các loại rau thơm, rồi vắt chanh trực tiếp lên trên. Người làm phải đảo sốt thật nhanh tay, để tép còn tươi. Vị chua cay của nước sốt khiến lũ tép nhảy loạn xạ khỏi bát trộn. Để ngăn tép nhảy ra ngoài, người bán hàng có thể phải che miệng bát bằng túi nilon.
Ngoài ra, ở một số quán ăn bình dân, chủ hàng có thể để thực khách chứng kiến công đoạn vớt tép sống từ thùng nước, cho vào một chiếc nồi đất nung nhỏ đã có sẵn gia vị. Thực khách sẽ đậy nắp nồi sau đó tự tay lắc đều tay để chúng thật ngấm, thay vì được chủ hàng trộn đều bằng thìa.
Đặc biệt, Gong ten phải được dùng ngay khi vừa mới trộn xong thì mới thưởng thức hết được vị ngon của món ăn. Và cũng chính lý do này mà khiến rất nhiều thực khách không dám nếm thử bởi khi dùng thìa xúc tép thì những con tép này vẫn còn ngoe nguẩy nên khi ăn thì tép sẽ nhảy tanh tách trong miệng.
Ngay cả khi đã ngấm gia vị, những chú tép vẫn nhảy rất nhiệt tình. Bạn còn nghe thấy tiếng chúng “nhảy múa” bên trong túi bóng. Nhiều người lo ngại tép sống sẽ có vị tanh nhưng khi được xử lý với chanh và ớt thì nó gần như tan biến.
Thậm chí, mùi vị của nó khá hấp dẫn, vị giòn độc đáo từ tép tươi, vị man mát chua nhẹ của chanh, cây tê lưỡi từ ớt tươi và ớt bột và rau thơm khiến mùi vị tươi sống gần như tan biến. Bạn chỉ cần vượt qua mặc cảm đang ăn những chú tép còn sống nguyên và mở mắt nhìn mình mà thôi. Thậm chí, ngay cả khi đã vào miệng, chúng vẫn còn “nhảy múa” lung tung.
Sau khi tép đã ngấm gia vị, người bán hàng sẽ đổ tép lên trên một chiếc lá chuối hoặc lá dong, để trong hộp nhựa và bán cho khách hàng. Muốn thưởng thức goong ten, thực khách cần nhiều can đảm. Goong ten được ăn kèm xôi trắng hoặc gói trong lá lốt.
Goong ten được bán ngay trên vỉa hè hoặc các khu chợ cóc ở Chiang Mai và Bangkok. Hương vị gỏi có thể khác biệt đôi chút theo vùng miền. Giá một hộp gỏi tép khoảng 30 baht, tương đương 22.000 đồng.
Theo cảm nhận của những người từng ăn thử thì tuy món ăn tươi sống này khá đáng sợ. Chưa thử thì thấy món ăn này thật là “nhẫn tâm”, nhưng một khi đã thưởng thức thì du khách hoàn toàn bị ấn tượng khi hương vị hòa quyện và những con tép bật tanh tách trong miệng vô cùng thích thú. Những con tép còn rất tươi nên có vị ngọt như tan chảy trong miệng.
Đặc biệt, vị ngọt thanh của tép hòa với các gia vị chua, cay, mặn... nên rất vừa ăn chứ không hề ghê sợ như nhiều người vẫn tưởng. Ông Mark Wiens, blogger ẩm thực người Mỹ gốc Hoa, có dịp thưởng thức goong ten trong chuyến dạo chơi Bangkok. “Miếng đầu tiên khiến tôi hân hoan với hương vị lạ. Mỗi con tép thấm đẫm vị mặn, kết hợp với những mùi vị đối lập của gia vị và rau thơm, thật đặc biệt”, Mark nói về một trong những món ăn yêu thích nhất của mình.
Một du khách người Anh sau khi trải nghiệm món ăn này chia sẻ rằng, “Tôi đến một quán ăn vỉa hè ở Bang¬kok, bà chủ đưa tôi một niêu đất bên trong là món Goong ten và nói rằng, tôi hãy lắc đều lên trước khi thưởng thức. Nhưng dù đã lắc đều nhưng dường như axit trong chanh, ớt và các loại gia vị không thực sự khiến những con tép ch*t ngay. Tôi thực sự run khi ăn miếng đầu tiên, cảm giác sợ rất khó tả.
Tuy nhiên, khi bắt đầu nhai kỹ hơn, nuốt xuống cổ họng thì tôi cảm thấy ngon nhưng khá cay. Nếm đến miếng thứ 2, lúc này khi vượt qua được nỗi sợ và cảm nhận sâu hơn, món ăn này thực sự tuyệt vời. Tôi nghĩ rằng phần kỳ lạ duy nhất của nó là thực khách nhìn thấy những con tép vẫn còn sống nhảy lách tách trong bát, trước khi đưa vào miệng thưởng thức. Còn lại, mùi vị gần tương tự như những món ăn đặc trưng của Thái Lan”.
Có lẽ đó chính là lý do vì sao món Tép nhảy này lại phổ biến và được rất nhiều người Thái Lan yêu thích. Thậm chí, ngay cả khách du lịch nước ngoài sau khi lấy hết can đảm nếm thử cũng có không ít người cảm thấy ngon và bắt đầu thích món ăn này. Do đó, nếu có đến Thái Lan thì bạn nên tranh thủ cơ hội nếm thử cho biết vị món ngon nổi tiếng này ra sao để không uổng phí chuyến đi nhé.
An Yên