Theo tổ chức y tế thế giới (WHO), tình trạng lão hóa dân số thế giới đang gia tăng với tốc độ chóng mặt, kể cả ở những nước phát triển lẫn các nước đang phát triển. Dưới đây là những đánh giá tình hình thực tế và dự báo về nhóm người cao tuổi trên thế giới hiện nay, trong đó có vấn đề về sức khỏe.
Theo tổ chức y tế thế giới
(WHO), tình trạng lão hóa dân số thế giới đang gia tăng với tốc độ chóng mặt,
kể cả ở những nước phát triển lẫn các nước đang phát triển. Dưới đây là những
đánh giá tình hình thực tế và
dự báo về nhóm người cao tuổi trên thế giới hiện
nay, trong đó có vấn đề về sức khỏe.
1. Dân số thế giới đang lão
hóa một cách nhanh chóng
Trong giai đoạn từ năm 2000 -
2050, cơ cấu dân số thế giới bắt đầu có sự mất cân bằng trầm trọng, nhóm người
cao tuổi từ 60 tăng gấp đôi từ 11% năm 2000 lên 22% năm 2050. Cụ thể, số người
trên 60 tăng tới 605 triệu lên trên 2 tỉ người.
2. Số người trên 80 tuổi tăng
gấp 4 lần trong nửa đầu thế kỷ 21
Theo WHO, đến năm 2050 trên toàn
thế giới sẽ có khoảng trên 400 triệu người thọ trên 80 tuổi và số người trung
tuổi vẫn còn bố mẹ không sống chung trong gia đình sẽ tăng đột biến.
3. 80% số người già phải sống
ở mức thu nhập thấp và trung bình
Trung
Quốc, Chile và Iran là những quốc gia có nhiều
người cao tuổi hơn cả nước Mỹ. Số người cao niên ở châu Phi sẽ tăng từ 54 triệu
lên 213 triệu vào năm 2050.
4. Lão hóa dân số đồng nghĩa
gia tăng gánh nặng y tế
Theo WHO, hiện nay ở những nước
nghèo người dân phải hứng chịu nhiều căn bệnh nan y nhưng tương lai khi dân số
lão hóa thì nhóm người cao niên lại bị thiệt thòi nhiều nhất, đặc biệt là khi
dịch vụ y tế quá tải. Ngoài ra, do cuộc sống khó khăn, dịch vụ y tế kém nên một
số căn bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe người già lại gia tăng mạnh như tim mạch,
ung thư, đái tháo đường, bệnh về mắt, suy giảm trí nhớ, suy giảm thính lực và loãng
xương.
5. Những người cao tuổi có
mức thu nhập thấp, trung bình sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn
Một nghiên cứu dài kỳ do WHO thực
hiện gần đây cho thấy, những người cao niên ở các nước có mức thu nhập trung
bình và thấp sẽ bị thiệt thòi, giảm tuổi thọ tới 3 lần vì các loại bệnh nan y như
tim mạch, đột quỵ và bệnh phổi so với những người già ở các nước phát triển.
Ngoài ra, nhóm người già ở các nước nghèo còn mắc phải nhiều bệnh nan y như
bệnh về mắt và tai, đơn giản là do dịch vụ y tế còn thấp, thiếu Thu*c men hoặc
Thu*c có chất lượng kém.
6. Chăm sóc sức khỏe dài kỳ
là một yêu cầu cấp bách
Do số lượng người già tăng
nhanh, tuổi thọ được kéo dài nên việc chăm sóc sức khỏe dài kỳ là một thách thức
lớn đối với các nước đang phát triển. Theo WHO, nhu cầu chăm sóc người già ở các
nước đang phát triển sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2050 so với những năm đầu thế kỷ
21. Thậm chí rất nhiều người già không tự lập được do sức khỏe yếu kém nên họ phải
nhờ đến cộng đồng, phải sống nhiều năm trong nhà dưỡng lão, bệnh viện nên điều
này làm tăng các dịch vụ có liên quan.
7. Chăm sóc sức khỏe người
già của cộng đồng đóng vai trò quan trọng
Dịch vụ chăm sóc sức khỏe
người già có chất lượng là tiêu chí vô cùng quan trọng, đặc biệt là ngăn ngừa
các loại bệnh mạn tính. Ngành y tế phải có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực càng
sớm càng tốt để giúp cho người già có cuộc sống tốt và giảm thiểu gánh nặng cho
xã hội, đặc biệt là lĩnh vực đào tạo nhân lực chăm sóc nhóm người cao niên mà
lâu nay chưa được quan tâm đúng mức.
8. Tạo ra “môi trường thân thiện
cho người cao tuổi”
Age-frendly environment (môi trường
thân thiện cho người cao tuổi) là thuật ngữ mà WHO đưa ra gần đây, chúng rất đa
dạng như môi trường hoạt động thể chất, tinh thần cho tới môi trường xã hội,
gần gũi với mọi người, nó có tác dụng rất lớn cho cuộc sống của những người cao
niên, trong đó có cả sự đóng góp của cộng đồng, gia đình lẫn bản thân người trong
cuộc. Mọi người tự nguyện tham gia tích cực, duy trì cuộc sống tự lập, không lệ
thuộc vào tuổi già sẽ có nhiều tác dụng cho sức khỏe và làm cho cuộc sống trở
nên ý nghĩa hơn.
9. Giải pháp giảm rủi ro cho nhóm
người cao tuổi
Theo WHO, để duy trì sức khoẻ,
nhóm người cao tuổi cần bắt đầu bằng lối sống lành mạnh, tích cực. Ví dụ, như
ăn uống cân bằng, khoa học và đủ chất, năng luyện tập, hạn chế cuộc sống tĩnh tại,
nằm nhiều, ngồi nhiều, không nên hút Thu*c lá, lạm dụng rượu bia hoặc phơi ra
môi trường độc hại. Bỏ Thu*c lá chẳng bao giờ là muộn, bởi theo nghiên cứu của WHO,
rủi ro Tu vong ở nhóm tuổi từ 60 - 75 sẽ giảm đáng kể nếu như bỏ được tật xấu
này.
10. Tạo ra cách nhìn mới về người
cao tuổi
Trong bối cảnh kinh tế phát triển,
tuổi thọ con người tăng cao cũng là lúc dư luận cần thay đổi quan điểm về nhóm
người cao tuổi. Và hơn thế nữa, ai cũng đến tuổi về già nên chính phủ các nước,
các tổ chức xã hội cần tăng cường, áp dụng nhiều chính sách ưu đãi đối với nhóm
người này. Mọi người đều có nghĩa vụ, trách nhiệm và quyền lợi nên khi về già
cũng phải được hưởng những thành quả mà họ đã cống hiến đóng góp, âu cũng là
quy luật.
KHẮC NAM
Theo WHO