Ung thư phổi căn bệnh gây tử vong hàng đầu đang có xu hướng trẻ hóa

Các chuyên gia cho rằng, sở dĩ ung thư phổi ngày càng trẻ hóa vì các lý do sau: tiếp xúc với khói thuốc sớm hơn (hút thuốc chủ động lẫn bị động), môi trường ngày càng ô nhiễm, di truyền…

Bạn biết gì về ung thư phổi?

Ung thư phổi là sự phát triển mất kiểm soát của các tế bào ác tính trong phổi. Một cách âm thầm, chúng phá hủy các mô phổi khỏe mạnh và có thể di căn đến hạch bạch huyết hoặc các cơ quan khác trong cơ thể như não, gan, xương… gây gãy xương, tràn dịch, co giật... Đây là lý do vì sao ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu nếu chậm trễ trong việc chữa trị.

Các loại ung thư phổi bạn cần biết

Ung thư phổi chia làm hai nhóm và được đặt tên theo kích thước của khối u, khác nhau về điều trị và tiên lượng bệnh. Cụ thể là:

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (Non-small cell lung cancer): Khoảng 80% đến 85% trường hợp ung thư phổi là ung thư phổi không tế bào nhỏ bao gồm các dạng chính như: ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư biểu mô tế bào lớn. Những loại ung thư này bắt đầu từ các loại tế bào phổi khác nhau được nhóm lại thành ung thư không tế bào nhỏ vì cách điều trị và tiên lượng (triển vọng) của chúng thường giống nhau.

Ung thư phổi tế bào nhỏ (Small cell lung cancer): Chỉ có khoảng 10% đến 15% trường hợp ung thư phổi là ung thư phổi tế bào nhỏ (còn được gọi là ung thư tế bào yến mạch). Mặc dù hiếm gặp nhưng loại ung thư phổi này có xu hướng phát triển và lây lan nhanh hơn ung thư phổi không tế bào nhỏ. Khoảng 70% những người mắc ung thư phổi loại này bị di căn vào thời điểm họ được chẩn đoán.

6 triệu chứng chắc chắn một người đã mắc ung thư phổi

Ung thư phổi có thể không tạo ra bất kỳ triệu chứng đáng chú ý nào trong giai đoạn đầu, khiến nhiều người thường chủ quan bỏ qua. Một số người có dấu hiệu nhưng lại không rõ ràng, dễ lầm lẫn với các liên quan đến phổi với các biểu hiện điển hình như: ho khan, khò khè, khản tiếng, tê bì các ngón tay… Nếu không được điều trị sớm, những triệu chứng này sẽ ngày càng trầm trọng, khiến việc điều trị khó khăn hơn rất nhiều. Cụ thể là:

1. Tiếng ho thường rất nặng và ho ra máu: Nếu người bệnh ho thường xuyên, ho sâu hơn hoặc nghe khàn hơn hoặc ho ra máu hoặc ra một lượng chất nhầy bất thường, thì đừng chần chừ nữa mà hãy đến ngay bệnh viện để được thăm khám.

2. Khó thở: Thay đổi nhịp thở có thể xảy ra nếu khối u chặn, thu hẹp đường thở. Hoặc nếu chất lỏng từ khối u phổi tích tụ trong lồng ngực, người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, thở khò khè, yếu ớt, đôi khi có cảm giác hụt hơi.

3. Đau nhức cơ thể: Ung thư phổi có thể gây ra các cơn đau ở ngực, vai hoặc lưng. Cảm giác đau nhức có thể là đau nhói, âm ỉ, liên tục hay ngắt quãng. Khi ung thư phổi gây ra đau ngực, cảm giác khó chịu có thể do các hạch bạch huyết mở rộng hoặc di căn đến thành ngực, niêm mạc xung quanh phổi, được gọi là màng phổi hoặc xương sườn. Song song đó, người bệnh có thể bị đau lưng hoặc các vùng lân cận bởi ung thư phổi di căn đến xương. Những cơn đau này thường nặng hơn vào ban đêm và tăng lên khi cử động.

4. Nhức đầu: Đây có thể là một dấu hiệu cho thấy ung thư phổi đã di căn (lan rộng) đến não.

5. Giọng khàn đặc hơn: Nếu nghe thấy một sự thay đổi đáng kể trong giọng nói của mình hoặc nếu ai đó chỉ ra rằng giọng nói của bạn nghe trầm hơn, khàn hoặc khàn hơn, hãy liên hệ với bác sĩ. Bởi lúc này, khối u đã ảnh hưởng đến dây thần kinh điều khiển thanh quản.

6. Sụt cân không rõ nguyên nhân: Giảm cân không rõ nguyên nhân từ 4kg trở lên có thể liên quan đến ung thư phổi hoặc một loại ung thư khác.

Khi xuất hiện các triệu chứng trên, ung thư phổi đã tiến triển sang giai đoạn 2, hoặc nặng hơn. Dự kiến sống được 5 năm sau khi chẩn đoán mắc bệnh là khoảng 30%. Đối với những người có khối u phát triển lớn nhưng chưa lan đến bất kỳ hạch bạch huyết nào thì tỉ lệ sống sót cao hơn. Trong trường hợp, tế bào ung thư đã xâm nhập vào hệ thống bạch huyết hoặc qua đường máu đến các nơi khác của cơ thể và hình thành những khối u mới. Lúc này, người bệnh có thể bị nổi cục hoặc sưng tấy ở nách hoặc cổ. Ngoài ra, các vị trí di căn phổ biến khác bao gồm:

Gan: Nếu lan đến gan, người bệnh có thể bị đau bụng hoặc vàng da.

Xương: Nếu lan đến xương, người bệnh sẽ bị đau nhức xương.

Não: Nếu lan đến não, người bệnh có thể bị đau đầu, buồn nôn, các vấn đề về thị lực, lú lẫn hoặc co giật.

Tuyến thượng thận: Nếu lan đến tuyến thượng thận, người bệnh có thể bị mất cân bằng nội tiết tố.

Các bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm như:

1. Sinh thiết: Bác sĩ kiểm tra các vùng bất thường của phổi bằng cách sử dụng một ống phát sáng đưa qua cổ họng và vào phổi của người bệnh. Một lựa chọn khác là sinh thiết bằng kim, trong đó bác sĩ sử dụng hình ảnh X-quang hoặc CT để hướng kim xuyên qua thành ngực và vào mô phổi để thu thập các tế bào nghi ngờ. Mẫu sinh thiết cũng có thể được lấy từ các hạch bạch huyết hoặc các khu vực khác mà ung thư đã di căn, chẳng hạn như gan.

2. Nội soi trung gian: Một vết rạch được thực hiện ở cổ và các dụng cụ phẫu thuật được đưa vào phía sau xương ức của người bệnh để lấy mẫu mô từ các hạch bạch huyết cũng là một lựa chọn.

Các tế bào ung thư sau đó sẽ được phân tích cẩn thận trong phòng thí nghiệm để tìm ra người bệnh đang mắc loại ung thư phổi nào. Tiếp theo, các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh bao gồm CT, MRI, PET (chụp cắt lớp phát xạ) và quét xương cũng được chỉ định để giúp bác sĩ tìm kiếm bằng chứng cho thấy ung thư đã lan ra ngoài phổi của người bệnh.

Khi xác định được loại ung thư phổi cũng như mức độ (giai đoạn) của bệnh, các bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị thích hợp và tiên lượng lượng bệnh. Theo đó, các giai đoạn của ung thư phổi được biểu thị bằng các chữ số La Mã từ 0 đến IV. Số thấp nhất cho biết giai đoạn đầu có nghĩa là ung thư chỉ giới hạn ở phổi. Đến giai đoạn IV, ung thư được coi là đã tiến triển và đã di căn sang các vùng khác của cơ thể.

6 liệu pháp thường được áp dụng để điều trị ung thư phổi

Ung thư phổi không tế bào nhỏ thường được điều trị bằng phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, liệu pháp nhắm mục tiêu hoặc kết hợp các liệu pháp này. Trong khi đó, ung thư phổi tế bào nhỏ thường được điều trị bằng xạ trị và hóa trị. Đội ngũ chuyên gia đa ngành về ung thư phổi sẽ trả lời các câu hỏi và đề xuất các lựa chọn điều trị dựa trên chẩn đoán và nhu cầu duy nhất của người bệnh. Các phương pháp điều trị có thể là:

1. Hóa trị: Thường được chỉ định trước khi phẫu thuật để tiêu diệt tế bào ung thư, sau khi phẫu thuật hoặc xạ trị để loại bỏ các tế bào ung thư có thể sống sót sau quá trình điều trị và để điều trị bệnh di căn hoặc tiến triển tại chỗ.

2. Xạ trị: Chùm tia phóng xạ phá hủy hoặc tiêu diệt tế bào ung thư đồng thời ngăn chặn chúng phân chia và phát triển.

3. Liệu pháp miễn dịch: Một số loại thuốc trị liệu miễn dịch có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các liệu pháp khác để điều trị các loại ung thư phổi cụ thể.

4. Công nghệ xung nhịp can thiệp: Kỹ thuật xung động can thiệp có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác để chẩn đoán ung thư, điều trị khối u và làm giảm các triệu chứng khó thở hoặc gây đau.

5. Phẫu thuật: Phẫu thuật loại bỏ khối u và mô ung thư khỏi phổi có thể được tiến hành để điều trị ung thư phổi trong một số trường hợp nhất định.

6. Liệu pháp nhắm mục tiêu: Thuốc điều trị nhắm mục tiêu có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các loại thuốc, phương pháp điều trị nhắm mục tiêu khác, chẳng hạn như hóa trị, xạ trị hoặc xung nhịp can thiệp.

4 biện pháp khắc phục cho các triệu chứng ung thư phổi tại nhà

Với những bệnh nhân ung thư phổi, ngoài việc tuân theo phác đồ điều trị tại bệnh viện, có thể áp dụng những biện pháp điều trị tự nhiên kết hợp tại nhà. Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng, các biện pháp khắc phục tại nhà sẽ không chữa khỏi ung thư, nhưng chúng có thể giúp làm giảm một số triệu chứng liên quan đến ung thư phổi và các tác dụng phụ của điều trị.

1. Xoa bóp: Xoa bóp có thể giúp giảm đau, giảm sưng viêm, cải thiện lưu thông máu và giảm lo lắng. Nếu người bệnh muốn thực hiện xoa bóp, hãy tìm đến những chuyên gia trị liệu xoa bóp ung thư.

2. Châm cứu: Biện pháp này có thể giúp giảm đau, buồn nôn và nôn. Nhưng, nó sẽ không an toàn nếu người bệnh có số lượng tiểu cầu trong máu thấp hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu.

3. Thiền: Thư giãn và suy ngẫm có thể làm giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng cuộc sống tổng thể ở bệnh nhân ung thư.

4. Yoga: Kết hợp các kỹ thuật thở, thiền và kéo giãn, yoga có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giấc ngủ cho người bệnh.

Chế độ ăn khuyến nghị cho người bị ung thư phổi

Không có chế độ ăn kiêng nào dành riêng cho bệnh ung thư phổi. Vì vậy, một chế độ ăn tốt nhất là hãy bổ sung đa dạng các loại thực phẩm chứa vitamin và khoáng chất vào các bữa ăn hàng ngày. Trong trường hợp không thể ăn, hãy trao đổi với bác sĩ để được kê đơn chứ không được tự ý sử dụng vì một số loại có thể cản trở việc điều trị. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn uống:

- Ăn bất cứ khi nào thèm.

- Nếu không có cảm giác thèm ăn, hãy thử ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày.

- Nếu cần tăng cân, hãy bổ sung thực phẩm và đồ uống ít đường, nhiều calo.

- Sử dụng trà bạc hà và trà gừng để làm dịu hệ tiêu hóa.

- Nếu lỡ miệng hoặc khó chịu dạ dày, hãy tránh các loại thức ăn nhiều gia vị.

- Nếu bị táo bón, hãy cố gắng bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ.

Qua các quá trình điều trị, khả năng dung nạp của người bệnh với một số loại thực phẩm có thể thay đổi. Vì vậy, người bệnh nên thường xuyên thảo luận về chế độ dinh dưỡng với bác sĩ điều trị hoặc yêu cầu giới thiệu một chuyên gia dinh dưỡng để lập kế hoạch cho các bữa ăn tiếp theo cho mình.

Tuy nhiên, hãy lưu ý rằng: không có chế độ ăn uống nào có thể chữa khỏi bệnh ung thư, nhưng một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp người bệnh chống lại các tác dụng phụ và cảm thấy tốt hơn.

Sống chung với ung thư phổi có dễ dàng không?

Câu trả lời là “CÓ”, nếu bệnh nhân luôn tuân theo lịch trình tái khám đều đặn để được các bác sĩ theo dõi chặt chẽ. Trong những lần thăm khám này, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh có gặp vấn đề gì không và chỉ định làm các xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh để tìm dấu hiệu ung thư tái phát hoặc tác dụng phụ. (Bởi, hầu như bất kỳ phương pháp điều trị ung thư nào cũng có thể để lại tác dụng phụ. Chúng có thể kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần, thậm chí, xuất hiện sau vài năm khi người bệnh kết thúc phát đồ).

Với tất cả những người sống sót sau ung thư phổi, hãy thông báo ngay đến bác sĩ nếu phát hiện ra bất kỳ triệu chứng hoặc vấn đề nào liên quan đến sức khỏe. Vì chúng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh tái phát hoặc mắc một loại ung thư mới.

Song song đó, người bệnh cũng nên từ bỏ hút thuốc (nếu có), sống lành mạnh, ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng, ngủ đủ từ 7-8 giờ mỗi ngày... Quan trọng hơn hết, người bệnh phải luôn giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan vì đây chính liều thuốc thần kỳ giúp kéo dài cuộc sống khỏe mạnh trong một thời gian rất lâu. Hãy hạn chế đau buồn, căng thẳng bởi những điều này được chứng minh có thể khiến khối u phát triển và lan rộng hơn.

Đây là 5 cách phòng ngừa ung thư phổi hoặc ung thư phổi tái phát bạn cần biết

Không có cách nào chắc chắn để ngăn ngừa ung thư phổi hoặc ung thư phổi tái phát, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh nếu:

1. Tránh xa khói thuốc: Đừng cố làm quen với thuốc lá nếu bạn chưa bao giờ hút. Trong trường hợp sống hoặc làm việc với một người hút thuốc, hãy thúc giục họ bỏ thuốc lá, hoặc ít nhất, hãy đề nghị anh ấy hoặc cô ấy hút thuốc bên ngoài. Tránh các khu vực có người hút thuốc, chẳng hạn như quán bar và nhà hàng, đồng thời tìm kiếm những nơi ăn uống, giải trí không khói thuốc.

Nếu bạn đang hút thuốc, ngừng hút thuốc ngay bây giờ. Bỏ thuốc lá làm giảm nguy cơ ung thư phổi, ngay cả khi bạn đã hút thuốc trong nhiều năm. Nếu thấy khó khăn, bạn có thể tìm gặp các chuyên gia để thảo luận về các chiến lược và hỗ trợ cai thuốc có thể giúp bạn bỏ thuốc. Ngoài ra, hãy nói chuyện với con trẻ càng sớm càng tốt về tác hại của thuốc lá để chúng biết cách tránh yếu tố nguy cơ chính gây ung thư phổi. Từ đó, chúng sẽ có phản ứng từ chối nếu bị bạn bè lôi kéo.

2. Tránh các chất gây ung thư tại nơi làm việc: Thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mình khỏi tiếp xúc với hóa chất độc hại như: radon, amiăng, thạch tín (asen), crom, chì... tại nơi làm việc. Chẳng hạn, hãy luôn mang khẩu trang, mặc quần áo, găng tay bảo hộ và mặt nạ phòng độc… Ngoài ra, bạn có thể hỏi bác sĩ xem bạn có thể làm gì để bảo vệ bản thân tại nơi làm việc. Nguy cơ tổn thương phổi do các chất gây ung thư tại nơi làm việc sẽ tăng lên nếu bạn hút thuốc.

3. Thường xuyên bổ sung trái cây và rau quả vào các bữa ăn: Chọn một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều loại trái cây và rau quả như: táo, cà rốt, lê, bông cải, rau chân vịt, gừng, bí đỏ, cá hồi… Những loại thực phẩm này rất dồi dào chất chống oxy hóa, kháng viêm, giúp tăng cường hệ miễn dịch - các nhân tố chính giúp ngăn ngừa tổn thương tiền ung thư, trong đó có ung thư phổi. Lưu ý, không nên tự ý bổ sung liều lượng lớn vitamin ở dạng viên, vì chúng có thể có hại. Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã cho biết, beta carotene dạng viên có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở những người hút thuốc.

4. Thường xuyên tập thể dục, thể thao: Khi cơ thể khỏe mạnh, thông khí phổi tốt, khả năng miễn dịch sẽ tăng, lúc đó các tế bào lạ cũng ít có cơ hội phát triển thành khối u. Những môn thể thao như: chạy bộ, đạp xe, bơi, yoga... được nhiều chuyên gia sức khỏe khuyên bạn tập thường xuyên.

5. Khám sức khỏe định kỳ: Để đề phòng nguy cơ mắc hoặc tái phát bệnh, bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ (3-6 tháng/lần), đặc biệt là những người hút thuốc lá lâu năm, người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi, người trên 40 tuổi...

Mong rằng, qua bài viết trên bạn đã có thêm thông tin về ung thư phổi - một trong 10 loại ung thư gây tử vong hàng đầu ở cả nam và nữ. Dưới áp lực của cuộc sống hiện đại, ung thư phổi đang có xu hướng trẻ hóa khiến ai trong chúng ta cũng có thể mắc ung thư phổi. Vì vậy, hãy phòng ngừa ngay từ hôm nay, để luôn khỏe mạnh tận hưởng cuộc sống hạnh phúc, bạn nhé!

My Lê

Theo Người đưa tin